Blauw is een veel voorkomende favoriete kleur voor mensen, maar wordt niet vaak gezien bij planten en dieren. Volgens wetenschappers van de Universiteit van Adelaide in Australië komt dit deels doordat een echte blauwe kleur of pigment eigenlijk niet in de natuur voorkomt. Organismen die blauw lijken, moeten zeer kleine hoeveelheden energie absorberen terwijl ze hoogenergetisch blauw licht reflecteren. Omdat het doordringen van de moleculen die deze energie kunnen absorberen een complex proces is, komt de kleur blauw minder vaak voor dan andere kleuren in de natuurlijke wereld.
Minder vaak voorkomend betekent niet dat ze volledig afwezig zijn, aangezien planten en dieren verschillende “trucs” kunnen uitvoeren om blauw te lijken. Hier zijn enkele coole blauwe flora en fauna en hoe ze deze unieke uitstraling hebben.
Elektrische blauwe tarantula
Een team van wetenschappers in Thailand ontdekte in 2023 Chilobrachys natanicharum ook wel elektrische blauwe tarantula genoemd. Spinnen leven in verschillende habitats, waaronder bomen en holtes in mangrovebossen of holen op de grond.
De wilde kleur van deze spin komt voort uit de unieke structuur van hun haar, niet uit de aanwezigheid van blauw pigment. Hun haar bevat nanostructuren die het licht dat erop schijnt manipuleren en hun kenmerkende blauwe uiterlijk simuleren. Afhankelijk van de hoeveelheid licht kunnen deze haartjes ook een paarse tint hebben, waardoor een iriserend effect ontstaat.
Eerder werd deze soort gevonden op de commerciële tarantulamarkt, maar dit was een van de eerste wetenschappelijke studies die zijn natuurlijke habitat of unieke kenmerken beschreef.
Lapis-kreeft
Blauwe kreeften lijken meer op zoete suikerspin dan op de rode schaal van de sappige en boterachtige lekkernij die we gewoonlijk zien. Volgens het New England Aquarium is slechts ongeveer 1 op de 2 miljoen kreeften blauw.
In mei vond een visser in Zuid-Engeland een azuurblauwe kreeft in een van zijn vallen. In plaats van het risico te lopen dat de kreeft op een bord belandt, werd het exemplaar gedoneerd aan een plaatselijk aquarium. Blauwe kreeften zijn ook gespot in Marblehead, Massachusetts en Frankrijk.
[Related: ‘Barbie’ reminds us that pink is a power color for everyone.]
Andrew Hebda, voormalig conservator zoölogie van het Natural History Museum, vergelijkt de kreeft met een schilderij.
“Je maakt wat aquarellen en je neemt een beetje blauw, je neemt een beetje geel, je neemt een beetje rood en je neemt een beetje groen en poef, je mengt het allemaal door elkaar en wat heb je? Modder. Dat is een normale kreeft”, zei Hebda tegen de Canadian Broadcasting Corporation. “Wat hier is gebeurd, is dat het lijkt alsof we die andere drie pigmenten niet hebben… je kijkt naar een genetische mutatie die die kleuren onderdrukt.”
De Frank Sinatra van de cicaden
In mei ontdekte een familie buiten Chicago iets bijzonders tussen de toch al uiterst zeldzame “cicadapocalyps” van dit jaar, met een dubbel broedsel. In plaats van de kenmerkende felrode oogbollen, bezaaid met de meeste krekels, is dit vrouwtje Magicicada cassin droeg een paar blauwe peepers. Deze specifieke oogkleur is het resultaat van één op een miljoen genetische mutaties.
Net als hun tegenhangers met rode ogen zijn krekels met blauwe ogen van korte duur. Het was al gestorven en werd toegevoegd aan de backstage insectencollecties van The Field Museum. Met deze ‘bibliotheek van het leven op aarde’ kunnen wetenschappers verschillende exemplaren bestuderen. Omdat krekels met blauwe ogen zo zeldzaam zijn, zal het team van Field proberen het DNA ervan te sequencen om meer te weten te komen over de genen die hem zijn kenmerkende ogen geven.
Grote blauwe bijen
Hoewel ze een beetje lijken op de illustratie uit het boek van dr. Seuss, blauwe timmermansbijen (Xylocopa caerulea) leven in heel Zuidoost-Azië, India en Zuid-China. Ze zijn bijna 2,5 cm lang, waardoor ze er bijzonder groot uitzien, maar niet bijzonder agressief. In tegenstelling tot andere bijen leven ze het liefst alleen en niet in bezette bijenkorven.
Bijen zijn naast geel ook verkrijgbaar in een regenboog van kleuren, waaronder groen, paars, wit en zwart, maar de cerulean tint van deze bijen maakt ze populair onder insectenverzamelaars.
Hoe zit het met bloemen en bladeren?
Minder dan 1 op de 10 plantensoorten is blauw, en zelfs bosbessen zelf zijn technisch gezien niet blauw. Planten bereiken deze kleur op hun bloemen door natuurlijke pigmenten te mengen. Anthocyanen – of rode pigmenten – zijn de meest voorkomende pigmenten die door planten worden gebruikt. Hun uiterlijk kan worden veranderd door de zuurgraad te veranderen. In combinatie met gereflecteerd licht creëren deze veranderingen heldere en vrolijke bloemen zoals hortensia’s, boshyacinten en glomeruli.
Slechts een paar planten die op de bodem van het tropisch regenwoud leven, hebben blauwe bladeren. De belangrijkste reden voor het ontbreken van blauwe bladeren is de fysica van licht. Pigmenten hebben dezelfde kleur als het licht dat ze reflecteren. Omdat het meest voorkomende plantenpigment groen chlorofyl is, zien planten er groen uit omdat chlorofyl groen licht reflecteert en niet absorbeert. Blauw licht heeft meer energie dan welke andere kleur in het zichtbare spectrum dan ook. Blauwe bladeren betekenen dat de plant licht met hoge energie reflecteert en licht van lagere kwaliteit gebruikt, wat de groei beperkt.
Het is niet helemaal duidelijk waarom planten moeite hebben om zo blauw te worden, maar de unieke kleur kan hen helpen bestuivers zoals bijen aan te trekken.