Aardoctopussen bestaan al minstens 330 miljoen jaar. Terwijl ze evolueerden voordat de dinosauriërs over de planeet zwierven, leven hun huidige nakomelingen niet lang. Ze sterven meestal kort na het paren of het leggen van eieren, waarbij sommige soorten octopus slechts zes maanden leven en de gemiddelde levensduur ongeveer twee tot drie jaar. Sommige soorten, zoals de gigantische Pacifische octopus, kunnen wel vijf jaar oud worden.
Om de vispopulaties duurzaam te houden, moet de visserij ervoor zorgen dat voldoende broedende individuen met rust worden gelaten of weer in het wild worden vrijgelaten. Overheidsinstanties kunnen vangstwetten afdwingen, terwijl wetenschappers wetten kunnen maken door inzicht te krijgen in de levens van verschillende gekweekte vissen. Voor octopussen was hun korte levensduur op evolutionair niveau prima. Naarmate de menselijke smaak voor deze koppotigen groeit, is het echter een probleem geworden om aan de vraag te voldoen.
In een poging om de levensduur van dit ongelooflijk oude en intelligente zeedier te beschermen en er tegelijkertijd voor te zorgen dat de octopusvisserij duurzaam blijft, heeft een team van wetenschappers in Australië de eerste bekende stap-voor-stap handleiding gemaakt voor het bepalen van de leeftijd van een octopus. De gids wordt in detail beschreven in een artikel gepubliceerd op 11 april in Tijdschrift voor marien en zoetwateronderzoek en biedt een eerste stap in het opstellen van richtlijnen die vissers moeten volgen om ervoor te zorgen dat ze octopussen vangen die nog niet in de reproductieve leeftijd zijn.
Er zijn verschillende manieren om te bepalen hoe oud een organisme is: een proces dat veroudering wordt genoemd. Het is bekend dat bomen ringen hebben die laten zien hoe oud ze zijn. Het onderzoeken van tanden en botstructuur bij zoogdieren kan ook soortgelijke informatie over leeftijd onthullen. Dat proces was een beetje moeilijk voor de octopussen. Bij het nieuwe werk keek het team naar hun snavels en stiletten – de binnenste schelpen die bij de kieuwen te vinden zijn. Ze ontdekten dat hier boomachtige groeiringen te vinden zijn die een handig hulpmiddel zijn om de leeftijd van de octopus te controleren.
[Related: Octopuses rewrite their own RNA to survive freezing temperatures.]
“De afgelopen dertig jaar hebben verschillende onderzoeken verschillende methoden voor het verouderen van octopussen onderzocht, maar slechts een klein aantal onderzoekers over de hele wereld beschikt over de praktische kennis om deze methoden in het laboratorium te implementeren”, studeerde co-auteur en marien ecoloog van de Universiteit van Zuid-Australië Zoe. Dat zegt Doubleday in een verklaring. “Het is van cruciaal belang dat we deze praktische wetenschappelijke kennis niet verliezen, omdat we door het bepalen van hun leeftijd de impact van verschillende visserijtarieven op de bevolking kunnen begrijpen.”
Het team legt uit hoe wetenschappers in het laboratorium de snavel, stiletten en ringen van een octopus kunnen onderzoeken om te bepalen hoe oud het dier is. In de toekomst kunnen deze methoden in het wild worden toegepast om inzicht te krijgen in hoe oud de in de oceaan levende octopussen zijn.
“Het begrijpen van de leeftijd van de octopus helpt de visserij duurzaam te houden”, zei co-auteur en PhD-studente van de Universiteit van Zuid-Australië, Erica Durante, in een verklaring. “Als je de leeftijd van de soort kent, kun je inschatten hoe snel ze groeien en zich voortplanten en hoeveel je kunt vangen om de visserij duurzaam te maken.”
[Related: Eating seafood can be more sustainable and healthy than red meat.]
Leeftijdsgegevens kunnen wetenschappers ook vertellen hoe lang het duurt voordat een dier volwassen is. Op deze manier kunnen octopussen die nog niet volwassen genoeg zijn om zich voort te planten, worden vermeden tijdens het vissen. Volgens Durante is leeftijd belangrijk voor het algehele behoud en beheer van de soort, ongeacht of er commercieel op wordt gejaagd of niet.
Een lastig onderdeel is dat terwijl de jaarringen op bomen jaren vertegenwoordigen, de jaarringen op een octopus dagen vertegenwoordigen. Volgens het team zullen deze methoden moeten worden aangepast voor elk van de ongeveer 300 bekende octopussoorten. Het team erkent ook dat deze richtlijnen zullen blijven evolueren naarmate we meer te weten komen over de levens van deze meerpotige wezens.