Thaise politici beledigd door de Majesteitwet vanwege kritiek op de monarchie: NPR

BANGKOK – De dag dat Chonticha Jangre in 2021 opstond om een ​​openbare toespraak te houden over de politiek machtige monarchie van Thailand, was ze klaar om de gevangenis in te gaan.

“Het is iets waarvan ik al wist dat het zou gebeuren”, zei de 31-jarige verkozen parlementslid in mei in een interview met NPR. Was dagen nadat ze werd veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf wegens het overtreden van de draconische wet op het beledigen van majesteit in Thailand, die kritiek op het koninklijke instituut strafbaar stelt.

In haar toespraak tijdens het protest trok ze het besluit van de junta in twijfel om de koning directe eigendom te verlenen van koninklijke bezittingen ter waarde van meerdere miljarden dollars die voorheen onder controle stonden van een zogenaamd onafhankelijk orgaan.

De aanklacht voorziet in een gevangenisstraf van drie tot vijftien jaar; Chonthicha kreeg een minimumstraf van drie jaar, waarvan één straf omgezet. Maar ook al verwachtte ze de uitspraak, de hoorzitting zorgde nog steeds voor rillingen over haar rug.

‘Het is nog steeds heel moeilijk om het te accepteren. Ik heb het gevoel dat hij al met één been in de gevangenis staat”, zei Chonthicha, die op borgtocht werd vrijgelaten terwijl hij in beroep ging tegen het vonnis. “Ik ben erg teleurgesteld in de rechtbank, de rechter. Ik dacht dat ze het op een gegeven moment misschien zouden begrijpen.

De afgelopen jaren heeft Thailand voorzichtige stappen terug gezet in de richting van de democratie, na een periode van politieke chaos waarin in acht jaar tijd drie gekozen regeringen werden omvergeworpen, gevolgd door tien jaar militair bewind. Maar een golf van gerechtelijke uitdagingen heeft het schrikbeeld van een nieuwe crisis doen rijzen – met majesteitsschennis voorop.

De politieke partij van Chonthich, de Move Forward Party, dreigt te worden ontbonden vanwege haar belofte om de wet op het beledigen van majesteit te hervormen. Het Constitutionele Hof heeft al geoordeeld dat dit neerkomt op een poging om de monarchie omver te werpen.

De progressieve pro-democratische partij won bij de verkiezingen van vorig jaar de meeste zetels in het parlement, waardoor Chonthich en andere jeugdactivisten aan de macht kwamen, maar werd verhinderd een regering te vormen door een door het leger benoemde senaat.

Ondertussen wordt de voormalige premier Thaksin Shinawatra, die in 2006 bij een militaire staatsgreep werd afgezet, geconfronteerd met zijn eigen belediging van de majesteit. Zijn populistische Pheu Thai-partij vormde vorig jaar een regering in samenwerking met conservatieve en militaire partijen, waardoor voormalige politieke vijanden in ongemakkelijke coalitiepartners veranderden.

Thaksin keerde na vijftien jaar ballingschap terug naar Thailand, waardoor velen gingen ervan uit dat er een achterkamertjesovereenkomst was gesloten, maar zijn laatste rechtszaak heeft twijfel doen rijzen over de duurzaamheid van de fragiele coalitie.

“Het is duidelijk dat toen Pheu Thai een coalitie vormde met de conservatieve partijen, er een soort groots compromis werd bereikt”, zegt Ken Lohatepanont, politiek analist en promovendus bij de afdeling Politieke Wetenschappen van de Universiteit van Michigan.

“Maar aangezien we niet echt alle details van deze deal kennen, is het moeilijk om te speculeren over wat Thaksin precies heeft gedaan waardoor het compromis onder druk kwam te staan.” ‘Misschien was het de toegenomen politieke activiteit van Thaksin de afgelopen maanden’, zei hij.

Regeringsgezinde figuren hebben Thaksin ervan beschuldigd ongepaste invloed uit te oefenen op premier Srettha Thavisin, die zelf wordt geconfronteerd met pogingen om hem uit een militaire post te verdrijven.

Lohatepanont zei dat “een andere theorie” is dat de toenemende druk op Pheu Thai “een poging is van de conservatieven om enige onderhandelingsmacht over Thaksin te behouden nu veel van hun institutionele privileges, met name het vermogen van de Senaat om de premier te kiezen, zijn verdampt.”

Bepaalde ondemocratische hervormingen die door de door het leger opgestelde grondwet uit 2017 waren geïntroduceerd, zijn nu verlopen, waaronder de rol van de senaat bij het stemmen voor de premier. Thavisin zei dat hij constitutionele hervormingen zou overwegen en dat het door het leger gesteunde establishment misschien hoopt de invloed op dat proces te behouden.

Maar de echte bedreiging voor het conservatieve establishment is de Move Forward-partij. Nu de militaire senaat niet langer betrokken is bij de keuze van de premier, wordt verwacht dat Move Forward de volgende verkiezingen in 2027 zal winnen – als het überhaupt wordt toegestaan.

Voormalig partijleider Pita Limjaroenrat wees erop dat de voorganger van Move Forward, de Future Party, in 2020 werd ontbonden nadat hij als derde eindigde bij de verkiezingen van 2019, maar het bleek slechts een “korte hapering” te zijn. De beweging reorganiseerde zich onder de vlag Move Forward en deed het bij de volgende verkiezingen nog beter.

“Het is vermeldenswaard dat onze beweging meer is dan een politieke partij of een paar leiders – het is een reeks ideeën die miljoenen mensen heeft samengebracht”, zei hij, eraan toevoegend dat de beweging kan blijven groeien zonder hem aan het roer. .

Pita zei dat de wijdverbreide populariteit van de partij “gebaseerd is op hard werken, politiek en vooral politieke integriteit.” Maar hij gaf toe dat politieke druk de partij alleen maar sterker maakte.

“Verschillende gerechtelijke intimidatie tegen ons kan een boemerang veroorzaken, waardoor woede, wrok of sympathie ontstaat en steun voor ons wordt verzameld”, zei hij. “De geschiedenis laat zien dat wetgeving tegen onze partij vaak de publieke steun heeft vergroot door waargenomen onrechtvaardigheden onder de aandacht te brengen.”

Een soortgelijk patroon speelde zich af bij majesteitsschennis. Een jeugdactivist die volgens de wet is aangeklaagd en die de naam Sainam draagt, zei dat hij in eerste instantie werd geïnspireerd om zich bij de protesten aan te sluiten omdat hij wilde dat de wet werd hervormd. Hij zei dat hij denkt dat hoe meer de wet tegen activisten wordt gebruikt, hoe meer mensen er een hekel aan hebben.

“Ik denk dat Thaise mensen nu meer vrijheid van meningsuiting willen. Ze weten meer en leren meer, dus ze willen meer rechten waarvan ze niet wisten dat ze die konden hebben”, aldus de 20-jarige.

Zowel Sainam als Chonthicha zeiden dat ze in alle gevallen tegen het gebruik van de wet waren, maar waren bezorgd dat Thaksin een voorkeursbehandeling zou kunnen krijgen vanwege politieke onderhandelingen in achterkamertjes.

“Veel van mijn vrienden die het zich niet kunnen veroorloven dit land te ontvluchten, komen niet in aanmerking voor borgtocht, maar Thaksin komt wel in aanmerking voor borgtocht”, zei Sainam.

In mei stierf de 28-jarige activiste Netiporn “Bung” Sanesangkhom tijdens een hongerstaking uit protest tegen haar voorlopige hechtenis wegens het beledigen van majesteit.

Chonthicha kende Bung al sinds de massademonstraties in 2021, toen ze haar leerde hoe ze de politie legaal op de hoogte kon stellen om een ​​openbaar protest te houden.

Chonthicha zei dat Bung de reputatie had “agressief” te zijn, maar dat hij in werkelijkheid “zeer gevoelig” en “ongeduld” was als het ging om kwesties als ongelijkheid, onrecht of discriminatie.

“Ik vertelde haar over mijn verhalen toen ik in 2015 werd opgesloten in een vrouwengevangenis in Bangkok,” waar ze te maken kreeg met seksuele intimidatie en ‘als een slaaf’ werd behandeld, zei ze. Na het horen van deze verhalen ‘huilde Bung als een baby’, zei Chonthicha.

“Zij [Bung] Ze zei dat ze niet wil dat iemand hetzelfde meemaakt als ik en dat ze gewoon het land wil veranderen, zodat we waardig kunnen leven.”

Chonthicha was met Peeta in Duitsland toen Bung stierf, maar keerde terug voor haar begrafenis.

‘Tijdens de laatste dag van haar begrafenis kwam haar zus naar me toe en vertelde me dat Bung altijd over mij sprak en dat ik haar probeerde te steunen. Haar zus zei tegen mij: kom alsjeblieft op voor Bung om gerechtigheid te vinden voor haar en haar familie, ‘herinnerde ze zich.

Chonthicha zei dat ondanks de sterke publieke opinie, verandering nooit gegarandeerd is.

“Verandering zal alleen komen als we iets doen”, zei ze, wijzend op de lange strijd over het homohuwelijk, die dit jaar door beide wetgevende kamers is aangenomen.

“Het gebeurde niet alleen omdat de elite of het establishment erg aardig voor ons zijn en ons de rechten geven die we hebben, maar omdat we ervoor vechten”, zei ze.

De dag vóór de uitspraak dineerde Chonthicha met haar familie en verzekerde hen dat alles goed zou komen. Ze proberen tegenwoordig niet over politiek te praten. Chonthicha, de dochter van een soldaat, grapt dat ze een ‘stout kind’ was omdat ze tegen de wil van haar ouders in betrokken raakte bij activisme.

Zoals ze zei, probeerden haar ouders haar in het begin te beletten naar de protesten te gaan en ze maakten veel ruzie.

“Ik vertelde hen dat niemand echt de straat op wil. Helemaal niet leuk. Het is heet en gevaarlijk, we zouden in de gevangenis kunnen belanden of door de politie kunnen worden aangereden”, zei ze.

‘Maar we moeten het doen omdat de oudere generatie ons dit land heeft gegeven. Jullie hebben dit soort samenleving doorgegeven, dus we moeten opstaan ​​en vechten. Ik wil dit land en deze samenleving niet aan mijn kinderen overlaten.”