Terwijl Frankrijk stemt, hoopt extreemrechts op een overwinning, maar er dreigt een patstelling

Door Paul Kirby, BBC News in Parijs

CHANTAL BRIAND/AFP Een kiezer brengt zijn stem uit tijdens de tweede ronde van de Franse parlementsverkiezingen, in een stembureau in Saint-Pierre, in de Franse Noord-Atlantische archipel Saint-Pierre-et-MiquelonCHANTAL BRIAND/AFP

Er wordt al gestemd in de Franse overzeese gebiedsdelen

Frankrijk zal zondag stemmen in een van de belangrijkste verkiezingen in jaren, waarbij extreemrechts hoopt op een historische overwinning, maar een politieke patstelling is de meest waarschijnlijke uitkomst.

Dit is de eerste keer dat de anti-immigratie Nationale Assemblee (RN) van Marine Le Pen en Jordan Bardella een reële kans kreeg om de regering te leiden en de volledige controle over de Nationale Assemblee over te nemen.

Maar na de overwinning van de RN in de eerste ronde bij de vervroegde parlementsverkiezingen afgelopen zondag vielen honderden rivaliserende kandidaten af ​​om anderen een betere kans te geven om extreemrechts te verslaan.

Op het vasteland van Frankrijk wordt om 08.00 uur (06.00 uur GMT) gestemd en 12 uur later worden de eerste exitpolls gepubliceerd.

Ongeacht het resultaat is het moeilijk om president Emmanuel Macron uit deze put te zien komen.

Vier weken geleden zei hij dat de verantwoorde oplossing was om een ​​vervroegde stemming uit te schrijven als reactie op de overwinning van de RN bij de Europese verkiezingen, minuten nadat de 28-jarige partijleider Jordan Bardela hem daartoe had uitgedaagd.

De uit twee rondes bestaande verkiezingen kwamen als een schok voor het land, dat zich voorbereidt op de start van de Olympische Spelen in Parijs op 26 juli. De beveiliging was al streng en nu zijn er 30.000 politieagenten ingezet te midden van verhoogde politieke spanningen.

Mohammed Badra/EPA-EFE/REX/Shutterstock Marine Le Pen (L) en de leider van de Franse extreemrechtse partij Rassemblement National (RN, Front National) Jordan Bardella (R), buiten een stembureau in Malakoff, nabij ParijsMohammed Badra/EPA-EFE/REX/Shutterstock

Op de National Rally-posters staan ​​Jordan Bardella en Marine Le Pen afgebeeld, niet de lokale kandidaten

Er wordt gevreesd voor geweld in Parijs en andere Franse steden, ongeacht de uitslag van de stemming, en een gepland protest buiten de Nationale Vergadering op zondagavond is verboden.

In Dreux, een historische oude stad op weg naar Normandië, valt de stemming op zondag op de dag dat de Olympische vlam voorbijgaat. “Het is iets groots voor ons, groter dan de verkiezingen”, zegt Pauline van het VVV-kantoor.

De vlam reist nu al bijna twee maanden door Frankrijk en Dreux heeft een weekend vol festiviteiten gepland om zijn komst te markeren.

“Macron had moeten wachten tot de Olympische Spelen”, zei Antoine, inwoner van Dreux, tegen de BBC.

Politie van dienst in Dreux

In staking in Dreux, waar op de verkiezingsdag de Olympische vlam zal arriveren

Ervaren commentator Nicolas Baverez gelooft dat de president niet alleen zijn mandaat heeft opgeblazen en de sluizen van de macht voor extreemrechts heeft opengezet. “Hij bedreigde de organisatie van de Olympische Spelen in Parijs in 2024, die de genadeslag zouden kunnen toebrengen aan de kredietwaardigheid en het imago van Frankrijk”, schreef hij voorafgaand aan de stemming in Le Point.

Het kiesdistrict waarin Dreux zich bevindt, is een van de races om in de tweede ronde van deze verkiezingen in de gaten te houden.

Kandidaten als Marine Le Pen en Jordan Bardella hebben hun zetels al gewonnen en wonnen meer dan de helft van de stemmen. Maar in de tweede ronde worden nog eens 500 competities beslist, waarbij meestal twee of drie kandidaten betrokken zijn.

Voormalig conservatieve minister Olivier Marleix werd in de eerste ronde verslagen door de extreemrechtse kandidaat Olivier Dubois. Beiden kwalificeerden zich voor de tweede ronde, samen met de linkse kandidaat van het Nieuwe Volksfront, die landelijk op de tweede plaats staat.

Maar toen Nadia Faveris op de derde plaats ternauwernood werd verslagen door haar conservatieve rivaal, trok ze zich terug uit de race ‘om een ​​nationale rally te blokkeren’.

Eén kiezer, Morgan, was sceptisch dat er iets zou veranderen in de stad, wie er ook zou winnen.

Er waren 217 van deze terugtrekkingen in heel Frankrijk, waaronder 130 kandidaten van het Volksfront en 81 van de alliantie van het President’s Ensemble.

En dat veranderde op dramatische wijze de balans van deze cruciale algemene verkiezingen.

Prognoses na de eerste ronde van zondag gaven de RN een kans om een ​​regelrechte meerderheid van 289 zetels veilig te stellen, maar de laatste opiniepeilingen op vrijdag laten zien dat dit nu buiten bereik is, met 205 tot 210 zetels als het potentiële maximum.

Partijen die een overwinning van de RN proberen te blokkeren variëren van radicaal-links, communisten en groenen tot Macrons centristen en conservatieven. Ze zeggen dat ze de Vijfde Republiek verdedigen tegen extreem-extreemrechtse politiek.

National Rally heeft veel van zijn beleid afgezwakt, maar wil Franse burgers nog steeds een ‘nationaal voordeel’ geven ten opzichte van immigranten wat betreft banen en huisvesting. Het beoogt een einde te maken aan het recht op automatisch staatsburgerschap voor kinderen van immigranten die tussen de 11 en 18 jaar vijf jaar in Frankrijk hebben doorgebracht. Het wil ook mensen met een dubbele nationaliteit verbieden voor tientallen gevoelige banen.

Opiniepeilingen zijn niet noodzakelijkerwijs betrouwbaar. Elk van de 500 races is een lokale wedstrijd en kiezers volgen de aanbevelingen van politieke partijen niet.

Als RN slaagt met meer dan 250 zetels, kan het bondgenoten zoeken om een ​​minderheidsregering te vormen. De partij van president Macron moest genoegen nemen met vergelijkbare aantallen, totdat hij gefrustreerd raakte door zijn beperkte vermogen om hervormingen door te voeren in het parlement.

Een dergelijk type RN-regering is onwaarschijnlijk, aldus professor Armin Steinbach van de HEC business school in Parijs. Hij denkt dat ze binnenkort te maken krijgt met een motie van wantrouwen, en volgens de grondwet kunnen er in Frankrijk nog minstens een jaar geen nieuwe algemene verkiezingen plaatsvinden.

Een ander potentieel scenario is een ‘grote coalitie’ die de meeste andere partijen zou omvatten, met uitzondering van het radicale France Unconquered (LFI), dat door de alliantie van Macron en de conservatieven als extremistisch wordt afgewezen.

Het idee heeft de afgelopen dagen wat momentum gekregen, maar Groenen-leider Marine Tondelier heeft duidelijk gemaakt dat “er geen macronistische premier zal zijn”, wat er ook gebeurt.

Telmo Pinto/SOPA Images Marine Tondelier, van de partij Les Écologists, spreekt een menigte demonstranten toe Telmo Pinto/SOPA-afbeeldingen

Groenenleider Marine Tondelier zegt dat ze geen deel zal uitmaken van een door Macron geleide regering

Er wordt ook gesproken over een technocratische regering, vergelijkbaar met de regering die Italië leidde tijdens de schuldencrisis in de eurozone. Maar in plaats van experts buiten de politiek te kiezen, kunnen er ook politici bij betrokken worden met bewezen expertise op specifieke gebieden.

Hoe dan ook betreedt Frankrijk onbekend terrein, zegt Jean-Yves Dormagen van het Cluster 17 instituut.

President Macron zelf heeft gezegd dat hij niet van plan is af te treden en dat hij zijn laatste drie jaar in functie zal blijven.

“We zullen Macron hebben als een lame duck-president die deze puinhoop heeft gemaakt zonder dat hij het hoefde te doen”, zei professor Steinbach tegen de BBC. “En het verliest legitimiteit.”

De directe zorg van Frankrijk is het hebben van een soort regering tijdens de Olympische Spelen.

Constitutioneel expert Benjamin Morel gelooft dat de president tegen het einde van de Spelen in Parijs een regering van nationale eenheid zou kunnen vormen.

“Het zou de partijen de tijd geven om tot overeenstemming te komen tussen nu en de start van het schooljaar en de volgende begroting”, zei hij tegen Le Figaro.