“[Elon] Musk en collega-bestuurders moeten herinnerd worden aan hun strafrechtelijke verantwoordelijkheid”, zegt Bruce Daisley, een voormalig Twitter-directeur die in het Britse kantoor van het bedrijf werkte, dagen nadat Britse demonstranten probeerden een hotel voor asielzoekers in brand te steken.
Maar Telegram heeft politici meer geprovoceerd dan enig ander platform. Wat de niet-coöperatieve aanpak van het bedrijf zou kunnen worden genoemd, heeft het platform – deels een berichtenapp, deels een sociale-medianetwerk – op gespannen voet gezet met overheden over de hele wereld.
De zaak in Frankrijk is verre van dat Telegram door de autoriteiten wordt berispt omdat het weigert mee te werken. Telegram werd in Brazilië tweemaal tijdelijk opgeschort, in 2022 en 2023, beide keren nadat het ervan werd beschuldigd niet mee te werken aan gerechtelijke bevelen.
In 2022 vonden soortgelijke gebeurtenissen plaats in Duitsland, toen de minister van Binnenlandse Zaken van het land ook dreigde de app te verbieden nadat brieven, voorstellen voor boetes en zelfs een taskforce gewijd aan Telegram onbeantwoord bleven, aldus de autoriteiten, die bezorgd waren vanwege de blokkering van de bescherming. groepen die de app gebruiken om politieke moorden te bespreken. Verschillende Duitse kranten, waaronder tabloid Bild, stuurden verslaggevers naar het kantoor van Telegram in Dubai en troffen het verlaten aan en de deuren waren op slot.
Eerder in 2024 blokkeerde Spanje Telegram kort nadat omroepen beweerden dat de app auteursrechtelijk beschermd materiaal verspreidde. Rechter Santiago Pedraz van het Spaanse Nationale Hooggerechtshof zei dat zijn verbod gebaseerd was op het feit dat Telegram niet meewerkte aan de zaak.
De aanklachten in Frankrijk zijn zeer specifiek voor de manier waarop Telegram werkt, zegt Arne Möhle, medeoprichter van gecodeerde e-mail Tut. “Natuurlijk is het belangrijk om onafhankelijk te zijn, maar tegelijkertijd is het belangrijk om de eisen van de autoriteiten te respecteren als deze geldig zijn”, zegt hij. ‘Het is belangrijk om te laten zien [criminal activities are] iets wat je niet wilt ondersteunen met je privacygerichte dienstverlening.”
Het Franse besluit om Durov aan te klagen is een zeldzame zet om een technologiemanager in verband te brengen met misdaden op zijn platform, maar het is niet zonder precedent. Durov sluit zich aan bij de oprichters van The Pirate Bay, die in 2009 door de Zweedse autoriteiten tot een jaar gevangenisstraf werden veroordeeld; en de in Duitsland geboren MegaUpload-oprichter Kim Dotcom, die in augustus uiteindelijk een twaalf jaar durende uitleveringsstrijd aan de VS verloor vanuit zijn huis in Nieuw-Zeeland. Hij is van plan in beroep te gaan.
Toch is Durov de eerste van zijn generatie oprichters achter grote sociale-mediaplatforms die met zulke ernstige gevolgen wordt geconfronteerd. Wat er daarna gebeurt, zal voor hen allemaal lessen zijn.
Bastien Le Querrec, juridisch medewerker van de Franse digitale vrijheidsgroep La Quadrature du Net, verdedigt het gebrek aan gematigdheid van Telegram niet. Maar hij maakt zich zorgen dat de zaak tegen Durov een weerspiegeling is van de enorme druk die zowel sociale netwerken als berichtenapps momenteel ondervinden om samen te werken met de wetshandhaving.
“[The prosecutor] het verwijst naar een bepaling in de Franse wet die platforms verplicht elk nuttig document openbaar te maken waarmee de politie communicatie kan onderscheppen”, zegt hij. “Voor zover wij weten is dit de eerste keer dat een platform, ongeacht de omvang ervan, wordt vervolgd [in France] omdat hij weigerde dergelijke documenten openbaar te maken. Het is een zeer zorgwekkend precedent.”