Begin januari 2017 ontving journalist Shukri Aden Hussein een anoniem telefoontje waarin hij het bevel overbracht.
‘Verlaat het regeringsstation,’ zei de beller tegen haar.
“Het is geen schande om journalist te zijn, maar ga voor andere lokale stations in de stad werken”, voegde de gesprekspartner eraan toe.
Husein (27) zei dat ze wist wie haar belde.
“Ik kreeg telefoontjes van mensen aan de telefoon – ik bedoel Al-Shabaab,” zei ze.
Er is gedocumenteerd dat militanten van Al-Shabaab bedreigende telefoontjes plegen naar journalisten om hun berichtgeving te beïnvloeden, en naar ondernemers om geld van hen af te persen.
Hussein zei dat ze het telefoontje aanvankelijk niet serieus nam, maar dat de zaken pas echt werden na een tweede telefoontje, ongeveer een maand later, terwijl ze in een druk gebied door het centrum liep.
“Wij zien waar je loopt; Prijs jezelf gelukkig als je veilig thuiskomt’, zei de interviewer.
Hussein zei dat ze nog nooit zo bang was geweest. Ze kwam ‘zwetend’ thuis.
‘Die nacht hebben ze me uit ons huis gehaald; Ik lag te slapen [at] huis van familielid; de volgende ochtend verhuisde ik naar een veiliger gebied.
Hussein behandelde helemaal geen politieke en veiligheidskwesties. Ze koos ervoor om vooral sociale kwesties te behandelen – gezondheid, onderwijs, sport en zakenleven – aangemoedigd door haar familie en enkele van haar luisteraars.
Maar wat de al-Shabaab-genodigde dwars zat, was haar associatie met het regionale, door de overheid gerunde radiostation Radio Southwest, waar ze haar journalistieke carrière begon.
Shukri Ismail Ahmed houdt zich bezig met humanitaire zaken, waaronder veiligheidskwesties. Maar ze zegt dat ze voorzichtig te werk gaat.
De militante groepering Al-Shabab blokkeert al lange tijd verschillende steden als straf voor het steunen van de regering. De militante groep valt elke persoon, voertuig of ezel aan die voedsel en goederen naar de belegerde steden smokkelt.
Een van die steden is Huddur in de regio Zuidwest-Bakool, waar Ahmed de taak had zich te melden. Ze zei dat ze het verhaal vertelde van nomadische vrouwen die Al-Shabab trotseerden en voedsel de stad in smokkelden om te verkopen om hun families te voeden. Als deze vrouwen door Al-Shabab worden gepakt, staat de doodstraf op hen.
“De mensen die we dekken riskeren hun leven en smokkelen deze goederen op hun rug de stad in”, zegt Ahmed, die werkt bij Radio Bay en Bakool in de stad Baidoa, evenals bij Radio Ergo.
‘Je moet ze beschermen, jezelf beschermen en tegelijkertijd het verhaal vertellen’, zei Ahmed over mensen die risico’s nemen om dierbaren in leven te houden.
De veiligheidsdreiging geldt niet exclusief voor vrouwelijke journalisten. Somalië is een van de gevaarlijkste plekken ter wereld voor journalisten. Tientallen journalisten zijn gedood sinds 2007, toen Al-Shabaab dodelijk geweld ontketende tegen de Somalische regering en troepen uit Afrikaanse landen die haar steunden.
Twee mediarechtenorganisaties zeggen vorig jaar minstens acht incidenten te hebben gedocumenteerd waarbij journalisten werden gedood of gewond, gearresteerd, bedreigd en geïntimideerd, en hun apparatuur in beslag werd genomen.
Volgens de Federation of Somali Journalists en de Association of Somali Media zijn verschillende journalisten gearresteerd, sommigen mishandeld, terwijl er twee zijn omgekomen, van wie er één bezweek aan de verwondingen opgelopen bij een autobom vijf jaar eerder. Een ander kwam eind vorig jaar om het leven bij een explosie van een door mensen gedragen apparaat, zeiden twee waakhonden.
Maar vrouwelijke journalisten worden ook geconfronteerd met specifieke uitdagingen, waaronder culturele uitdagingen en verschillen op de werkplek, zeggen activisten.
Farhia Mohamed Kheyre, voorzitter van de Somalische Vrouwelijke Journalistenorganisatie, zegt dat vrouwen te maken hebben met andere obstakels die hun mannelijke tegenhangers niet hebben, waaronder culturele uitdagingen.
Sommige journalisten en religieuze mensen geven er de voorkeur aan geïnterviewd te worden door mannelijke journalisten, zei ze.
Ze zei dat vrouwelijke journalisten zich door deze behandeling “teleurgesteld” voelden.
“Als een vrouw bijvoorbeeld een godsdienstwetenschapper wil interviewen, kan het moeilijk zijn om die snel te krijgen.”
‘Het is mogelijk dat een godsdienstwetenschapper de zender vertelt waarom ze mij geen man sturen. Hierdoor voelen vrouwen zich teleurgesteld. Ze denken dat het beter is om mannen de informatie voor hen te laten krijgen.”
De 26-jarige journaliste Anfa Aden Abdi zegt dat ze “meerdere keren” deze behandeling heeft ondergaan toen ze naar buiten ging om de reactie van het publiek te verzamelen.
“Het gebeurt vaak als je vox-pops verzamelt en vraagt wat mensen zien [on an issue],'” ze zei.
“Ze zeggen dat je een vrouw bent, waarom zwaai je met deze microfoon, waarom ben je weg, waarom blijf je niet thuis?” ze zei.
Abdi, die nu leiding geeft aan de afdeling genderzaken van de Somali Journalists’ Union, een organisatie voor mediarechten, zei dat een van de grootste problemen het gebrek aan gelijke beloning voor mannelijke en vrouwelijke journalisten is – soms verdienen vrouwen 50% minder dan hun mannelijke tegenhangers. ook al hebben ze evenveel moeite gedaan.
Ze zei dat de lonen en opleidingsmogelijkheden voor vrouwen altijd lager zijn dan voor mannen.
Kheyre zei dat deze behandeling vrouwen ervan weerhoudt vooruitgang te boeken in hun carrière.
“Ze zien dat mannen altijd kansen krijgen, dus zijn ze ontmoedigd geraakt om grote shows te organiseren of spraakmakende interviews te doen met belangrijke journalisten, en in plaats daarvan hun toevlucht te nemen tot sociale kwesties.”
Kheyre, wiens organisatie 273 geregistreerde medialeden telt, zegt dat zij zich richt op de ontwikkeling van vrouwelijke journalisten en het verbeteren van gelijke kansen op de werkvloer voor mannen en vrouwen.
Ze zei dat vrouwelijke journalisten achterlopen op het gebied van opleidingsmogelijkheden en het bekleden van sleutelposities bij mediastations.
Volgende maand zal SWJO de voortdurende training voor twintig vrouwen in media-ethiek, redactionele rollen en administratie voltooien, en zij zullen voorzien in de behoefte van de stations aan bekwame journalisten, zei Kheyre.
“Ze zullen ook zelfredzaam zijn als ze hun eigen stations of mediaproductiehuizen willen starten.”
Ahmed is trainer geworden en draagt bij aan het creëren van een nieuwe generatie journalisten.
“Ik train andere journalisten omdat dit de enige vaardigheid is die ik nu heb”, zei ze.
“Ik wil een expert worden in de journalistiek, meer bereiken op dit gebied en in de internationale media verschijnen.”
Dit rapport werd oorspronkelijk uitgezonden op Women’s Square, het radioprogramma van de VOA Somali Service.