Er zijn meerdere beschuldigingen van misbruik geuit tegen Abbé Pierre, de overleden Franse rooms-katholieke priester en activist die lange tijd werd vereerd als een moderne heilige.
Dit werd in juli gezegd door de armoedebestrijdingsorganisatie Emmaus, opgericht door Abé Pierre hij hoorde beschuldigingen van seksueel misbruik en intimidatie van zeven vrouwen en het geloofde hen.
Emmaüs heeft nu besloten Abbe Pierre uit de organisatie te zetten, nadat zeventien andere vrouwen zich hadden uitgesproken over het lijden van misbruik door hem.
De priester, die in 2007 op 94-jarige leeftijd overleed, verscheen in opiniepeilingen regelmatig als een van de populairste Fransen van de moderne tijd vanwege zijn onvermoeibare inzet voor armen en daklozen.
De Emmaüsbeweging, die hij in 1949 oprichtte, is actief in ruim veertig landen. In Frankrijk werd zijn figuur met pet en baard een embleem van christelijke zelfopoffering.
Nu, na de tweede publicatie van getuigenverklaringen verzameld door Egaé, een onafhankelijk adviesbureau, heeft de beweging besloten de naam van Abbé Pierre uit haar verschillende organisaties te verwijderen.
De Abbé Pierre Foundation krijgt een nieuwe naam, terwijl het bestuur van Emmaus Frankrijk zal stemmen om de naam van de priester uit het logo te verwijderen. Het Abbé Pierre Centre in Esteville, Normandië, waar hij vele jaren woonde en werd begraven, gaat voor altijd sluiten.
Er zal ook een beslissing worden genomen over de manier waarop honderden beeldjes, bustes en andere afbeeldingen van de makers van het goede doel zullen worden weggegooid.
“We zijn in shock, erg gekwetst en erg boos”, zegt Christophe Robert, hoofd van de Abbé Pierre Foundation. “Wij steunen alle slachtoffers die de moed hadden zich uit te spreken volledig.”
In juli viel de eerste klap toen de Emmaüsbeweging de beweringen onthulde van zeven vrouwen die zeiden dat ze het slachtoffer waren van seksuele agressie, voornamelijk in de vorm van het aanraken van hun borsten en ongewenste kussen.
De zeventien vrouwen die zich sindsdien hebben gemeld, hebben beschuldigingen geuit die in sommige gevallen ernstiger zijn.
Eén vrouw – door adviesbureau Egaé geïdentificeerd als ‘J’ – zei dat ze gedwongen was abt Pierre orale seks te geven en hem moest zien masturberen. “J” is inmiddels dood, maar ze vertelde haar verhaal aan haar dochter.
Het rapport van het adviesbureau bevat ook de ervaring van een vrouw genaamd “M” die in de jaren negentig in nood naar de priester kwam, op zoek naar hulp bij het vinden van een huis.
“Hun tientallen dates gingen altijd gepaard met gedwongen kussen en borstaanrakingen. Abbé Pierre legde zijn hand op haar (intieme delen) via haar broek”, aldus het rapport.
De tweede beschuldiging heeft betrekking op een meisje, genaamd “X”, dat pas acht of negen jaar oud was toen de priester haar naar verluidt halverwege de jaren zeventig lastigviel, haar borsten aanraakte en haar kuste met zijn “tong”.
Een lid van de staf van de Nationale Vergadering, waar Abbe Pierre van 1945 tot 1951 parlementslid was, zou hebben gezegd dat hij “zich gedroeg als een seksueel roofdier, die zijn vrouwelijke collega’s aanviel en seksuele relaties met hen had”.
Het Egaé-rapport zei dat er nog veel meer rapporten waren, maar liet de rapporten weg die anoniem waren gegeven of waarin de klagers niet bereid waren volledige details vrij te geven. De laatste beweringen hebben betrekking op het tijdstip waarop de priester 92 jaar oud was.
De plotselinge val van de moderne icoon – vorig jaar was hij nog het onderwerp van een hagiografische biopic – kwam met minder verrassingen dan men had verwacht. De opeenvolgende onthullingen van seksueel misbruik in de katholieke kerk hebben daarvoor gezorgd.
Voor velen wordt het steeds verwarrender dat er steeds meer aanwijzingen zijn dat collega’s bij Emmaüs – en in de katholieke kerk – op de hoogte waren van het seksuele gedrag van Abbe Pierre, maar zich daar niet over uitten.
Dit komt deels doordat in deze vroegere tijden – de eerste vermeende aanslagen vonden plaats in de jaren vijftig – dergelijke acties niet erg serieus werden genomen.
Maar toen de verhalen over de ongewenste avances van abbé Pierre onmogelijk te negeren waren, leek het zeker dat de kerk en de liefdadigheidsinstelling zouden samenwerken om zijn naam uit de druk te houden en zo zijn prestatie voor de armen en daklozen te behouden.
Abbe Pierre, geboren als Henri Grouès in 1912 in Lyon, werd in 1938 tot priester gewijd en legde een gelofte van kuisheid af. Hij werkte in de verzetsbeweging in de Tweede Wereldoorlog en werd beroemd in de winter van 1954 toen hij een beroemde oproep deed namens de daklozen.
Volgens een onderzoek van de krant Le Monde hoorde de kerkelijke hiërarchie het jaar daarop van zijn roofzuchtige gedrag toen hem tijdens een bezoek aan de VS en Canada werd gevraagd de reis te onderbreken vanwege klachten van vrouwen.
Biograaf Pierre Lunel zei dat er na de oproep van 1954 “er allerlei soorten groepen waren die gewoon de haren uit zijn baard wilden trekken. Het was totale heldenverering. Er waren op dat moment zeker seksuele avonturen.
In 1957 ging Abbé Pierre naar een kliniek in Zwitserland, ogenschijnlijk om te herstellen van uitputting, maar in werkelijkheid om hem uit de problemen te houden. Daarna stond de kerk erop dat hij vergezeld zou worden door een ‘socius’, een kerkhelper wiens echte taak het was om hem in de gaten te houden.
In feite werden zijn relaties met de kerk vanaf de jaren zestig steeds afstandelijker, terwijl zijn liefdadigheidsinstelling een grote en complexe organisatie werd. De volgende veertig jaar bleef hij een figuur en een referentie in Frankrijk op het gebied van nederigheid en zelfgave.
Tijdens zijn toespraak op maandag bevestigde het hoofd van Emmaus International, Adrien Caboche, dat het al die tijd geen geheim was geweest voor degenen die het wisten.
“Natuurlijk wisten we dat Abbe Pierre een emotioneel en seksueel leven leidde. Maar we waren allemaal verbijsterd door het gewelddadige aspect dat nu aan het licht is gekomen.”