Dit zijn uitgestrekte gebieden die zo groot kunnen zijn als steden: open stortplaatsen waar huishoudelijk afval terechtkomt, of het nu groenteresten of oude apparaten zijn.
Deze stortplaatsen stoten ook methaan uit, een krachtig gas dat de planeet opwarmt, gemiddeld bijna drie keer zoveel als gerapporteerd aan federale toezichthouders, volgens een studie die donderdag in het tijdschrift Science is gepubliceerd.
In het onderzoek werd de methaanemissie gemeten op ongeveer 20 procent van ongeveer 1.200 grote, in bedrijf zijnde stortplaatsen in de Verenigde Staten. Dat draagt bij aan de groeiende hoeveelheid bewijsmateriaal dat stortplaatsen een belangrijke aanjager zijn van klimaatverandering, zegt Riley Duren, oprichter van het publiek-private partnerschap Carbon Mapper, dat aan het onderzoek deelnam.
“We zijn als samenleving grotendeels in het ongewisse gebleven over de daadwerkelijke uitstoot van stortplaatsen”, zegt de heer Duren, een voormalige NASA-ingenieur en wetenschapper. “Deze studie wijst op de tekortkomingen.”
De methaanuitstoot door de olie- en gasproductie, maar ook door de veehouderij, is de afgelopen jaren steeds meer onder controle gekomen. Net als koolstofdioxide, het belangrijkste broeikasgas dat de aarde opwarmt, fungeert methaan als een deken aan de hemel, waardoor de hitte van de zon wordt vastgehouden.
En hoewel methaan minder lang in de atmosfeer blijft hangen dan koolstofdioxide, is het krachtiger. Het opwarmingseffect is meer dan 80 keer sterker dan dezelfde hoeveelheid koolstofdioxide over een periode van twintig jaar.
De Environmental Protection Agency schat dat stortplaatsen de derde grootste bron zijn van door de mens veroorzaakte methaanemissies in de Verenigde Staten, waarbij jaarlijks maar liefst 23 miljoen benzineauto’s worden uitgestoten. Organisch afval, zoals voedselresten, kan bij de ontbinding grote hoeveelheden methaan uitstoten.
Maar die schattingen zijn meestal gebaseerd op computermodellen en niet op directe metingen. Een belangrijke reden: het kan moeilijk en zelfs gevaarlijk zijn voor werknemers die methaan ruiken om de uitstoot ter plaatse te meten, terwijl ze op steile hellingen lopen of in de buurt van actieve stortplaatsen.
Voor het nieuwe onderzoek verzamelden wetenschappers gegevens over vliegtuigvluchten met behulp van een technologie genaamd beeldspectrometers, ontworpen om de concentratie van methaan in de lucht te meten. Tussen 2018 en 2022 vlogen ze met vliegtuigen naar 250 locaties in 18 staten, ongeveer 20 procent van de open stortplaatsen van het land.
Op meer dan de helft van de stortplaatsen die ze onderzochten, vonden de onderzoekers emissiehotspots, of aanzienlijke methaanpluimen die soms maanden of jaren aanhielden.
Dat suggereert dat er iets mis is gegaan op de locatie, zoals een groot lek van opgesloten methaan uit lagen lang begraven, rottend afval, aldus de onderzoekers.
“Soms kun je tientallen jaren afval onder een stortplaats vinden”, zegt Daniel H. Cusworth, klimaatwetenschapper bij Carbon Mapper en de Universiteit van Arizona, die het onderzoek leidde. “Wij noemen het afvallasagne.”
Veel stortplaatsen zijn uitgerust met gespecialiseerde putten en pijpen die het methaangas opvangen dat uit het rottende afval sijpelt om vervolgens te worden verbrand of soms te worden gebruikt om elektriciteit of warmte op te wekken. Maar die putten en leidingen kunnen lekken.
De onderzoekers zeiden dat het opsporen van lekken wetenschappers niet alleen helpt een beter beeld te krijgen van de emissies, maar ook exploitanten van stortplaatsen helpt lekken op te lossen. Een andere oplossing is om meer afval van de stortplaats te houden, bijvoorbeeld door voedselresten te composteren.
In het buitenland kan het beeld minder duidelijk zijn, vooral in landen waar stortplaatsen niet strikt gereguleerd zijn. Uit eerder onderzoek met behulp van satelliettechnologie is gebleken dat methaan op stortplaatsen wereldwijd verantwoordelijk is voor bijna 20 procent van de methaanemissies die verband houden met de mens.
“De afvalsector zal duidelijk een cruciaal onderdeel zijn van de maatschappelijke ambitie om de uitstoot van methaangas terug te dringen”, aldus Duren van Carbon Mapper. “We zullen de doelstellingen van de mondiale methaanbelofte niet halen door alleen de uitstoot van olie en gas terug te dringen.”
Een groeiende constellatie van methaandetecterende satellieten zou een completer beeld kunnen opleveren. Vorige maand lanceerde een andere non-profitorganisatie, het Environmental Defense Fund, MethanSat, een satelliet die zich toelegt op het monitoren van de methaanemissies over de hele wereld.
Carbon Mapper is van plan om, samen met partners als NASA’s Jet Propulsion Laboratory, het Rocky Mountain Institute en de Universiteit van Arizona, later dit jaar zijn eerste methaanmonitoringsatelliet te lanceren.