De leider van de Malinese militaire junta, kolonel Assimi Goita, wordt er al lang van beschuldigd niet oprecht geïnteresseerd te zijn in een “terugkeer naar de democratie”.
Donderdag vaardigde Goita een decreet uit waarbij alle politieke activiteiten in het onrustige West-Afrikaanse land werden opgeschort. Het verbod geldt ‘tot nader order en in het hele land’ en treft ‘politieke partijen en verenigingen met een politiek karakter’.
Regeringswoordvoerder Abdoulaye Maiga rechtvaardigde deze stap in een verklaring die woensdagavond op de staatstelevisie werd voorgelezen, daarbij verwijzend naar de noodzaak om de “openbare orde” te handhaven.
Media zwijgen
Ook op donderdag heeft de belangrijkste communicatieautoriteit van Mali alle media – of het nu televisiestations, radiostations, kranten of onlinediensten zijn – bevolen alle berichtgeving en publicatie van de activiteiten van politieke partijen of verenigingen op te schorten.
Journalistenverenigingen, vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en niet-gouvernementele organisaties, evenals oppositiepartijen, protesteerden tegen de nieuwste maatregelen van het Malinese leiderschap.
De voorzitter van de partij Convergentie voor de Ontwikkeling van Mali (CODEM), Housseini Amion Guindo, riep op tot “burgerlijke ongehoorzaamheid tot de val van het illegale en onwettige regime”.
Mohamed Cherif Kone, een rechter die werd afgezet na de opstand tegen de junta, riep ook op tot burgerlijke ongehoorzaamheid.
“Voor ons Malinezen is het laten floreren van deze dictatuur geen optie”, schreef hij op verschillende sociale mediaplatforms. De regering is “gediskwalificeerd” om vanaf 26 maart 2024 namens Mali te spreken, voegde Kone eraan toe
Grote bezorgdheid over mediabeperkingen
De Verenigde Naties hadden scherpe kritiek op de richtlijn.
De junta in Mali moet de opschorting van politieke partijen en media-activiteiten ‘onmiddellijk’ opheffen, zei de Hoge Commissaris van de VN voor de mensenrechten donderdag op X, het sociale mediaplatform dat voorheen bekend stond als Twitter. De VN zijn “diep bezorgd” over deze regeling.
Op 1 april riepen meer dan 80 politieke partijen en maatschappelijke groeperingen in een gezamenlijke verklaring op tot presidentsverkiezingen en een snel einde aan het militaire bewind.
Onder druk van regionale leiders beloofde de junta in Mali, die in 2020 via een staatsgreep aan de macht kwam, eerder verkiezingen te houden en vóór 26 maart de macht over te dragen aan een burgerregering. Deze beloften werden echter niet waargemaakt.
Mali wordt sinds de staatsgrepen in 2020 en 2021 geregeerd door militaire junta’s. De verslechterende veiligheidssituatie wordt verergerd door een humanitaire en politieke crisis. Sindsdien zijn de stemmen van de oppositie grotendeels onderdrukt.
Terugtrekking van westerse troepen
Sinds de staatsgreep heeft het Malinese leger zich systematisch afgekeerd van voormalige Europese partners, zoals de voormalige koloniale macht Frankrijk, en in plaats daarvan een bondgenootschap gesloten met Russische huurlingen.
Frankrijk trok in augustus zijn laatste soldaten terug uit Mali. Het Duitse leger, de Bundeswehr, was destijds nog betrokken bij de VN-stabilisatiemissie (MINUSMA), maar had in december zijn laatste Duitse vredessoldaten teruggetrokken.
Het Duitse ministerie van Defensie zei dat in de loop der jaren ongeveer 20.000 Bundeswehr-soldaten in Mali hebben gediend.
Oppositie Mali: ‘zeer bezorgd’
De meeste Malinese niet-gouvernementele organisaties, zoals het platform “Benbere Mali”, waren geschokt over dit besluit. Het hoofd van deze instelling, die jonge bloggers uit het hele land met elkaar verbindt, Abdoulaye Guindo, is pessimistisch over de toekomst.
“We zijn erg bezorgd en weten niet hoe we onze activiteiten moeten voortzetten. Daarom maken we ons zorgen. Deze maatregel van de regering betekent een tegenslag voor de vrijheid van meningsuiting en vergadering in ons land”, zei leider Benbere Mali tegen DW.
“Net in juni 2023 hebben we een nieuwe grondwet aangenomen. En in deze grondwet hebben de autoriteiten Mali’s toewijding aan de republikeinse waarden krachtig bevestigd. De autoriteiten moeten dus hun besluit heroverwegen.”
Systematische onderdrukking
In Mali zijn verschillende maatschappelijke organisaties al ontbonden door het heersende leger, en individuen die als te kritisch worden beschouwd, hebben sinds de staatsgrepen in 2020 en 2021 problemen gehad met het rechtssysteem.
De Malinese autoriteiten zijn bekritiseerd omdat ze bijzonder hard zijn tegen individuen uit het oppositiespectrum. Ze beschuldigen overgangspresident Assimi Goita van ‘dictatoriale tendensen’ vanwege het herhaaldelijk uitstellen van presidentsverkiezingen en een terugkeer naar de constitutionele orde.
Alleen al in de afgelopen maanden zijn vier maatschappelijke organisaties, waaronder de Vereniging van Malinese Studenten (AEEM), ontbonden onder het voorwendsel van “publieke onrust”. Hun gemeenschappelijke noemer was de eis voor komende vrije verkiezingen.
In februari 2023 verhinderden relschoppers een bijeenkomst van het oppositieplatform “Call on 20 February to save Mali” in het pershuis in Bamako. Deze groep had kritiek op het geplande constitutionele referendum van de junta.
Begin maart 2024 uitte Aguibou Bouare, voorzitter van de Nationale Commissie voor de Mensenrechten (CNDH), zijn bezorgdheid over “ernstige bedreigingen voor de uitoefening van bepaalde burger- en politieke rechten, met name de vrijheid van vergadering”.
Bewerkt door Keith Walker