Maanmonsters verzameld tijdens NASA’s Apollo-missies blijven nieuwe ontdekkingen mogelijk maken
NASA/ESA
De grootste krater op de maan is waarschijnlijk ontstaan toen een gigantische rots 4,338 miljard jaar geleden tegen het oppervlak botste en een ziedend meer van magma achterliet. Dit suggereert dat de aarde rond dezelfde tijd extreem kosmisch geweld ervoer.
Dankzij chemische analyses van kleine zirkoonkristallen gevonden in maanmonsters wisten we dat veel daarvan ongeveer 4,3 miljard jaar geleden uit magma stolden. Maar zonder te meten of ze allemaal tegelijkertijd ontstonden, was het onmogelijk om zeker te weten of de korst van de maan door vele kleine inslagen of door één enorme botsing tot magma was gesmolten.
Mélanie Barboni van de Arizona State University en haar collega’s hebben dit probleem opgelost door uiterst nauwkeurige metingen te doen van de leeftijd van 10 zirkoonkristallen die naar de aarde zijn teruggestuurd als onderdeel van NASA’s Apollo-programma. “Om dit soort dateringen te doen, moeten we die zirkonen oplossen”, zegt Barboni. “Het maanmateriaal is erg kostbaar en er zijn maar heel weinig laboratoria ter wereld die dit kunnen vertrouwen, dus niemand durfde het te doen – toen ik mijn eerste deed, was ik doodsbang.”
De onderzoekers ontdekten dat alle kristallen tegelijkertijd ontstonden, 4,338 miljard jaar geleden. Dit geeft aan dat het zeer waarschijnlijk is dat ze tijdens één enorme impact zijn gevormd. Tenzij de krater van die inslag sindsdien verborgen is gebleven door stuifzand en andere inslagen, heeft dezelfde inslag die deze kristallen creëerde waarschijnlijk het Zuidpool-Aitken Basin gevormd, de grootste krater op de maan, zegt Barboni.
Dit was niet alleen een sleutelgebeurtenis in de geschiedenis van de maan, maar vertelt ons ook over de kosmische omgeving van de aarde destijds. ‘De maan is een heel klein doelwit vergeleken met de aarde, dus de kans dat iets heel groots op dat moment de aarde zou treffen was erg groot’, zegt Barboni. “Die grote rots zou wat kosmisch goeds kunnen hebben achtergelaten, zoals water, dat had kunnen helpen het leven op gang te brengen.”
Onderwerpen: