Israël zei dat het een nieuwe grensovergang naar de Gazastrook zou openen, onder druk van bondgenoten in Washington om de humanitaire crisis in het belegerde gebied te verlichten en een einde te maken aan de wijdverbreide bombardementen en gepantserde grondoperaties tegen Hamas.
De grensovergang Kerem Shalom tussen Gaza en Israël, die voorheen werd gebruikt om goederen en hulp te leveren, zal heropenen om humanitaire hulpgoederen af te handelen, zei het kantoor van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu vrijdag.
Het Israëlische kabinet heeft “een tijdelijke maatregel goedgekeurd om vrachtwagens aan de Gaza-zijde bij de grensovergang Kerem Shalom te lossen” om de hoeveelheid hulp die het gebied bereikt te vergroten, aldus de verklaring. “Het kabinetsbesluit bepaalde dat alleen humanitaire hulp die uit Egypte komt op deze manier naar de Gazastrook zal worden overgedragen”, voegde het eraan toe.
Het was niet meteen duidelijk wanneer Kerem Shalom zou beginnen met het verwerken van hulpzendingen, maar humanitaire organisaties verwelkomden de stap. Sinds het begin van de oorlog, meer dan twee maanden geleden, is de grensovergang bij Rafah met Egypte de enige verbinding van de kustexclave met de buitenwereld: deze was niet ontworpen om grote hoeveelheden vrachtwagen- en goederenverkeer af te handelen, wat de vertragingen deed toenemen toen voertuigen voor het eerst naar Kerem reisden. Shalom voor veiligheidscontroles en dan terug naar de Egyptische kant.
Totdat het zeven dagen durende staakt-het-vuren op 24 november van kracht werd, kwamen er per dag ongeveer vijftig hulpvrachtwagens Gaza binnen; het aantal ligt momenteel rond de 100, hoewel humanitaire organisaties hebben gewaarschuwd dat dit nog steeds slechts een fractie is van wat nodig is om te overleven, waarbij meer dan 80% van de bevolking uit hun huizen is verdreven en aanzienlijke schade aan de infrastructuur is toegebracht aan medische voorzieningen, ontzilting en rioolwaterzuiveringsinstallaties. .
De Wereldgezondheidsorganisatie verwelkomde de aankondiging van Israël, maar waarschuwde dat er aanzienlijke distributieproblemen bleven bestaan binnen de gordel, waar brandstof schaars is en veel wegen te beschadigd zijn om te gebruiken. “Dit is natuurlijk heel goed nieuws”, zegt Richard Peeperkorn, WHO-vertegenwoordiger voor de bezette Palestijnse gebieden. “Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze vrachtwagens overal naartoe kunnen, niet alleen naar het zuiden van Gaza, maar ook naar het noorden van Gaza?”
De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan noemde de stap een “belangrijke stap” aan het einde van twee dagen van ontmoetingen in de regio met Israëlische en Palestijnse functionarissen.
Sullivan, een hoge figuur in de regering-Biden, bezocht vrijdag de president van de Palestijnse Autoriteit Mahmoud Abbas in Ramallah na gesprekken in Tel Aviv met Israëlische leiders, waaronder premier Benjamin Netanyahu en minister van Defensie Yoav Gallant.
Hij en Abbas zouden mogelijke naoorlogse regelingen voor Gaza bespreken, waaronder de terugkeer van de veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit (PA) naar de Gazastrook, zestien jaar nadat ze door Hamas waren verdreven. Er is fel Israëlisch verzet tegen elke toekomstige Palestijnse controle over het kustgebied.
“Wij geloven niet dat het zinvol is voor Israël, en ook niet juist voor Israël, om Gaza op de lange termijn opnieuw te bezetten”, zei Sullivan vrijdag tegen verslaggevers in Tel Aviv. ‘Uiteindelijk moeten de controle over Gaza, het bestuur van Gaza en de veiligheid van Gaza overgaan naar de Palestijnen.
“Voortdurende inspanningen om de zeer impopulaire Palestijnse Autoriteit nieuw leven in te blazen en het geweld van kolonisten tegen Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever te beteugelen stonden ook op de agenda”, zei hij.
Joe Biden heeft Israël miljarden dollars aan militaire hulp verstrekt sinds de Hamas-aanval van 7 oktober, waarbij 1.139 mensen omkwamen en de jongste oorlog in Gaza ontstond. Het tien weken durende conflict heeft al meer dan 18.000 levens geëist en de bevolking van de gordel van 2,3 miljoen mensen geconfronteerd met een verwoestende humanitaire crisis.
Maar er zijn groeiende meningsverschillen en strategie tussen de VS en Israël met betrekking tot het verloop van de oorlog. Wekenlang heeft Washington Israël onder druk gezet om het aantal burgerslachtoffers terug te dringen en meer hulp aan het belegerde gebied toe te staan, en om concrete plannen te delen over hoe de oorlog zal eindigen en wie het verwacht de controle over Gaza te hebben als de gevechten stoppen.
Mensen in heel Gaza maakten vrijdag melding van hevige gevechten, waarbij de doden en gewonden de ziekenhuizen in Deir al-Balah, Khan Younis en Rafah binnenstroomden. De communicatiediensten bleven vlak sinds de daling van donderdag.
Het Qatarese televisienetwerk Al Jazeera zei dat videojournalist Samer Abu Daqqa werd gedood en dat zijn hoofdcorrespondent in Gaza, Wael al-Dahdouh, gewond raakte bij een Israëlische raketaanval terwijl hij vrijdag verslag deed van Khan Younis. Dahdouh verloor vorige maand verschillende leden van zijn familie bij Israëlische bombardementen.
Luchtaanvallen en tankbeschietingen, evenals hevige straatgevechten, gingen door van donderdagavond tot en met vrijdag, wat aangeeft dat Israël na twee maanden van lucht- en grondoperaties moeite heeft om zijn verklaarde doel te bereiken: het volledig uitroeien van Hamas. Bij een hinderlaag in Gaza-stad eerder deze week, waar Israël de macht zou hebben, kwamen negen Israëlische soldaten om het leven.
“De Gazastrook veranderde van de ene op de andere dag in een vuurbal, we konden explosies en geweerschoten uit alle richtingen horen weergalmen”, vertelde de 45-jarige Ahmed, een elektricien en vader van zes kinderen, aan Reuters vanuit een schuilplaats in het centrale deel van het dichtbevolkte gebied. “Ze kunnen huizen en wegen vernietigen en burgers doden vanuit de lucht of met willekeurige tankbeschietingen, maar als ze weerstand ondervinden, verliezen ze. We hebben niets te verliezen na alles wat ze onze Gaza hebben aangedaan.”
Netanyahu en zijn ministers vertelden Sullivan donderdag dat het land zal vechten voor een ‘absolute overwinning op Hamas’, waarbij ze waarschuwden dat de oorlog ‘meer dan een paar maanden’ zou kunnen duren. De internationale druk op Israël neemt echter toe om zijn belangrijkste operaties, die momenteel gericht zijn op Khan Younis, voor het einde van het jaar te beëindigen.
Op een persconferentie op vrijdag noemde Sullivan zijn ontmoetingen met Netanyahu ‘zeer constructief’, waarbij hij zei dat de oorlog zou verschuiven van de huidige campagne van zware, grootschalige bombardementen en gepantserde grondoperaties naar een nieuwe term die gericht is op het nauwkeurig richten van Hamas-leiders en het uitvoeren van operationele inlichtingengegevens.
“De voorwaarden en de timing daarvan stonden uiteraard ter discussie” met Netanyahu, andere Israëlische regeringsleiders en militaire commandanten, zei hij.
Er blijven veel onbeantwoorde vragen over de naoorlogse controle over het gebied. Het Israëlische oorlogskabinet lijkt het behoud van een onbeperkte veiligheidsaanwezigheid in de Gazastrook te steunen. Netanyahu zei eerder deze week dat Israël niet zou toestaan dat de PA of haar regerende Fatah-partij naar Gaza terugkeert. Hamas versloeg Fatah bij de parlementsverkiezingen in 2006 en nam het gebied een jaar later over na een korte burgeroorlog.
De VS willen dat het bestuur van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook terugkeert naar één Palestijnse regering, als voorloper van het heropleven van vredesbesprekingen met Israël gericht op een tweestatenoplossing.
Maar na 17 jaar zonder verkiezingen worden de 88-jarige Abbas en zijn regering door de meeste Palestijnen gezien als weinig meer dan onderaannemers voor de Israëlische veiligheid. Washington heeft niet publiekelijk opgeroepen tot personeelswisselingen binnen de PA, noch tot algemene verkiezingen.
Tijdens de bijeenkomst riep Abbas op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en meer hulp aan Gaza, en benadrukte hij dat Gaza een integraal onderdeel is van de Palestijnse staat, aldus een verklaring van zijn kantoor. Over naoorlogse scenario’s sprak hij niet.