Wals de tijd komt om hem te herdenken, zal de nalatenschap van Martin Scorsese baanbrekend zijn. Tijdens zijn leven slaagde Scorsese erin de onaangeboorde kracht te benutten van een kunstvorm die al lang in een opgeblazen staat van verwaarlozing was vervallen. Scorsese greep die kunstvorm met beide handen aan en werd een superster door deze te verfijnen en nieuw leven in te blazen.
Die kunstvorm is natuurlijk TikTok.
Misschien omdat Martin Scorsese op 80-jarige leeftijd nog steeds dezelfde grenzeloze nieuwsgierigheid naar de kracht van het vertellen van verhalen heeft als in zijn jeugd. Misschien omdat de staking van de acteurs ervoor zorgde dat de hele promotie van Killer of the Flower Moon op zijn schouders viel. Misschien komt het omdat zijn dochter behoorlijk dorstig is. Hoe dan ook, het valt niet te ontkennen dat Martin Scorsese het momenteel absoluut kapot maakt op TikTok.
Samen met zijn dochter Francesca lijkt Scorsese de afgelopen weken extreem online te zijn geweest. Er is een video waarin hij auditie doet voor een hond, een video waarin hij het Gen Z-jargon gebruikt, een video waarin hij verkleed als schildpad door de woonkamer loopt op de melodie van Candy van Robbie Williams. En uiteraard is het allemaal helemaal geweldig.
De TikToks van Francesca doen het buitengewoon goed. Scorsese, een iconoclast die een icoon is geworden, gebruikt het medium om het soms pompeuze verhaal dat zich om hem heen heeft gevormd, te doorbreken. Video’s humaniseren hem beter dan een miljoen printprofielen zouden kunnen.
En in mindere mate – waarschijnlijk om filmmensen blij te maken – sloot Scorsese zich onlangs ook aan bij Letterboxd. Hoewel hij nog niet de stap heeft gezet om daadwerkelijk films te recenseren, houdt hij een openbaar register bij van alles wat hij heeft gezien en waarvan hij heeft genoten. Deze omvatten Lady of the Dugout uit 1918, Rififi van Jules Dassin en The Day of the Jackal van Zinnemann. Nog geen MCU-films, maar hoop doet leven.
Briljant genoeg is Scorsese echter verre van het enige lid van de oude garde van Hollywood dat de laatste tijd sociale media omarmt. Francis Ford Coppola sloot zich in mei aan bij Instagram en toont een enthousiasme voor Stories dat gelijk is aan, zo niet groter dan, zijn liefde voor filmmaken en wijn. In juni deed hij een Ask Me Anything-sessie die hele nieuwe stukjes informatie over de man onthulde. Zijn favoriete film is Rumblefish! Hij heeft nog nooit een Nintendo-spel gespeeld! Hij denkt “behoorlijk veel” aan het Romeinse Rijk! Als ontbijt heeft hij een half kopje magere yoghurt en driekwart banaan! Op het moment dat hij dit schrijft gebruikt hij Instagram Stories om zijn volgers vragen te stellen als “Ben jij het eens met de Italiaanse denker Giovanni Pico della Mirandola dat mensen genieën zijn en een ‘wonder om te bewonderen’?” (Spoiler: 60% van de zijn volgelingen wel).
En dan is er natuurlijk nog Paul Schrader, de man die Facebook vrijwel in zijn eentje overeind houdt. Schrader is een dagelijkse poster en geeft soms zijn mening over dingen (de laatste tijd vindt hij Priscilla leuk, was hij gedesillusioneerd door Nashville en dacht hij dat Zone of Interest een ‘salontruc’ was), of post hij soms alleen maar memes waar je ouders dol op zijn. Zijn berichten zijn wijs, wrang en nostalgisch en vormen, net als Coppola en Scorsese’s gebruik van sociale media, een perfecte uitbreiding van hem als persoon.
Het is duidelijk dat deze aanpak niet voor iedereen geschikt is. George Lucas heeft slechts twee dingen op Instagram gepost. Spielberg is een complete afwijzing. David Lynch postte twee keer per dag op YouTube een weerbericht en een soort loterijspel, maar hij liet het afgelopen december zonder waarschuwing vallen. Misschien willen deze regisseurs, en de meeste van hun collega’s, de mystiek behouden die ze al in het begin van hun carrière genoten, voordat de sociale media ons dorstige dwazen maakten. Misschien kunnen ze via hun werk zeggen wat ze willen. Misschien maakt het ze gewoon niets uit.
Persoonlijk denk ik dat dit een vergissing is. Scorsese, Coppola en Shrader leiden hier de voorhoede en laten iedereen zien wat ze missen. We bevinden ons in een tijdperk waarin, dankzij een combinatie van culturele verzadiging en wanbeheer door bedrijven, sociale media hun glans lijken te verliezen. Dus wat geweldig dat een groep gerespecteerde mannen van in de zeventig en tachtig de adem van vorm gebruiken om ons er allemaal aan te herinneren waarom we haar überhaupt leuk vonden. Dankzij de sociale media kunnen ze dwaas, eerlijk en onbewaakt zijn, en eerlijk gezegd zouden meer CEO’s dit voorbeeld moeten volgen. Ik denk dat ik namens ons allemaal spreek als ik zeg: eerst Ridley Scott.