Hamas heeft zijn standpunt in zijn laatste voorstel voor een staakt-het-vuren in Gaza verzacht, maar blijft vasthouden aan een belangrijke eis die een groot obstakel voor de deal is geweest, aldus twee hoge functionarissen uit landen die bij de gesprekken betrokken zijn.
Dat heeft het vooruitzicht op een naderende deal getemperd, hoewel Amerikaanse en Israëlische functionarissen optimistisch zijn nu de gesprekken na weken van stagnatie voortgang boeken.
Hamas presenteerde woensdag een tegenvoorstel. De twee functionarissen zeiden dat Hamas internationale garanties wil dat, nadat een eerste staakt-het-vuren is ingegaan, beide partijen de onderhandelingen zullen voortzetten totdat ze een definitief akkoord bereiken om de oorlog te beëindigen en alle gijzelaars die nog in Gaza achterblijven vrij te laten.
In feite wil Hamas ervoor zorgen dat het niet veel gijzelaars uitlevert zodat Israël de oorlog opnieuw kan beginnen, zei een van de functionarissen. Beide hoge functionarissen spraken op voorwaarde van anonimiteit omdat ze niet bevoegd waren om in het openbaar te spreken.
Israëlische onderhandelaars hebben dat verzoek onmiddellijk afgewezen, zeiden de twee functionarissen. Israël wil de mogelijkheid hebben om door te vechten als het dat nodig acht. Zonder een dergelijke invloed zou Hamas zich kunnen inhouden en effectief een niet-aangegeven permanent staakt-het-vuren kunnen bereiken, zei een van de functionarissen.
De kern van het geschil is de kwestie van de toekomst van Gaza. Benjamin Netanyahu, de premier van Israël, heeft gezworen Hamas te vernietigen en zijn heerschappij in de Palestijnse enclave omver te werpen. Hamas hoopt dat een permanent staakt-het-vuren het land in staat zal stellen aan de macht te blijven.
Israëlische militaire leiders zeggen nu steeds vaker dat een overeenkomst over de teruggave van de resterende 120 gijzelaars de weg vooruit is, zelfs als dat ten koste gaat van het voorlopig aan de macht houden van Hamas.
De gesprekken zijn gebaseerd op een driestappenkader dat eind mei voor het eerst werd aangekondigd door president Biden en later werd goedgekeurd door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
Beide partijen zijn het eens over het brede raamwerk van de overeenkomst, dat een staakt-het-vuren van zes weken en de vrijlating van de meeste burgergijzelaars in ruil voor Palestijnse gevangenen zou omvatten.
Tijdens de pauze zullen Israël en Hamas onderhandelen over de volgende stap: het beëindigen van de oorlog en het bevrijden van de resterende gijzelaars, voornamelijk soldaten.
Nu ontstaat er discussie over wat er daarna komt.
Zelfs als Israëlische onderhandelaars een akkoord zouden kunnen bereiken dat een einde zou maken aan de oorlog in Gaza, is het onduidelijk of de regering van Netanyahu dit zou steunen. Twee vooraanstaande leden van zijn coalitie verwierpen een volledig staakt-het-vuren, en dhr. Netanyahu heeft publiekelijk gesproken over de vraag of hij het raamwerk steunt.
Volgens Israël bevinden zich nog ongeveer 120 gijzelaars in Gaza van de naar schatting 250 mensen die zijn ontvoerd tijdens de door Hamas geleide aanval. De Israëlische autoriteiten zijn van mening dat ongeveer een derde van hen dood is.
Tijdens een wapenstilstand van een week in november werden 105 mensen vrijgelaten in ruil voor 240 Palestijnse gevangenen, maar Hamas weigerde nog meer gijzelaars vrij te laten zonder een weg naar een permanent staakt-het-vuren.
Vrijdag arriveerde een Israëlische delegatie onder leiding van David Barne, hoofd van de inlichtingendienst van de Mossad, voor het eerst in weken in Qatar om verdere gesprekken te voeren. De heer Barnea had een ontmoeting met de premier van Qatar, Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani, die een van de belangrijkste bemiddelaars was.
Maar op een ongebruikelijke manier arriveerde de heer Barnea niet terwijl andere hoge Israëlische veiligheidschefs werkten om de deal te bemiddelen. Hij werd vergezeld door Ophir Falk, een naaste assistent van Netanyahu, zeiden twee hoge functionarissen.
Het Israëlische leger en de inlichtingendienst Shin Bet, die deelnemen aan de onderhandelingen, weigerden commentaar te geven.
Hamas deed één belangrijke concessie in zijn tegenvoorstel, waarbij het zijn standpunt over de voorwaarden voor de onderhandelingen over de tweede fase van het staakt-het-vuren verzachtte. De groep wilde dat deze gesprekken zich uitsluitend zouden richten op de vrijlating van Palestijnse gevangenen in ruil voor gijzelaars.
De concessie volgde op wekenlange druk op Hamas vanuit Qatar, waar een groot deel van het politieke leiderschap van de gewapende groepering in Doha zetelt, zeiden functionarissen.
Maar tegelijkertijd heeft Hamas de garanties gevraagd van bemiddelende landen, waaronder de Verenigde Staten, dat de onderhandelingen over een wapenstilstand zullen worden voortgezet totdat er over een permanent staakt-het-vuren is onderhandeld en alle nog levende gijzelaars zijn vrijgelaten, aldus de twee functionarissen.
Israëlische onderhandelaars zijn het er al over eens dat de wapenstilstand van zes weken kan worden verlengd zolang de onderhandelingen vorderen. De nieuwe term van Hamas zou kunnen worden geïnterpreteerd als een manier om deze gesprekken – en de aanvankelijke wapenstilstand – voor onbepaalde tijd voort te zetten, zei een van de hoge functionarissen.
Tijdens bijeenkomsten in Qatar betoogde de heer Barnea dat het verzoek van Hamas een fundamentele breuk zou betekenen met het voorstel dat is aangenomen door de VN-Veiligheidsraad en de heer Biden, aldus de hoge functionaris.