De Amerikaanse president Joe Biden zal woensdag een uitvoerend bevel ondertekenen dat erop gericht is te voorkomen dat verschillende landen, waaronder China, Noord-Korea en Rusland, gevoelige informatie over Amerikanen kopen via commerciële datamakelaars in de Verenigde Staten.
Regeringsfunctionarissen zeggen dat categorieën gevoelige gegevens, waaronder persoonlijke identificatiegegevens, nauwkeurige locatie-informatie en biometrie – essentiële hulpmiddelen voor het uitvoeren van cyberaanvallen, spionage- en chantageoperaties tegen de VS – worden verzameld door wat het Witte Huis ‘landen van zorg’ noemt.
Ambtenaren van de regering-Biden maakten het bevel dinsdag vooraf aan verslaggevers bekend tijdens een Zoom-oproep en beantwoordden kort vragen, op voorwaarde dat ze niet bij naam werden genoemd of er naar hun functie werd verwezen.
Het bevel zal weinig onmiddellijke gevolgen hebben, zeiden ze. Het Amerikaanse ministerie van Justitie zal in plaats daarvan een regelgevingsproces starten dat gericht is op het in kaart brengen van het ‘gegevensbeveiligingsprogramma’ dat het Witte Huis voor ogen heeft. Het proces geeft experts, belanghebbenden uit de sector en het grote publiek de kans om inbreng te hebben voordat de regering het voorstel goedkeurt.
Ambtenaren van het Witte Huis zeiden dat de Amerikaanse procureur-generaal overleg zou plegen met de hoofden van het ministerie van Buitenlandse Zaken en het ministerie van Handel om de lijst van landen die in aanmerking komen voor het programma af te ronden. Een voorlopige lijst die tijdens de oproep van dinsdag aan verslaggevers werd gegeven, omvatte echter China, Cuba, Iran, Noord-Korea, Rusland en Venezuela.
Categorieën van informatie die onder het programma vallen, omvatten onder meer gezondheids- en financiële gegevens, nauwkeurige geolocatie-informatie en “bepaalde gevoelige overheidsgerelateerde gegevens”, aldus functionarissen. De order zal verschillende toewijzingen bevatten voor bepaalde financiële transacties en activiteiten die “incidenteel” zijn voor de normale bedrijfsvoering.
Het is onduidelijk in hoeverre een dergelijk programma effectief zou zijn. Het geldt met name niet voor de meeste landen waar het verhandelen van privégegevens van Amerikanen legaal zal blijven. Bovendien is het onduidelijk of de regering het gezag of de middelen heeft (naast een besluit van het Congres) om landen beperkingen op te leggen waarvan bekend is dat ze, hoewel diplomatiek en militair verbonden met de VS, ook spionage tegen hen plegen: nauwe Amerikaanse bondgenoot Israël, omdat Zo werd hij in 2019 beschuldigd van het plaatsen van spionageapparatuur voor mobiele telefoons in de buurt van het Witte Huis en het dienen als internationale marktplaats voor illegale spyware; of Saoedi-Arabië, dat die markt in 2018 uitbuitte om heimelijk toezicht te houden De Washingtonpost een medewerker die later werd ontvoerd en vermoord door een Saoedische moordploeg.
Als China, Rusland of Noord-Korea Amerikaanse gegevens willen verkrijgen van een derde partij in een van de ruim 170 landen die niet op de zwarte lijst van de Amerikaanse overheid staan, is er weinig dat dit tegenhoudt. Amerikaanse datamakelaars hoeven alleen maar stappen te ondernemen om ervoor te zorgen dat buitenlandse klanten tijdens overdrachten voldoen aan “bepaalde beveiligingsvereisten”, waarvan er vele al wettelijk verplicht zijn.
De beperkingen die door het uitvoerend bevel worden opgelegd, zijn bedoeld om bescherming te bieden tegen ‘directe’ en ‘indirecte’ gegevensoverdrachten, aldus functionarissen. Maar datamakelaars zitten alleen maar aan de haak totdat ze ‘een soort commitment’ krijgen van buitenlandse kopers – ‘begrip’ – als het gaat om de mogelijkheid om de gegevens later aan anderen te verkopen of over te dragen.