Het afsterven van vleermuizen heeft geleid tot meer gebruik van insecticiden en meer kindersterfte in de VS

Een afname van het aantal vleermuizen in de VS als gevolg van de verspreiding van een schimmelziekte heeft het inkomen van boeren verlaagd en geleid tot nog eens 1.300 sterfgevallen onder kinderen onder de één jaar, zo blijkt uit een onderzoek.

In provincies waar vleermuizenziekte voorkomt, verhoogden boeren hun gebruik van insecticiden met 31 procent om de vermindering van de insectenpredatie door vleermuizen te compenseren, ontdekte Eyal Frank van de Universiteit van Chicago in Illinois. Tussen 2006 en 2017 verloren boeren in de getroffen provincies 27 miljard dollar als gevolg van de lagere verkoop van gewassen en de hogere kosten van insecticiden, berekende hij.

Bovendien zagen de getroffen provincies ook een toename van 8 procent in het aantal kinderen dat stierf vóór de leeftijd van 1 jaar, wat Frank toeschrijft aan het toegenomen gebruik van insecticiden.

“Insecticiden zijn van nature giftig”, zegt hij. “Zelfs als ze op regelgevingsniveau worden gebruikt, lijken er gezondheidskosten te zijn.”

In 2006 werden vleermuizen in winterslaap met witte schimmel op hun snuit gezien in een grot in de staat New York, en velen stierven. Het witte-neussyndroom, zoals het bekend staat, heeft zich sindsdien over Noord-Amerika verspreid en heeft miljoenen vleermuizen gedood.

Toen Frank las over het witte-neussyndroom, realiseerde hij zich dat het een manier bood om direct de voordelen te beoordelen die vleermuizen boeren bieden. “Dit is een zeer goede benadering van een ideaal experiment waarbij je de populatie willekeurig zou manipuleren”, zegt hij.

Hij gebruikte gegevens uit landbouwtellingen om provincies waar het witte-neussyndroom was ontdekt te vergelijken met die waar het in 2017 nog niet voorkwam. Hij stopte bij dat jaar omdat censusgegevens slechts om de paar jaar worden vrijgegeven.

In de getroffen provincies nam het gebruik van insecticiden elk jaar toe nadat de ziekte werd ontdekt, maar bleef in andere gebieden grotendeels constant.

Het witteneussyndroom treft slechts 11 van de ongeveer 50 soorten vleermuizen in de VS en heeft in de getroffen gebieden gemiddeld ongeveer 70 procent van die soorten gedood. De totale waarde van vleermuizen voor Amerikaanse boeren is dus veel groter dan de aantallen die Frank berekende.

Vervolgens keek hij naar gegevens over kindersterfte, met uitzondering van sterfgevallen als gevolg van ongelukken en moorden. Een stijging met acht in de getroffen provincies zou tegen 2017 leiden tot nog eens 1.300 kindersterfte, berekende hij.

Frank denkt dat zijn bevindingen verder gaan dan correlatie en aantonen dat de sterfte van vleermuizen de oorzaak is van zowel het grotere gebruik van insecticiden als de hogere kindersterfte. Hij zegt dat het overtuigend is dat het traject van de provincies op dezelfde manier veranderde toen de ziekte hen bereikte, ongeacht het jaar waarin de ziekte arriveerde.

Het is echter niet precies duidelijk hoe het hogere gebruik van insecticiden tot een hogere kindersterfte heeft geleid. “Ik kan niets zeggen over het mechanisme van directe blootstelling, alleen dat mijn resultaten inconsistent zijn met het idee van blootstelling via de voeding”, zegt Frank.

Dat betekent dat het inademen van insecticiden of vervuilde watervoorraden de meest waarschijnlijke routes zijn.

“Frank laat op overtuigende wijze zien dat in provincies die getroffen zijn door het witte-neussyndroom het gebruik van insecticiden toeneemt vergeleken met niet-getroffen provincies”, zegt Roel Vermeulen van de Universiteit Utrecht in Nederland.

Vermeulen zegt echter dat het inkomensverlies de boerengemeenschappen meer onder druk zou zetten en zou kunnen bijdragen aan een hogere kindersterfte. “Het is daarom de vraag of de waargenomen effecten op de kindersterfte uitsluitend kunnen worden toegeschreven aan het toegenomen gebruik van insecticiden”, zegt hij.

“Deze studie laat zien dat vleermuizen mensenlevens kunnen redden door simpelweg te doen waar ze goed in zijn: insecten eten”, zegt Jennifer Raynor van de Universiteit van Wisconsin-Madison.

“Veel wilde dieren zijn belangrijk voor de menselijke gezondheid en het welzijn, en we beginnen nu te beseffen dat technologie deze voordelen niet altijd kan vervangen als ze verloren gaan”, zegt ze.

Volgens Vermeulen laat het onderzoek ook zien dat we de manier waarop we over de menselijke gezondheid denken moeten verbreden. “Het benadrukt de noodzaak om over te stappen van een op de mens gerichte analyse van de gevolgen voor de gezondheid, waarbij alleen rekening wordt gehouden met de directe effecten van vervuiling op de menselijke gezondheid, naar een beoordeling van de impact op de gezondheid van de planeet”, zegt hij.