Deze schurkenwerelden vernietigen de theorie over hoe planeten ontstaan

‘Uit directe zoekopdrachten naar jonge sterren weten we dat maar heel weinig sterren gigantische planeten hebben [wide] baan,” zei Bate. “Het is moeilijk te accepteren dat er veel grote planetenstelsels in Orion waren die ontwricht moesten worden.”

Rogue-objecten zijn er in overvloed

Op dit moment vermoeden veel onderzoekers dat er meer dan één manier is om deze vreemde objecten ertussen te maken. Met een beetje knutselen zouden theoretici bijvoorbeeld kunnen ontdekken dat supernova-schokgolven kleinere gaswolken kunnen samenpersen, waardoor ze gemakkelijker dan verwacht in paren van kleine sterren kunnen instorten. En Wang’s simulaties lieten zien dat de opkomst van reuzenplaneten in paren, althans in sommige gevallen, theoretisch onvermijdelijk is.

Hoewel er nog veel vragen blijven bestaan, heeft de veelheid aan vrij zwevende werelden die de afgelopen twee jaar zijn ontdekt onderzoekers twee dingen geleerd. Ten eerste vormen ze zich snel – over miljoenen jaren, niet over miljarden. In Orion stortten gaswolken in en ontstonden planeten, waarvan sommige misschien zelfs door passerende sterren de afgrond in werden gesleept, en dat allemaal gedurende de tijd dat de moderne mens zich op aarde ontwikkelde.

Sean Raymond heeft simulaties ontwikkeld die laten zien hoe grote planeten hun broers en zussen de ruimte in kunnen werpen, wat een mogelijke verklaring biedt voor vrij zwevende werelden.

Foto: Laurence Honnorat

“Het is moeilijk om binnen een miljoen jaar een planeet te vormen met de huidige modellen”, zei Van der Marel. “Dit [discovery] zou nog een stukje aan de puzzel toevoegen.”

Ten tweede zijn er een heleboel ongebonden werelden. En zware gasreuzen zijn het moeilijkst uit hun systeem te slaan, net zoals een bowlingbal het moeilijkste voorwerp zou zijn om neer te halen bij biljarten. Deze waarneming suggereert dat voor elke waargenomen Jupiter talloze vrij zwevende Neptunussen en aardes onopgemerkt blijven.

We leven waarschijnlijk in een sterrenstelsel vol verbannen werelden van elke omvang.

Nu, bijna een half millennium nadat Galileo zich verwonderde over de talloze lichtvlekken – manen, planeten en sterren – aan de hemel van de aarde, maken zijn opvolgers kennis met het helderste topje van de ijsberg van de donkere objecten die tussen hen in zweven. Kleine sterren, sterloze werelden, onzichtbare asteroïden, buitenaardse kometen en meer.

“We weten dat er veel onzin is tussen de sterren”, zei Raymond. Dit soort onderzoek “opent een venster voor dat alles, niet alleen voor vrij zwevende planeten, maar voor vrij zwevende dingen in het algemeen.”


Origineel verhaal herdrukt met toestemming van Quanta-tijdschrift, redactioneel onafhankelijke uitgave Stichting Simmons wiens missie het is om het publieke begrip van wetenschap te verbeteren door onderzoeksontwikkelingen en trends in de wiskunde en de natuur- en levenswetenschappen te behandelen.