Terwijl de verontwaardiging over de dood van aartsvijand van het Kremlin Alexei Navalny over de hele wereld weerklinkt, houdt de Russische president Vladimir Poetin zich doof voor het Westen
woede terwijl hij zich voorbereidt om zijn 24-jarige heerschappij te verlengen bij de verkiezingen van volgende maand, en de politie in heel Rusland blijft hard optreden tegen elke poging tot protest. De VS en hun bondgenoten overwegen nieuwe sancties tegen Rusland vanwege de dood van Navalny en de recente acties van het Kremlin in Oekraïne. Maar nu de Amerikaanse hulp aan Oekraïne vast blijft zitten in het Congres en de NAVO-bondgenoten in Europa moeite hebben om het gat op te vullen, vragen velen zich af wat het Westen daadwerkelijk kan doen om de meedogenloze leider van het Kremlin tegen te houden, gezien het feit dat meerdere eerdere sanctierondes zijn mislukt.
“Er is niet echt ruimte voor enige toegevoegde waarde in aanvullende sancties” tegen Rusland, dat nu al een van de meest gesanctioneerde landen ter wereld is, zei Mark Galeotti, hoofd van het in Londen gevestigde adviesbureau Mayak Intelligence, in een reactie op YouTube.
In plaats daarvan, zei Galeotti, zou het Westen zich meer moeten concentreren op de samenwerking met de bondgenoten van Navalny en het helpen van gewone Russen om toegang te krijgen tot nieuwskanalen die de propaganda van het Kremlin tegengaan.
Dergelijke inspanningen zijn nu vooral van cruciaal belang, aldus Galeotti, die de dood van Navalny omschreef als een nieuwe stap in Poetins overgang van ‘hybride autoritarisme’ naar ‘brutaal misdadigersdespotisme’.
De bondgenoten van de VS en de NAVO overwegen meer acties om de steun aan Oekraïne te versterken, waar het Russische leger zojuist de Oekraïense troepen heeft gedwongen zich terug te trekken uit het belangrijke oostelijke bolwerk Avdiivka, na een felle strijd van vier maanden. De geallieerden bespraken manieren om de kosten van de oorlog voor Rusland te verhogen en zo Poetin te dwingen zich terug te trekken.
Maar de 71-jarige leider beloofde door te zetten, weigerde ook maar iets van zijn verworvenheden op te geven en zei vorige week in een interview met voormalig Fox News-presentator Tucker Carlson dat het Westen ‘vroeg of laat’ gedwongen zou worden om over een deal te onderhandelen. – onder zijn voorwaarden.
De dood van Navalny toont Poetins “volledige meedogenloosheid en minachting … voor de westerse en internationale opinie”, zegt Nigel Gould-Davies, een voormalige Britse ambassadeur in Wit-Rusland en senior fellow voor Rusland en Eurazië aan het International Institute for Strategic Studies in Londen. Rusland maakte vrijdag de dood van Navalny bekend, net toen westerse leiders bijeenkwamen voor een veiligheidsconferentie in München.
Poetin ‘werpt de handschoen naar het Westen’, zei Gould-Davies. “Nu we de tweede verjaardag van de (Oekraïense) oorlog naderen, wordt de westerse vastberadenheid opnieuw op de proef gesteld.”
De dood van Navalny zou moeten dienen als een “wake-up call” voor Amerikaanse Republikeinen die zich in het Congres verzetten tegen hulp aan Oekraïne en ook de Europese NAVO-bondgenoten moeten aanmoedigen om hun hulp aan Oekraïne op te voeren, zei Gould-Davies.
‘Uiteindelijk hangt het af van de lessen die het Westen leert’, zei hij.
Maar de dood van Navalny leek de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden vrijdag er niet toe aan te zetten zich in te zetten voor een voorgesteld hulppakket van 61 miljard dollar voor Oekraïne, dat wordt gezien als de sleutel tot een Oekraïense overwinning.
Ondertussen stevent Poetin, de langst dienende leider van Rusland sinds de Sovjet-dictator Jozef Stalin, af op nog eens zes jaar aan de macht in een campagne waarin drie symbolische rivalen aan bod kwamen die waren genomineerd door pro-Kremlin-partijen. Boris Nadezjdin, een liberale politicus die het beëindigen van de oorlog in Oekraïne tot zijn belangrijkste campagneslogan maakte, werd door verkiezingsfunctionarissen uitgesloten van deelname.
Hoewel er weinig twijfel over bestond dat Poetin de verkiezingen zou winnen, liet Navalny’s dood nog steeds zien “hoezeer hij Navalny als een bedreiging zag”, zei Gould-Davies.
“De manier waarop het Kremlin de verkiezingscampagne tot nu toe heeft gevoerd, geeft aan dat ze er geen vertrouwen in hebben”, zei hij, eraan toevoegend dat “Navalny er zelfs vanuit de gevangenis in slaagde zijn stem te laten horen.”
De dood van Navalny, slechts enkele weken voor de presidentsverkiezingen van 15 tot 17 maart, kan “de laatste daad zijn geweest van het ontmantelen en verpletteren van elke schijn van georganiseerde Russische oppositie” voorafgaand aan de verkiezingen, zei Gould-Davies.
Ondanks een verzekerde overwinning volgende maand vreest Poetin nog steeds westerse inmenging in de verkiezingen en beschouwt hij Navalny als “een tegenstander die door het Westen wordt gemanipuleerd om nationale en staatsbelangen te ondermijnen”, zegt Tatyana Stanovaya, een senior fellow bij het Carnegie Russia Eurasia Center.
“Hij gelooft oprecht dat het Westen dit moment zou en zal gebruiken om de stabiliteit te ondermijnen en politieke schade toe te brengen aan zijn campagne”, schreef ze in een commentaar. “Het zal hem dwingen tot een nog agressievere, repressievere benadering van elke vijandige manifestatie, die hij zou kunnen associëren met pogingen van buitenaf om zich ermee te bemoeien. Dit zou met name een restrictievere benadering van de media en sociale netwerken kunnen creëren.”
Navalny, die op 47-jarige leeftijd overleed, ontpopte zich meer dan tien jaar geleden als een grote bedreiging en speelde een sleutelrol in het aanwakkeren van de massale straatprotesten tegen het bewind van Poetin in Moskou in 2011-2012. en het leiden van een succesvolle campagne om corruptie bij de overheid aan het licht te brengen.
Voor veel Russen was Navalny een krachtig symbool van hoop, zei Galeotti, die zelfs vanuit zijn afgelegen Arctische gevangenis een visie overbracht van een ‘mooi Rusland van de toekomst’ – een slogan die de boodschap van het Kremlin aan de Russen trotseerde om ‘gewoon te overleven, gewoon te blijven’. je hoofd naar beneden.”
In 2020 overleefde Navalny ternauwernood een zenuwgasvergiftiging in Siberië, die aan het Kremlin werd toegeschreven. Hij herstelde in Duitsland, maar werd bij zijn terugkeer in januari 2021 onmiddellijk gearresteerd. Daarna bleef hij in hechtenis, werd driemaal veroordeeld en veroordeeld tot 19 jaar gevangenisstraf op beschuldiging van extremisme.
Poetin gaf geen commentaar op de dood van Navalny, en Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov deed uitspraken van westerse leiders die het Kremlin verantwoordelijk houden af als ‘schandalig en onaanvaardbaar’.
Maar westerse leiders bekijken dergelijke opmerkingen van het Kremlin met dezelfde argwaan die ze zaaiden over de dood van huurlingchef Jevgeni Prigozjin bij een vliegtuigongeluk twee maanden nadat zijn troepen een korte opstand tegen het Kremlin hadden georganiseerd. De ineenstorting van afgelopen augustus werd algemeen gezien als de wraak van het Kremlin op de opstand, die de ernstigste uitdaging vormde voor Poetins bewind sinds zijn eerste verkiezing in 2000.
Net als bij de dood van Prigozjin, laat de dood van Navalny ‘hoe volkomen meedogenloos Poetin zien’, zei Gould-Davies.