Het smelten van de Groenlandse ijskap kan leiden tot een catastrofale stijging van de zeespiegel
Lukasz Larsson Warzecha/Getty Images
De wereld moet vasthouden aan haar doel om de opwarming van het klimaat te beperken tot 1,5°C om een catastrofaal smelten van ijskappen en gletsjers te voorkomen, aldus het rapport.
Het International Cryosphere Climate Initiative (ICCI), een groep wetenschappers die de met ijs bedekte gebieden in de wereld bestuderen, waarschuwt dat een stijging van 2°C de meeste tropische en middelste breedtegraden zou vernietigen en op lange termijn het smelten van Groenland en Antarctica zou veroorzaken. ijskappen, wat leidt tot een stijging van de zeespiegel van 12 naar 20 meter.
In het Akkoord van Parijs uit 2015 beloofden alle landen om de mondiale gemiddelde temperatuur “ruim onder de 2°C” te houden vergeleken met het pre-industriële niveau, en om “inspanningen te doen” om deze te beperken tot 1,5°C. Onze nog steeds stijgende uitstoot van broeikasgassen heeft al bijna 1,2°C opwarming veroorzaakt en ons boven de 3°C gebracht.
Ruim 350 cryosfeerwetenschappers hebben een open brief ondertekend waarin ze er bij landen op aandringen zich tijdens de komende COP28-klimaattop in Dubai te engageren voor een limiet van 1,5°C.
“Vanuit het oogpunt van de cryosfeer heeft 1,5°C niet simpelweg de voorkeur boven 2°C of meer. Het is de enige optie’, zei de IJslandse premier Katrín Jakobsdóttir in een verklaring.
Gebieden met sneeuw en ijs op aarde smelten sneller dan we hadden verwacht en naderen nu al het omslagpunt, zegt Jonathan Bamber van de Universiteit van Bristol, Verenigd Koninkrijk, die het ICCI-rapport heeft beoordeeld.
“We moeten veel remmen”, zegt Bamber. “Anders zullen we onomkeerbare veranderingen in de poolgebieden zien die mondiale gevolgen zullen hebben.”
De afgelopen twee jaar heeft het Antarctische zee-ijs opeenvolgende recorddieptes bereikt, hebben de Zwitserse gletsjers 10 procent van hun volume verloren en heeft een hittegolf in de winter de sneeuw in de Andes tot 3.000 meter hoog doen smelten.
Maar een opwarming van 2°C zou nog veel erger zijn, waarschuwt het rapport. De Noordelijke IJszee zou bijna elke zomer ijsvrij zijn. De jaarlijkse CO2-uitstoot door het smelten van de permafrost zou gelijk zijn aan die van de huidige Europese Unie. En de opname van atmosferisch CO2 zou de poolzeeën permanent verzuren en krill, zalm en koningskrab bedreigen.
De Himalaya zou de helft van zijn ijs verliezen, waardoor de watervoorziening voor landbouw en waterkracht zou worden verstoord en het risico op overstromingen zou toenemen als gevolg van gletsjersmeltwater dat door de ijs- of rotsbarrière zou breken. Bij een dergelijke overstroming in oktober kwamen minstens 179 mensen om het leven in Sikkim, India. Uit het onderzoek van dit jaar bleek dat 15 miljoen mensen het risico lopen op plotselinge overstromingen door gletsjers, vooral in India, Pakistan, Peru en China.
“De meren zullen steeds groter worden”, zegt Tenzing Chogyal Sherpa van het International Centre for Integrated Mountain Development in Nepal, waarvan de geboorteplaats Namche Bazaar in Nepal tijdens de overstromingen van 1985 werd beschadigd. “Het zal hoger en gevaarlijker worden, en als ze een punt bereiken, kan iets hen zomaar in beweging brengen, zoals een aardverschuiving.”
Om de temperatuur nu op 1,5°C te houden, moet de wereld in 2034 een netto nuluitstoot bereiken. Sommige wetenschappers beweren dat 1,5°C dood is, terwijl anderen wijzen op de snelle adoptie van zonne- en windenergie als reden voor aanhoudende hoop.
“Dat zou het kunnen zijn [over 1.5°C] daar zijn we terechtgekomen’, zegt Twila Moon van de Universiteit van Colorado Boulder, die hielp bij het opstellen van de brief van de wetenschappers. “Maar ik denk dat als we onszelf nu afhouden van snelle veranderingen, we niet verkopen wat mogelijk is omdat [of] culturele keerpunten, sociale keerpunten.”
Zelfs boven de 1,5°C telt ‘elke tiende graad’, zegt Bamber.
Onderwerpen: