Israël heeft het veiligstellen van de vrijheid van in Gaza ontvoerde gijzelaars een belangrijk doel genoemd in zijn oorlog tegen Hamas. Velen in het land waren dinsdag geschokt toen bleek dat minstens een vijfde van de gevangenen al dood was.
Het nieuws zal waarschijnlijk de woede in Israël verergeren, waar het debat over de handelwijze van de regering in Gaza ten aanzien van de gijzelaars verdeeldheid heeft veroorzaakt.
De Israëlische inlichtingendienst heeft geconcludeerd dat minstens 30 van de resterende 136 gijzelaars die Hamas en zijn bondgenoten op 7 oktober hebben gevangengenomen, zijn omgekomen sinds het begin van de oorlog, volgens een vertrouwelijke schatting die is beoordeeld door The New York Times.
De lichamen van nog twee dode Israëli’s, gedood in 2014 tijdens de vorige oorlog tussen Israël en Hamas, worden sindsdien op het grondgebied vastgehouden, wat het totale aantal gedode gijzelaars in Gaza op minstens 32 brengt.
De Israëlische regering bracht dinsdag eind dinsdag een verklaring uit waarin stond dat slechts 31 doden waren bevestigd; de discrepantie tussen de twee cijfers kon niet onmiddellijk worden verzoend.
“We hebben 31 families geïnformeerd dat hun gevangengenomen dierbaren zich niet langer onder de levenden bevinden en dat we ze dood hebben verklaard”, aldus admiraal. Daniel Hagari, de belangrijkste militaire woordvoerder nadat The Times een rapport publiceerde over de eerder niet bekendgemaakte dood van een gijzeling.
De vier functionarissen zeiden dat de Israëlische inlichtingendienst ook onbevestigde berichten evalueert dat minstens twintig andere gijzelaars mogelijk zijn gedood.
Een deel van de doden werd op 7 oktober in Israël gedood. Hun dood werd destijds niet bevestigd en ze werden als gijzelaars vermeld, maar volgens twee functionarissen werden hun lichamen door Hamas naar Gaza gebracht.
Anderen raakten gewond tijdens de door Hamas geleide aanval en stierven aan hun verwondingen nadat ze in Gaza waren ontvoerd, zeiden functionarissen. Nog anderen, zo voegden de functionarissen toe, werden door Hamas in Gaza vermoord.
Ten minste drie gijzelaars werden tijdens grondoperaties door het Israëlische leger gedood. Een ander werd gedood tijdens de mislukte reddingsoperatie. Israëlische soldaten vonden de lichamen van enkele gijzelaars, onaangeroerd en zonder uitwendige verwondingen, in tunnels die Hamas onder Gaza had gegraven. Het leger heeft de oorzaken van deze sterfgevallen nog niet opgehelderd.
Het dodental van 32 is hoger dan enig eerder cijfer dat door de Israëlische autoriteiten publiekelijk is vrijgegeven.
In januari bestormden enkele familieleden een bijeenkomst in het Israëlische parlement en eisten dat wetgevers meer actie zouden ondernemen om de vrijlating van de gevangenen veilig te stellen. Dat protest en soortgelijke demonstraties van de afgelopen maanden hebben bijgedragen aan het blootleggen van een sociale kloof tussen degenen die een overeenkomst met Hamas steunen om de vrijlating van gevangenen veilig te stellen, en degenen die de totale vernietiging van de militante groep nastreven.
Meer dan 240 gijzelaars werden door Hamas en zijn bondgenoten genomen tijdens een aanval op Zuid-Israël op 7 oktober, wat Israël ertoe aanzette wraak te nemen met massale luchtaanvallen en vervolgens een grondinvasie. Ongeveer de helft van de gijzelaars werd vrijgelaten, bijna allemaal tijdens een tijdelijk staakt-het-vuren in november, toen ze werden geruild voor 240 Palestijnse gevangenen en gedetineerden die in Israëlische gevangenissen werden vastgehouden.
Sinds dat staakt-het-vuren heeft de Israëlische regering gezegd dat haar militaire operaties in Gaza de weg zullen vrijmaken voor verdere vrijlating van gijzelaars. Ambtenaren beweren dat elk Israëlisch militair succes Hamas onder grotere druk zet om over een nieuwe uitwisseling te onderhandelen en het leger beter in staat stelt de resterende gevangenen met geweld te redden.
Maar tientallen overlevenden en families van gijzelaars zeiden dat de militaire campagne de levens van hun dierbaren in gevaar bracht. Ze willen dat de regering prioriteit geeft aan het bereiken van een nieuwe gijzelingsovereenkomst in plaats van de invasie voort te zetten, om te voorkomen dat hun familieleden bij het kruisvuur omkomen. Bij de Israëlische militaire reddingsoperatie werd slechts één gijzelaar vrijgelaten.
Het gijzelingsdebat is de afgelopen dagen bijzonder acuut geworden, nu de onderhandelingen over een nieuw staakt-het-vuren – bemiddeld door Egypte en Qatar – in een stroomversnelling zijn gekomen.
Egypte en Qatar hebben met Hamas-leiders onderhandeld over een door de VS gesteund voorstel dat de oorlog tijdelijk zou kunnen stopzetten, de resterende gijzelaars daar zou kunnen vrijlaten in ruil voor Palestijnen die in Israëlische gevangenissen worden vastgehouden en meer voedsel, water, medicijnen en andere voorraden in het gebied zou kunnen toelaten.
Hamas zei dinsdag dat het het voorstel had ontvangen en een reactie aan de bemiddelaars had voorgelegd, maar ging daar niet verder op in.
Rechtse leden van de regeringscoalitie van Israël hebben gedreigd de regering van premier Benjamin Netanyahu te verlaten als hij instemt met een deal die Hamas in staat stelt aan de macht te blijven in ruil voor de vrijheid van alle overgebleven gijzelaars.
Maar andere leden van zijn coalitie, waaronder een voormalige centristische generaal, Gadi Eisenkot, suggereerden dat het bevrijden van de gijzelaars een belangrijker doel was dan verdere militaire winst, en dat de twee doelen elkaar uitsloten.
Gevraagd om commentaar zei het Israëlische leger in een verklaring dat het “alle beschikbare middelen inzet om zoveel mogelijk informatie te lokaliseren en te verkrijgen over de gijzelaars die momenteel door Hamas worden vastgehouden.”
Een woordvoerster van de belangrijkste alliantie van gijzelaarsfamilies, Liat Bell Sommer, zei dat de alliantie op zoek was naar een onmiddellijke deal.
‘We zijn ons ervan bewust dat er lichamen in Hamas-gevangenschap zijn. We zijn ons er ook van bewust dat elke dag dat we gegijzeld worden in de Hamas-tunnels voor hen een doodvonnis is”, aldus Sommer.
Andere gijzelaars zijn misschien ook al gestorven, maar het leger moet ze nog dood verklaren omdat het absoluut bewijs nodig heeft voordat het hun families vertelt, zei Avi Kalo, hoofd van de militaire inlichtingenafdeling die zich bezighield met krijgsgevangenen en vermiste mensen.
“Als het erom gaat te beslissen of een krijgsgevangene of een vermiste persoon dood moet worden verklaard, heeft de Israëlische inlichtingendienst 100 procent zekerheid nodig”, zei Kalo.
“Een dergelijke verschrikkelijke boodschap mag alleen worden overgebracht als het gaat om absolute en definitieve kennis”, voegde hij eraan toe.
Uit een Israëlische militaire beoordeling bleek niet dat een van de dode gijzelaars omkwam bij Israëlische aanvallen. Maar sommige van de in november vrijgelaten gijzelaars zeiden dat ze vreesden dat degenen die zich nog in Gaza bevonden, zouden kunnen worden gedood door Israëlisch vuur. Minstens één vrijgelaten gijzelaar zei dat het meedogenloze Israëlische bombardement soms net zo bedreigend leek als de dreiging die uitging van haar ontvoerders.
“Ik heb mezelf vaak voorgehouden dat ik uiteindelijk zou sterven door Israëlische raketten, en niet door Hamas”, zei Sahar Calderon afgelopen december in een interview, weken nadat hij was vrijgelaten. Haar vader zit nog steeds gevangen in Gaza.
“Hoe zit het met mijn vader, die achterbleef?”, zei ze in het interview. “Ik vraag iedereen die dit ziet: stop alsjeblieft deze oorlog; Haal alle gijzelaars eruit.’
Hij heeft meegewerkt aan de berichtgeving Jonathan Reiss, Aäron Bokserman, Gabby Sobelman En Rawan Sjeik Ahmad.