TDeze twee minuten durende video is een onbeschaamde tranentrekker: een oude man loopt van zijn huis naar een begraafplaats waar hij een boeket op een graf legt, zijn gezicht een beeld van verlies. Hij komt de stad binnen en wijst met zijn hoed naar de voorbijgangers die hem verdringen.
Hij sluipt de pub binnen en gaat alleen bij het vuur zitten. De hond van het jonge stel dwaalt af en springt op hun bankje om hen gezelschap te houden. Dan, terwijl Birdy’s People Help the People een grote vlucht neemt, voegt het tweetal zich bij de man aan zijn tafel, schudden elkaar de hand, rammelen met glazen en doen wat ons menselijk maakt: chatten.
De video eindigt met een beroemd citaat dat vaak wordt toegeschreven aan William Butler Yeats: er zijn hier geen vreemden, alleen vrienden die je nog niet hebt ontmoet.
Het is een kerstadvertentie voor een pub in Noord-Ierland die vorige maand viraal ging, wat een golf van winkelend publiek teweegbracht en een shout-out opleverde van genremeester John Lewis: “Wij huilen niet, jij wel”, kondigde het warenhuis aan met behulp van een tranentrekkende emoji.
De advertentie, gemaakt voor slechts £ 700, maakte van Charlie’s Bar in Enniskillen, County Fermanagh, een symbool van actie tegen eenzaamheid. De eer is welverdiend. De pub opent maandag zijn deuren – zoals het al twintig jaar elke kerst doet – om iedereen te verwelkomen die behoefte heeft aan gezelschap.
“We zijn altijd open geweest op eerste kerstdag”, zegt Una Burns, manager en dochter van eigenaar Gerry Burns. “Mijn vader zegt dat als we niet opengaan, sommige mensen nergens anders heen kunnen en niemand om mee te praten.” Kerstmis kan besmet zijn met eenzaamheid. Het ene jaar bracht hij een klant naar huis.”
Charlie’s Bar is vernoemd naar Gerry’s vader, Charlie, die de bar in 1944 in Church Street in de marktstad opende en buren, boeren, Amerikaanse soldaten en iedereen die van een drankje hield in deze hoek van Noord-Ierland bediende.
Het is nu synoniem geworden met inspanningen om een fenomeen te bestrijden dat grotendeels verborgen bleef totdat de pandemie de geestelijke gezondheidsgevolgen van eenzaamheid en isolatie aan het licht bracht, vooral onder ouderen. Volgens de liefdadigheidsinstelling Age NI leven bijna 80.000 65-plussers alleen in Noord-Ierland, terwijl een vijfde van de 55-plussers een hoge mate van eenzaamheid ervaart.
Niet iedereen houdt van pubs en niemand beweert dat ze een wondermiddel zijn, maar stamgasten van Charlie’s bar prijzen het feit dat je hier rust en privacy kunt vinden in een nis, of geklets en geklets op een openbare plek.
“Het was altijd een gezellige bar. Eerlijk gezegd is het een gemakkelijk welkom”, zegt Colm McCauley, 70, een gepensioneerde accountant die al vijftien jaar een vaste klant is. McCauley zat aan de bar met twee pilsbieren, de ene koeler dan de andere, zodat deze op de gewenste temperatuur kon worden gemengd. “Het is geen bar voor jong of oud, het is een bar voor iedereen.”
De klantenkring omvatte werkelijk generaties, sommigen alleen, anderen in paren of groepen. Het vuur knetterde, de honden deden een dutje en op de televisies waren voetbal en paardenraces op laag volume te zien.
Mensen kunnen aan hun eigen gedachten worden overgelaten, maar de pub moedigt gezelligheid aan, zei Burns. “Het is al sinds de tijd van mijn grootvader een traditionele Ierse pub. Wij willen ons daaraan houden. Wij doen niet aan eten. Als je dat doet, lijkt het meer op een restaurant.”
Eenzaamheid was een voor de hand liggend thema voor de advertentie, zei ze. “Kerstmis kan een heel moeilijke tijd zijn voor mensen, vooral als ze verdriet hebben meegemaakt. Zelfs in een drukke ruimte kun je eenzaam zijn.”
Aoife Teague, een lokale 23-jarige contentmaker, nam de video op haar telefoon op. Martin McManus, een 73-jarige gepensioneerde decorateur en veteraan van een plaatselijke dramagroep, speelde de gepensioneerde. Meagan Daley en haar verloofde, Alex Middlemass, speelden het stel dat vriendschap met hem sloot, samen met hun terriër, Missy.
De reactie was elektrisch: een toestroom van bezoekers naar de bar, waaronder tv-ploegen, berichten van over de hele wereld, en een grotere zichtbaarheid en financiering voor isolatiegroepen. “Hun boodschap was eenvoudig en laat zien hoe kleine gebaren de harten van mensen kunnen raken”, zegt Siobhan Casey, directeur marketing en bedrijfsontwikkeling van Age NI. “Elk jaar vragen we mensen om voor hun bejaarde familie, vrienden en buren te zorgen, vooral in de winter. Een extra maaltijd, een bezoekje aan de winkels, het ontdooien van de oprit, het buitenzetten van de vuilnisbakken of een kort praatje kunnen het verschil maken.”
Allison Forbes, van het South West Age Partnership, heeft Charlie’s Bar gecrediteerd met het aanmoedigen van donaties en het creëren van een gemeenschapscentrum om eenzaamheid en het stigma ervan te helpen verlichten. “Naarmate je ouder wordt, kan je wereld klein worden. Je vrienden sterven, je kinderen vertrekken. Het maakt niet uit of je een kopje thee of een pintje drinkt, in de kroeg kun je zeggen: ‘Ik sta open voor een praatje’.”