Nadat Rusland het tegenoffensief van Oekraïne sinds de zomer heeft afgezwakt, bouwt Rusland zijn middelen op voor een nieuwe fase van de oorlog in de winter, die pogingen zou kunnen omvatten om zijn winst in het oosten uit te breiden en aanzienlijke klappen uit te delen aan de vitale infrastructuur van het land.
De Russische president Vladimir Poetin lijkt te hopen dat de meedogenloze militaire druk, gecombineerd met de veranderende westerse politieke dynamiek en een mondiale focus op de oorlog tussen Israël en Hamas, de steun van Oekraïne in de bijna twee jaar durende oorlog zal wegnemen en Kiev zal dwingen toegeven. De eisen van Moskou.
“Wat de Russische leiders betreft heeft de confrontatie met het Westen een omslagpunt bereikt: het Oekraïense tegenoffensief is mislukt, Rusland heeft meer zelfvertrouwen dan ooit en de scheuren in de westerse solidariteit worden groter”, zegt Tatyana Stanovaya, een senior fellow. in het Carnegie Russia Eurasia Center, in een recente analyse.
Een hulppakket voor Oekraïne is in het Amerikaanse Congres tot stilstand gekomen, omdat de Republikeinen erop staan meer geld te besteden aan veiligheidswijzigingen aan de Amerikaans-Mexicaanse grens waartegen de Democraten zich verzetten. De Europese Unie is er vorige week niet in geslaagd overeenstemming te bereiken over een financieel hulppakket van 54 miljard dollar dat Oekraïne hard nodig heeft.
Te midden van deze tekenen van afnemende westerse steun heeft Rusland de druk op de Oekraïense strijdkrachten in verschillende delen van de ruim duizend kilometer lange frontlinie opgevoerd.
“Sinds oktober probeert het Russische leger op verschillende gebieden het initiatief te nemen aan het front”, zegt Michael Kofman, militair expert bij de Carnegie Endowment.
Het Oekraïense leger moet zijn gevechtseffectiviteit herbouwen en herstellen na een slopende tegenoffensief van vijf maanden, zei hij.
“De Oekraïense strijdkrachten zijn weliswaar gemotiveerd, maar uitgeput”, zei Kofman in een recente podcast. “Ze verloren veel actie-eenheden. Ze verloren veel soldaten die in staat waren aan te vallen.”
Eén gebied waar Rusland constante druk uitoefent is de noordoostelijke stad Kupjansk, een strategisch belangrijk spoorwegknooppunt dat Moskou aan het begin van de oorlog veroverde en vervolgens verloor tijdens een Oekraïens tegenoffensief in september 2022. Hoewel de Russische strijdkrachten er niet in slaagden aanzienlijke winsten te boeken in Oekraïne moesten ze aanzienlijke troepen inzetten voor de bescherming van de stad.
Begin oktober lanceerden Russische troepen ook een offensief rond Avdiyivka, een stad in de buurt van Donetsk, het centrum van een regio die in 2014 werd ingenomen door door Moskou gesteunde rebellen en in 2022 illegaal werd geannexeerd door Rusland, samen met drie andere Oekraïense regio’s.
Oekraïne bouwde meerdere verdedigingswerken bij Avdiyivka, compleet met betonnen vestingwerken en een netwerk van ondergrondse tunnels, waardoor het hevige Russische aanvallen kon afslaan. Ondanks zware verliezen drongen Russische troepen vooruit, in een poging Avdiyivka te veroveren en de Oekraïense aanvoerlijnen af te snijden.
Die strijd evolueerde voor beide partijen tot een gruwelijke situatie en wordt vergeleken met de strijd om Bakhmut, de langste en bloedigste veldslag van de oorlog die eindigde met de verovering van Rusland in mei.
Het Kremlin en het Russische ministerie van Defensie houden de lippen stijf op elkaar over specifieke plannen, maar sommige Russische oorlogsbloggers zeggen dat Moskou zijn eigen massale offensief zou kunnen lanceren om diep in Oekraïens grondgebied te graven.
Weer anderen waarschuwen dat het Russische leger niet over de middelen beschikt voor een dergelijke grote aanval, en zeggen dat er veel meer troepen en wapens voor nodig zijn, waardoor het wordt blootgesteld aan dezelfde risico’s die aanvankelijk de aanvankelijke pogingen van Rusland om Kiev en andere noordoostelijke steden in de oorlog in te nemen tot mislukken gedoemd hadden.
Bij die mislukte aanval strekten Russische gepantserde konvooien zich uit langs de snelwegen die naar de hoofdstad leidden, waarbij ze ten prooi vielen aan Oekraïense drones en artillerie. Dergelijke tegenslagen dwongen het Kremlin om over te schakelen op een defensieve strategie langs de frontlinie.
Poetin wil graag zijn winst laten zien nu hij in maart herverkozen wordt. Hij zei vorige week dat Rusland 617.000 strijders in Oekraïne heeft, een aantal dat volgens veel oorlogsbloggers verre van het soort enorme strijdmacht is dat nodig is om diep in Oekraïne toe te slaan.
President Volodymyr Zelenski zei dat zijn grondtroepen ongeveer 600.000 man telden.
Westerse waarnemers benadrukken de noodzaak voor Oekraïne om versterkte verdedigingswerken op te bouwen, zoals Rusland heeft gedaan om elk potentieel groot offensief van Moskou tegen te gaan.
“Oekraïners hebben pijnlijk weinig reserves”, waarschuwde Mark Galeotti, hoofd van adviesbureau Mayak Intelligence en senior fellow bij het Royal United Services Institute in Londen.
Als Moskou erin slaagt de verdedigingslinies van Oekraïne te doorbreken, “zouden Russische troepen grote schade kunnen aanrichten aan de communicatielijnen, aanvoerlijnen en achterste bevoorradingsbases”, zei hij.
“In die context is het zinvol om de vastberadenheid het gebrek aan reserves te laten compenseren”, zei Galeotti in een recente podcast.
De afgelopen maanden heeft het Russische leger het gebruik van zijn langeafstandskruisraketten, die vanuit de lucht en vanaf zee worden gelanceerd, teruggeschroefd. Dit wordt algemeen geïnterpreteerd als een teken van de inspanningen van Moskou om een voorraad van dergelijke wapens op te bouwen om het Oekraïense elektriciteitsnet en andere netwerken aan te vallen. belangrijke infrastructuur in de winter, wanneer deze het meest kwetsbaar is voor hoge consumptie.
Tegelijkertijd heeft Rusland de aanvallen op Kiev en andere regio’s opgevoerd, waarbij golven Iraanse Shahed-drones ontploffen, in een kennelijke poging om de Oekraïense luchtverdediging te verzwakken.
Afgelopen winter hebben de Russen genadeloos het Oekraïense elektriciteitsnet onder vuur genomen, waardoor langdurige stroomuitval ontstond, maar zij slaagden er niet in het zeer veerkrachtige elektriciteitsnet te ontwrichten. Oekraïense functionarissen waarschuwden echter dat deze winter nog moeilijker zou kunnen worden vanwege Russische aanvallen.
Terwijl het Westen luchtverdedigingssystemen heeft geleverd om Kiev en andere belangrijke gebieden te beschermen, zou Oekraïne kunnen worden uitgedaagd om massale raketaanvallen vanuit meerdere richtingen het hoofd te bieden. De bondgenoten van Oekraïne hebben het land ook enkele tientallen Amerikaanse F-16 straaljagers beloofd, en Oekraïense piloten worden getraind in Roemenië, maar het is niet duidelijk wanneer de gevechtsvliegtuigen zullen arriveren.
NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg zei dat de F-16 de luchtverdediging van Oekraïne zou versterken, maar merkte op: “Er is geen wondermiddel, geen enkel systeem dat op zichzelf de situatie op het slagveld fundamenteel zal veranderen.”
‘We moeten Rusland niet onderschatten’, zei hij. “De Russische economie bevindt zich op oorlogsbasis.”
Terwijl het Westen problemen heeft ondervonden bij het bijhouden van het tempo van de wapenleveranties, heeft Rusland met militaire hulp in Washington en Brussel de productie van raketten, tanks en andere wapens opgevoerd. De Verenigde Staten zeiden dat Moskou in september ook munitie begon te ontvangen in het kader van een overeenkomst met Noord-Korea.
Het Russische leger heeft veel van zijn zwakheden en tekortkomingen gecorrigeerd waar het aan het begin van de oorlog last van had, en heeft nieuwe wapens en tactieken ontwikkeld die de Oekraïense tegenoffensieven hebben helpen afweren. Een sleutelfactor die de pogingen van Kiev om tijdens de campagne met een grote, gemechaniseerde strijdmacht aan te vallen effectief verlamde, waren de mijnenvelden en andere vestingwerken die Rusland in het zuiden had gebouwd.
Een dodelijke innovatie die het Russische leger aanzienlijk versterkte, was de ombouw van door de Sovjet-Unie gemaakte stomme bommen in slimme, glijdende wapens uitgerust met vleugels en een GPS-systeem waarmee ze doelen ver van het front nauwkeurig konden raken.
Terwijl Oekraïne aan het begin van de oorlog een sterke voorsprong had op het gebied van drones, hebben Russische strijdkrachten sindsdien de Oekraïense troepen geëvenaard en zelfs overtroffen in het gebruik van kleine drones voor de korte afstand, die nu zo productief zijn dat Moskou ze zelfs tegen individuele troepen opzet.
Kofman zei dat terwijl Oekraïne een pionier was in het gebruik van drones, “Rusland er nu meer van heeft en er een voordeel in heeft.”
“In 2024 zal Rusland een materieel voordeel hebben op het gebied van artilleriemunitie, de productie van onbemande luchtvaartuigen en waarschijnlijk langeafstandsdrones en kruisraketten”, aldus Kofman. “Als het Westen er gewoon van uitgaat dat er sprake is van een patstelling en zijn betrokkenheid bij Oekraïne kan verminderen, zullen de voordelen van Rusland toenemen omdat Rusland een patstelling niet accepteert.”