Dit verhaal is origineel verscheen op WIRED en Español en werd vertaald uit het Spaans.
Brede gemaaide gazons en lommerrijke bomen, sportvelden die schitteren onder hun verlichte lampen, springkastelen in kinderspeelkamers –in het bijzonder springkastelen – ze zijn de afgunst van Celia Pérez Godínez. Dit zijn de kenmerken van de rijke buurt waar ze dagelijks naartoe reist als huishoudelijk werker in Cancún. Pérez is jaloers op de rijken.
Ze vertelt me dit terwijl ze op een middag in augustus op een kapotte houten bank zit, terwijl haar zevenjarige zoon met zijn scooter vast komt te zitten op een hobbelig pad hier, vele kilometers ten noorden van de stad, in een klein park. Het is gevuld met afval en wilde vegetatie en ligt op korte afstand van waar Pérez woont, vlakbij de rand van de stad. Terwijl we praten, schreeuwt en lacht een dakloze man op de achtergrond alsof hij om een grap gaat die alleen hij begrijpt.
Pérez is een 33-jarige alleenstaande moeder uit San Marcos, Guatemala. Ze migreerde in 2013 naar Cancún, Mexico’s overpromote en extreem populaire toeristische bestemming. Ze heeft zelden genoeg tijd en geld om naar het strand te gaan, en omdat ze geen groene ruimte of fatsoenlijke, veilige openbare ruimte kan vinden waar haar zoon kan spelen, moet ze het doen met de weinige parken, zoals deze, die beschikbaar zijn. Dit is niet het leven dat ze had verwacht. “Je hoort dat Cancún prachtig is, maar als je hier aankomt… is het een teleurstelling.”
Met 54 jaar is Cancún de jongste stad van Mexico. Het werd in de jaren zeventig helemaal opnieuw ontworpen als een nieuwe vakantiebestemming in het land. Wat dat betreft was het een enorm succes. Maar als stadsproject is het een mislukking. Ontworpen voor 200.000 mensen, overschrijdt de bevolking van de stadsuitbreiding nu meer dan een miljoen. Vroeger bestond het grootste deel van dit gebied uit jungle; vandaag zijn er honderden hotels. De versnelde ontwikkeling van onroerend goed jaar na jaar heeft de omringende vegetatie gebeten.
Deze groei is zowel een ecologische als een sociale nachtmerrie geweest, die enorm ongelijke voordelen heeft opgeleverd voor de rijkere en armere inwoners van de stad. Volgens recent onderzoek door Christine McCoy, een academicus aan de Universiteit van het Caribisch gebied, leven de meeste mensen in Cancún zonder de minimale groene ruimte of openbare ruimte die nodig is voor goede recreatie, vrije tijd, rust of gezelligheid. Dit geldt vooral in de regio’s waar de meest kwetsbaren wonen.
Klik op afspelen om de stedelijke ontwikkeling van Cancún van 1984 tot 2022 te zien.
Deze ongelijkheid is ontstaan ondanks de snelle expansie van Cancún, die enorme hoeveelheden groene ruimte in beslag heeft genomen. Volgens de Nationale Bosbouwcommissie van Mexico is tussen 2001 en 2021 minstens 30.000 hectare oerwoud verloren gegaan in de omringende regio. Het land dat uit de jungle is gescheurd, herbergt nu woningbouw- en hotelprojecten. En volgens gegevens van WIRED zijn er nog veel meer ontwikkelaars op komst. Op federaal niveau heeft het ministerie van Milieu en Natuurlijke Hulpbronnen sinds 2018 veertig verzoeken ontvangen voor verdere veranderingen in het landgebruik in het gebied. Als het wordt goedgekeurd, zal nog eens 650 hectare oerwoud verdwijnen.
Gegevens verkregen via de vrijheid van informatie laten zien welke stadsontwikkelingsprojecten in deze periode werden uitgevoerd, van enerzijds 2.247 kleine, populaire wooneenheden tot een all-inclusive luxehotel met 20 verdiepingen en 429 kamers. Cruciaal is dat in dit alles geen aanvragen zijn opgenomen voor de ontwikkeling of verbetering van openbare parken of groene ruimten in een toch al barstende stad die haar toeristische capaciteit al meer dan tien jaar heeft overschreden.