De Afghaanse Taliban-heersers hebben vorige week een nieuwe reeks ingrijpende beperkingen opgelegd die proberen de levens, het gedrag en de sociale interacties van mensen te beheersen.
De nieuwe wetten treffen Afghaanse vrouwen en meisjes bijzonder hard, waardoor vrouwen niet alleen hun gezicht en lichaam, maar ook hun stem buitenshuis moeten verbergen.
Ze verdiepen de toch al wijdverbreide beperkingen voor vrouwen en meisjes in de Afghaanse samenleving en breiden de controle van de islamitisch fundamentalistische groep over het privéleven van Afghanen uit.
De Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties hebben de nieuwste regels krachtig bekritiseerd.
Roza Otunbayeva, hoofd van de VN-missie in het land, zei dat de wetten een ‘verontrustende visie’ bieden op de toekomst van Afghanistan en ‘toch al ondraaglijke beperkingen’ op de rechten van vrouwen en meisjes uitbreiden, met ‘zelfs het geluid van een vrouwenstem’ daarbuiten. het huis blijkbaar gezien als een morele overtreding.
Uitsluiting van vrouwen uit het openbare leven
Sinds de Taliban in augustus 2021 aan de macht kwamen, hebben ze de vooruitgang die de afgelopen twintig jaar op het gebied van vrouwenrechten is geboekt, ongedaan gemaakt.
Ze verbannen vrouwen en meisjes uit bijna alle gebieden van het openbare leven.
Het is meisjes verboden om na de zesde klas naar school te gaan, en het is vrouwen verboden om in lokale banen en bij niet-gouvernementele organisaties te werken. De Taliban bevalen de sluiting van schoonheidssalons en verboden vrouwen uit sportscholen en parken. Vrouwen kunnen ook niet naar buiten zonder mannelijke voogd.
De introductie van deze wetten duidt niet alleen op controle, maar ook op een consolidatie van de autoritaire greep van de Taliban, zegt Fereshta Abbasi, onderzoeker bij Human Rights Watch (HRW).
“Deze Taliban-wet heeft betrekking op de kleinste menselijke interacties en gaat verder dan het monitoren van persoonlijke relaties in de samenleving”, vertelde ze aan DW.
“Onze zorg is dat de Taliban deze wet op de slechtst mogelijke manier zullen implementeren. Er zal geen privacy zijn voor de burgers van Afghanistan, en deze wet creëert een open platform voor verdere mensenrechtenschendingen in het land.”
Enorme macht en straffeloosheid
De nieuwe bepalingen zijn ook van toepassing op mannen, aangezien er regels zijn over herenkleding en baardlengte.
Bovendien verbieden ze onder meer homoseksualiteit, dierengevechten, culturele vieringen, het spelen van muziek op openbare en niet-islamitische feestdagen, evenals het gebruik van vuurwerk.
Abbasi wees erop dat het Ministerie van Preventie van Ondeugden en Propaganda van Deugden van de Taliban over enorme macht en straffeloosheid beschikt.
Het ministerie zei deze maand dat het vorig jaar meer dan 280 bewakers heeft ontslagen omdat ze geen baard lieten groeien en dat het meer dan 13.000 mensen had gearresteerd wegens ‘immorele daden’, volgens hun interpretatie van de sharia of de islamitische wet.
“In een situatie waarin er in Afghanistan geen proces plaatsvindt, kunnen leden van dit ministerie in de meeste gevallen individuen rechtstreeks straffen, wat in strijd is met de meeste fundamentele wetten en principes van de mensenrechten”, zei Abbasi.
‘Een nieuw soort oorlog’
Amira (naam veranderd), die om veiligheidsredenen heeft gevraagd haar echte naam niet bekend te maken, is een voormalig studente journalistiek aan de Universiteit van Kabul.
De jonge vrouw, die haar studie niet heeft kunnen voortzetten sinds de Taliban beperkingen oplegde aan het onderwijs voor vrouwen, uitte haar bezorgdheid over de huidige situatie. “Na zoveel jaren van oorlog voelen we ons nog steeds niet veilig en nu worden we geconfronteerd met een nieuw soort oorlog in naam van religie. We zijn verwijderd uit de samenleving en leven als een gevangenis, terwijl vrouwen elders vooruitgang blijven boeken.”
Roya (naam veranderd), die voor een vluchtelingenorganisatie in de provincie Nangarhar werkt, deelt een soortgelijke mening.
“Als Afghaanse vrouw is het moeilijk voor te stellen om in deze omstandigheden te leven. Als ik me als werkende vrouw onderdrukt voel, hoe moet dat dan zijn voor vrouwen die voornamelijk thuis blijven? We verwachten niet dat onze situatie in de toekomst zal verbeteren en we zullen gedwongen worden om levens te nemen.”
Ondanks de wijdverbreide kritiek heeft het militante regime tot nu toe geen tekenen getoond dat het bereid is zijn harde beleid op te geven.
De gepensioneerde opperleider van de groep, Hibatullah Akhundzada, stond er in plaats daarvan op dat Afghaanse vrouwen een “comfortabel en welvarend” leven zouden krijgen.
Informele banden met de Taliban
De internationale gemeenschap heeft de behandeling van vrouwen door de Taliban krachtig veroordeeld.
En landen over de hele wereld hebben elke betrokkenheid bij Afghanistan afhankelijk gesteld van de voorwaarde dat de Taliban zaken als de toegang van meisjes tot onderwijs, de mensenrechten en een inclusief bestuur verbetert.
Niettemin is de groep erin geslaagd de facto diplomatieke banden aan te knopen met verschillende landen in de regio, waaronder Rusland, China, Pakistan, India en verschillende Centraal-Aziatische staten.
En de Verenigde Arabische Emiraten hebben vorige week de geloofsbrieven aanvaard van een diplomaat die door de Taliban is aangesteld als ambassadeur in Afghanistan, waardoor de Golfstaat na China het tweede land is dat een Taliban-gezant op dat niveau accepteert.
De Verenigde Arabische Emiraten zeiden dat de stap deel uitmaakte van hun bredere inspanningen om humanitaire hulp te bieden en de stabiliteit te bevorderen. Maar het riep vragen op over de implicaties van samenwerking met een islamitisch fundamentalistisch regime dat openlijk de mensenrechten schendt.
Een debat over de weg vooruit
Zelfs in Duitsland wordt het debat over de aanpak van de Taliban steeds controversiëler.
Minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock bestempelde de nieuwe wetten als “bijna honderd pagina’s vrouwenhaat” die feitelijk de helft van de Afghaanse bevolking het zwijgen opleggen.
Ze verwierp krachtig de oproepen aan Berlijn om betrekkingen aan te knopen met het Taliban-regime.
Oppositiepartijen, waaronder de Christen-Democratische Unie (CDU), dringen echter aan op een meer pragmatische aanpak.
Zij stellen dat Duitsland moet samenwerken met de Taliban om de deportatie van afgewezen Afghaanse asielzoekers en criminele vluchtelingen te vergemakkelijken.
Het voorstel heeft tot controverse geleid, waarbij critici waarschuwden dat het het risico inhoudt dat het Taliban-bewind wordt gelegitimeerd en de Duitse inzet voor de mensenrechten wordt ondermijnd.
In deze context ziet de toekomst van Afghaanse vrouwen en meisjes er steeds somberder uit.
Mensenrechtengroeperingen zeggen intussen dat de internationale gemeenschap verder moet gaan dan retoriek en concrete actie moet ondernemen om Afghaanse vrouwen te steunen en de Taliban verantwoordelijk te houden voor hun daden.
Helay Asad en Ghazanfar Adeli hebben bijgedragen aan dit rapport.
Bewerkt door: Srinivas Mazumdaru