Thet verhaal begint onderweg, kilometers verwijderd van de staatsgrens in een alternatieve VS. De inzet is duidelijk, ook al is er niets anders: Pax, het personage van de speler, is een zwarte vrouw van in de dertig die net een overval met haar vrienden heeft achter de rug. Grens betekent vrijheid. Een politieauto die zegt dat je moet stoppen, betekent problemen.
Pax en wie de Anomalies zijn, mensen die over manipulatieve stemvaardigheden beschikken, genaamd vox. Pax kan mensen naar zijn hand zetten door ze een slecht gevoel te geven, met behulp van vaardigheden die ‘trigger’ of ‘cancel’ worden genoemd. Haar voormalige partner Noam kan mensen kalmeren met een vaardigheid die bekend staat als “gaslighting”. Dustborn is zeker niet subtiel in wat het probeert te zeggen. Al snel kom je mensen tegen die besmet raken met desinformatie die als wapen wordt gebruikt.
Vox kan in bepaalde situaties worden gebruikt, zoals bij dialoogopties, vaak als het onderwerp tijdgevoelig is. Door op een dialoogkeuze te tikken, krijg je Pax’s gedachten over wat er zou kunnen gebeuren voordat je je eraan verbindt. Denkt Pax dat het beter is om te voorkomen dat iemand vraagt door een blokkering te gebruiken, of zou het gevecht beginnen met een trigger een betere optie zijn?
Dit is een uiterst nuttige functie, vooral als het niet duidelijk is wat een dialoogoptie uit één woord zou moeten voorstellen. In mijn geval eindigt deze eerste aanvaring met de politie met een radeloze agent die de snelweg oprijdt, waar de vrachtwagen de rest doet. Dit is slechts een van de vele spannende ontmoetingen tussen de groep en de succesvolle levering van een gestolen diskdrive in Nova Scotia, Canada.
Het is verbazingwekkend hoeveel van jouw keuzes Dustborn zich herinnert. Telkens wanneer een personage verwijst naar een eerdere gebeurtenis die wordt beïnvloed door jouw keuzes, verschijnt er een klein stripboekpictogram op het scherm. Dit gebeurt vaak meerdere keren in één gesprek en zorgt ervoor dat Dustborn aanvoelt als een verhalende ervaring waar je actief vorm aan geeft.
Dustborn heeft ook hack-and-slash-gevechten, maar het is heel gemakkelijk en behoorlijk eentonig. Als je er niet van geniet, kun je de frequentie van ontmoetingen verminderen. Omdat de groep reist onder het mom van een rondreizende punkrockband, is er ook een kleine ritmegamesectie – een leuke afleiding, maar de nummers zijn behoorlijk slecht. Misschien komt het omdat de band de coverstory is, maar het is nog steeds moeilijk om liedjes te verteren die het woord ‘geboren’ op ‘geboren’ rijmen. Drie keer.
Het spel zal zeker sommigen irriteren door de politiek van de personages luid en duidelijk te verkondigen: nazi’s zijn namelijk slecht. Er staat ook niets noemenswaardigs in. De setting is bijvoorbeeld niet bestand tegen zelfs een vluchtig onderzoek: een paranoïde JFK zou, na een moordaanslag te hebben overleefd, ‘nazi-Duitsland in wezen weer tot leven hebben gewekt’. Voor alle duidelijkheid: de plot van Dustborn weerspiegelt op geen enkele manier de verschrikkingen van nazi-Duitsland. Het probleem is dat hij misschien denkt van wel. Er wordt gesproken over het verbranden van boeken, mensen praten over ‘vechten’, maar het culmineert nooit in iets substantieels. Veel ideeën strijden om onroerend goed – robots, een bijna apocalyptische gebeurtenis, de gevaren van totalitarisme – en niets krijgt de ruimte die het verdient.
Ondertussen veranderen problemen uit de echte wereld in iets bovennatuurlijks. Later in het spel verkrijg je een methode om mensen te behandelen die besmet zijn met verkeerde informatie. Richt het apparaat op de persoon, die dan weer bij bewustzijn komt met uitroepen als: “Wacht, het wakende mind-virus bestaat niet! Wat zei ik?” Het omzetten van de echte strijd tegen desinformatie in een bovennatuurlijk element bewijst een echte slechte dienst. Erger nog, kwesties als racisme lijken geen rol te spelen; elk lid van je team heeft een minderheidsachtergrond en geen enkel personage voelt de behoefte om daarop te wijzen, wat leuk is, maar in mijn ervaring als minderheid is het net zo verontrustend omdat je helemaal geen verschillende karakters hebt. Het spel had al deze verkleedpartijen niet nodig; het had zelfs geen bovennatuurlijke krachten nodig, en veel daarvan maakt de goedbedoelde boodschap uiteindelijk goedkoper.
Aan de andere kant is het karakterschrijven uitstekend. Dustborn is een spel waarin personages eerlijk en diepgaand over hun gevoelens praten, wat geweldig is, compleet met regelmatige check-ins met vrienden rond het kampvuur na elke missie.
Het grootste probleem met Dustborn is de balans tussen serieuze thema’s en het bovennatuurlijke, en de duidelijke wens om momenten van plezier, activisme en drama af te wisselen – een evenwicht dat het uiteindelijk niet weet te bereiken. Een tragedie in de hele gemeenschap wordt bijvoorbeeld gevolgd door een verjaardagsfeestje voor een wasbeer. Ik was beter af toen ik het niet meer serieus nam, omdat de opvallende momenten plaatsvinden wanneer Dustborn zich leunt in de dwaasheid van zijn bovennatuurlijke verhaal. Met Dustborn verwacht je misschien een roadtrip vol actie door de VS, maar wat je uiteindelijk krijgt is het equivalent van een interactieve Marvel-film, en dat is oké.