Na weken van gewelddadige politieke onrust, die premier Sheikh Hasina dwong af te treden en het land te ontvluchten, wat een buitengewoon einde betekende aan haar 15-jarige bewind, bevindt Bangladesh zich midden in politieke onrust.
Er zijn gesprekken gaande over de vorming van een voorlopige regering, maar de weg vooruit blijft onzeker.
Ook is er geen duidelijkheid over wie deel zal uitmaken van het officiële bestuur.
Sommige studentenleiders riepen op om de leiding te laten nemen door Nobelprijswinnaar Muhammad Yunus. “Wij geloven in Dr. Yunus”, schreef Asif Mahmud, een belangrijke leider van de groep Students Against Discrimination (SAD), op Facebook.
Dus wie is Muhammad Yunus?
Internationale beroemdheid
Muhammad Yunus, 84, is een Bengaalse sociale ondernemer, bankier, econoom en leider van het maatschappelijk middenveld.
Geboren in de stad Chittagong, gelegen in het zuidoosten van Bangladesh, in 1940, behaalde hij een Ph.D. graad in economie aan de Vanderbilt University in de VS.
Yunus keerde in 1972 terug naar zijn geboorteplaats en werd hoofd van het programma plattelandseconomie aan de Chittagong Universiteit.
Nadat hij getuige was geweest van de verwoestingen veroorzaakt door de hongersnood van 1974 op het platteland van Bangladesh, waarbij duizenden mensen om het leven kwamen, begon hij kleine leningen te verstrekken aan arme gemeenschappen.
De Grameen Bank die hij in 1983 oprichtte, was later een pionier in het gebruik van microkredieten om arme mensen, vooral vrouwen, te helpen.
Het succes van de bank bij het bevrijden van mensen uit de armoede heeft geleid tot soortgelijke microfinancieringsinspanningen in andere landen.
Voor hun inspanningen om de armoede uit te roeien ontvingen Yunus en de Grameen Bank in 2006 de Nobelprijs voor de Vrede.
‘Armoede was overal om mij heen en ik kon er niet aan ontkomen’, zei hij tijdens zijn dankwoord voor de Nobelprijs over de situatie waarmee Bangladesh in 1974 te kampen had. ‘Het was moeilijk voor mij om elegante theorieën over de economie te onderwijzen in een universitair klaslokaal. Ik wilde meteen iets doen om de mensen om mij heen te helpen.”
Door zijn werk verwierf Yunus wereldwijde bekendheid als “de bankier voor de allerarmsten”.
Hij ontving ook de hoogste civiele onderscheiding van Bangladesh, de Independence Day Award van 1987 en de Amerikaanse Presidential Medal of Freedom van 2009.
Politieke ambities en juridische problemen
Begin 2007 kondigde Yunus de oprichting aan van een politieke partij genaamd Nagarik Shakti (Kracht van de Burgers), waarbij hij zei dat hij op geen enkele manier buiten de politiek zou blijven.
Maar een paar weken na de aankondiging trok hij zich terug van het idee.
Toen sjeik Hasina in 2009 aan de macht kwam, werd ze een criticus van Yunus, hoewel ze eerder een aanhanger was geweest.
Haar regering startte een reeks onderzoeken tegen hem en Grameen Bank.
Hasina noemde Yunus een “bloedzuiger” en beschuldigde hem ervan geweld en andere middelen te gebruiken om leningen terug te vorderen van arme plattelandsvrouwen.
De regering van Hasa begon in 2011 met een herziening van de activiteiten van Grameen Bank, en Yunus werd afgezet als CEO wegens vermeende schending van de pensioenregels van de overheid.
‘Rollende campagne’
Yunus werd in 2013 berecht op beschuldiging van het ontvangen van geld zonder toestemming van de overheid, waaronder een Nobelprijs voor de Vrede en royalty’s voor boeken.
Later werd hij aangeklaagd in verband met andere bedrijven die hij had opgericht, waaronder Grameen Telecom, onderdeel van Grameen Phone, het grootste mobiele telefoonbedrijf van Bangladesh, en een dochteronderneming van de Noorse telecomgigant Telenor.
Eerder dit jaar heeft een rechtbank in Bangladesh Yunus en dertien andere mensen aangeklaagd in een zaak van verduistering van twee miljoen dollar (1,83 miljoen euro).
Yunus bekende niet schuldig te zijn en is voorlopig op borgtocht vrijgelaten.
Zijn aanhangers zeggen dat hij het doelwit was vanwege zijn eerdere politieke ambities en ijzige relatie met Hasina.
Yunus heeft de afgelopen twaalf jaar te maken gehad met “een lastercampagne en een moordaanslag door de top van de regerende Awami League-partij. En ze hebben een ijzeren greep op de rechterlijke macht”, vertelde Asif Nazrul, hoogleraar rechten aan de Universiteit van Dhaka, aan DW. eerder dit jaar.
Arafatul Islam heeft bijgedragen aan dit rapport.
Bewerkt door Shamil Shams