De nucleaire industrie is opgetogen; Milieuactivisten zijn verdeeld. Twintig landen ondertekenden afgelopen weekend tijdens de COP28-klimaattop in Dubai een belofte om hun kernenergiecapaciteit tegen 2050 te verdrievoudigen.
Het besluit, voornamelijk van Europese en Noord-Amerikaanse landen, zal betekenen dat kernenergie binnen 25 jaar van 10% van de huidige mondiale elektriciteitsbehoefte naar bijna een derde kan gaan.
De ondertekenende landen zeiden dat ze geloofden dat de wereld Net Zero niet zou bereiken zonder meer kerncentrales te bouwen, terwijl de World Nuclear Association de stap als “zeer belangrijk” noemde.
“Dit is de eerste keer dat staatshoofden op de COP-top samenkomen om een dergelijk doel te stellen en op te staan en de wereld te vertellen over het belang van kernenergie in de transitie naar Net Zero”, zegt Henry Preston, woordvoerder van de World Nuclear. Vereniging. zei hij tegen DW.
Tientallen nieuwe energiecentrales
Volgens de belofte zullen landen verschillende maatregelen nemen, waaronder het verlengen van de levensduur van bestaande kernreactoren tot 80 jaar. Samen zullen ze ook nieuwe grootschalige reactoren en geavanceerde kleine modulaire reactoren (SMR’s) bouwen, zoals aangeprezen door TerraPower, het nucleaire bedrijf gesteund door Microsoft-oprichter Bill Gates en het Britse straalmotorenbedrijf Rolls Royce.
Maar het verdrievoudigen van de nucleaire capaciteit is geen eenvoudige opgave. Dit zal van regeringen vergen dat zij de goedkeuring van nieuwe kerncentrales en grote financiële verplichtingen zullen bespoedigen. Bestaande kernreactoren hebben vaak te maken gehad met lange bouwvertragingen en leverden ruim boven het budget op. Natuurlijk zijn veel nucleaire waarnemers enigszins sceptisch over de vraag of het plan haalbaar is.
“Het is een hele uitdaging, maar niet onmogelijk”, vertelde Jim Smith, hoogleraar milieuwetenschappen aan de Britse Universiteit van Portsmouth, aan DW. “De Fransen deden dit van eind jaren zestig tot begin jaren tachtig, maar het is erg moeilijk gezien de tijd die het kost om moderne reactoren in gebruik te nemen.”
Smith zei dat de toename van kernenergie de komende twintig jaar waarschijnlijker blijft dan kernfusie of groene waterstof, omdat de twee andere technologieën verschillende hindernissen moeten overwinnen.
Kernenergie ondersteunt wind- en zonne-energie
Voorstanders van kernenergie zeggen dat kernenergie een cruciale rol speelt als back-up voor hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie, wanneer de zon niet schijnt en de wind niet waait. Ze zeggen dat hoe meer het land overstapt op hernieuwbare energiebronnen, hoe meer de wisselvalligheid ervan een bedreiging vormt voor de veiligheid van het elektriciteitsnet.
Ondertussen prijzen milieuactivisten wind- en zonne-energie vaak aan als veel goedkoper dan kernenergie, maar Smith noemde dat ‘oneerlijk’ omdat er geen rekening wordt gehouden met de cruciale ondersteunende rol die kernenergie speelt.
“Hoe hoger het aandeel intermitterende hernieuwbare energiebronnen in uw elektriciteitsnet, hoe duurder het is omdat u meer back-up nodig heeft, hetzij in termen van batterijopslag of pompen”, zei Smith, daarbij verwijzend naar een Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) rapport. .
Het feit dat de Europese Unie kernenergie vorig jaar als groene en schone energie bestempelde, was een grote zegen voor de wederopbouw van de sector, ondanks het ontbreken van een permanente plek om radioactief afval veilig te bergen. Europese landen vormen 13 van de 20 ondertekenaars van de nucleaire belofte van COP28, waaronder Frankrijk, Groot-Brittannië, Bulgarije, Oekraïne, Polen, Hongarije en Zweden.
Vorig jaar zei alleen Frankrijk dat het van plan was zes nieuwe kernreactoren te bouwen en overwoog er nog acht te bouwen.
Er wordt vooruitgang geboekt op het gebied van het beheer van radioactief afval
Nuclear for Climate, een initiatief van meer dan 150 verenigingen opgericht om te pleiten voor de opname van kernenergie in de groene transitie, is van mening dat kernenergie een van de veiligste energiebronnen is, en dat steeds meer.
“Het beheer van radioactief afval heeft de afgelopen jaren ook dramatische verbeteringen en innovaties gekend”, vertelde Mattia Baldoni, woordvoerder van Nuclear for Climate, aan DW. “De hoeveelheid afval is zeer beperkt. En ‘s werelds eerste diepe geologische opslagplaats, die de komende jaren operationeel zal zijn, bevestigt dat al het radioactieve afval veilig kan worden beheerd en opgeslagen.”
Zal Duitsland kernenergie terugdraaien?
Zelfs als sommige milieuactivisten overtuigd kunnen worden van het nut van kernenergie, zou de Duitse regering moeilijker te overtuigen zijn. Eerder dit jaar sloot Duitsland zijn drie resterende kerncentrales als onderdeel van een tien jaar durende inzet om zijn elektriciteitsvoorziening te denucleariseren.
De strategie werd doorgevoerd na felle druk van de Groene beweging na de kernramp in Fukushima in 2011, na een aardbeving en tsunami met een kracht van 9,1 op de schaal van Richter.
Hoewel de Duitse regering de ontmanteling van de laatste kerncentrales heeft uitgesteld vanwege de energiecrisis van vorig jaar, zeggen de ministers dat ze zich blijven inzetten voor een leven zonder kernenergie.
“Zolang de Groenen in de federale regering zitten, zal geen enkele micrometer zich in de richting van kernenergie bewegen”, aldus Rainer Klute, voorzitter van Nuklearie, de Duitse campagne voor kernenergie. “Het land heeft de economische realiteit en wetenschappelijke ontdekkingen uit het verleden genegeerd, en zal daar niet plotseling aandacht aan gaan besteden.”
Klute gelooft dat het Duitse verzet tegen kernenergie van korte duur zal zijn en dat de Atoomenergiewet in 2028 herzien zal worden, vooral als de Groenen niet de volgende coalitieregering vormen.
Hij merkte op dat Duitsland de verbranding van kolencentrales heeft opgevoerd, ook al is het land overgestapt op hernieuwbare energiebronnen, en is van mening dat de energie-intensieve exportindustrie van het land schade heeft geleden door het beleid, als gevolg van de veel hogere elektriciteitsprijzen.
“Als bedrijven failliet gaan of verhuizen naar landen waar energie goedkoper is, kost dat ons banen, belastinginkomsten en welvaart”, waarschuwde hij.
Bewerkt door Kristie Pladson