Noah Lyles zei altijd dat hij een ster was. Hij vertelde het aan iedereen die maar wilde luisteren, van coaches tot collega-sporters, aan de wereldbevolking via de populaire Netflix-film Sprint. Nu zullen ze hem echt moeten geloven, want op een mooie, zachte poedernacht in Saint-Denis produceerde Lyles een van de meest ongelooflijke finishes in een Olympische sprint om de gouden medaille op de 100 meter voor mannen te winnen in Parijs 2024.
Lyles, de nummer 1 van de VS en de wereld, was opmerkelijk aanwezig in de aanloop naar deze race. Hij is bijna onweerstaanbaar charmant in het echt, een en al superster-glans en een volkomen ontwapenende eerlijkheid over zijn eigen tekortkomingen, zijn eigen superheldenkrachten, altijd aan, altijd centraal. Tegen de tijd dat hij in Parijs aan de start stond voor de herenfinale – samen met de damesrace, de kern van dit twee weken durende circus – had hij het gevoel dat de man gespannen was. Maar waarover precies?
In dat geval was er halverwege de race een buitengewone wilsdaad nodig om het moment te grijpen. In de race van 50 meter in Parijs stond Lyles op de zevende plaats. De dag begon zich uit te rekken en te rafelen aan de randen, om een andere vorm aan te nemen in die vreemd stille seconden halverwege de race.
Het kan zijn dat Lyles zich verstrakte en zijn voorwaartse kracht verloor. In plaats daarvan produceerde hij een verbluffende katapultfinish, waarbij hij door het veld snelde en de race met vijfduizendsten van een seconde won. Dus de Olympische Spelen, altijd zo hongerig naar producten, licht, warmte, hebben een nieuwe ster.
Lyles is 27 jaar oud. Dit zijn zijn Spelen, zijn moment in de schijnwerpers, de perfecte ster en het perfecte podium. Vlak voor de race werd het Stade de France ondergedompeld in een spectaculaire lichtshow. Een man van middelbare leeftijd met een zonnebril verscheen op het grote scherm als dj, alsof dat alleen al de glamour en de elektriciteit van het moment kon vergroten.
De echte uitdaging voor Lyles in Parijs was Kishane Thompson uit Jamaica, een geweldig opkomend talent. Thompson is zo nieuw op dit niveau dat hij niet eens een echte biografie heeft op de website van het Internationaal Olympisch Comité (er staat feitelijk: Geslacht: Man. Beroep: Atleet).
Maar hij zag er geweldig uit in de halve finale en rende alsof de lucht eerlijk gezegd te ijl was naar zijn smaak. Zondagavond kwam hij brullend als een leeuw naar buiten. Lyles deed iets wilds: hij rende over de baan, stuiterde en draaide en greep grote handenvol lucht. Hm. Was dat een goed idee? Was het eigenlijk de moeite waard om in dit stadium nog iets anders te doen?
Het is geen geheim dat er hier een bredere druk speelt. Seb Coe en World Athletics hadden altijd een plan voor deze Olympische Spelen. De hele voorstelling is eigenlijk een herlancering van de atletiekproducten als geheel.
De epische jaren van oppositie tijdens de Koude Oorlog zijn al lang voorbij, de periode waarin sprintrecords werden opgehouden als een soort barometer van de menselijke vooruitgang, zoals de wapenwedloop of de maanlanding. De genialiteit van Usain Bolt hield het circus overeind. Maar eigenlijk is dit spektakel de tweede plaats geworden sinds Rio 2016.
Het zou niet zo moeten zijn. Sprinten is de perfecte kijksport, zo simpel, zo toegankelijk. Dit is een oerzaak. Mensen rennen. Mensen rennen snel. Wie is de snelste man? Maar op een schaal van talent versus roem behoren de beste sprinters ter wereld ook tot de minst herkenbare topsporters ter wereld.
Het antwoord is om sterren te creëren. En World Athletics heeft geïnvesteerd. Deze week nog was Coe in Parijs te horen praten over Sprint, waarvan hij uitvoerend producent is, en opschept over zijn status als de zesde meest bekeken entiteit op het platform. Het is een mooi stukje werk, maar het is ook ontworpen om de twee best verkochte eigendommen, Lyles en Sha’Carri Richardson, te transformeren in wereldsterren, een dubbele klap die met deze Spelen wordt geassocieerd.
Helaas is het leven wat er gebeurt terwijl je plannen maakt. Het goud van Julien Alfredo op de 100 meter dames zaterdagavond was onuitwisbaar glorieus, de eerste medaille voor St Lucia. Maar er zat ook een teken van kattenkwaad in. Het beste van sport is dat ze simpelweg geen script volgen.
Zo kwamen we bij Lyles en de mannenrace. De lucht boven de rand van het dak was nog steeds roze terwijl de atleten op hun blokken knielden. Sprinters zijn er in verschillende genres. De meesten volgen het sjabloon van de boze burgerwacht, altijd op jacht naar iets. Dan hebben we de prooi, de sprinter die in plaats daarvan wegrent. De nieuwste ster van Groot-Brittannië, Louie Hinchliffe, rent alsof hij wordt achtervolgd door een zwerm bijen.
Thompson is een klassieke drijver, een sprinter die je gracieus zal vermoorden. Dat bewegingsgemak is op zijn eigen manier een daad van agressie, die je altijd vertelt over de reservekracht. Lyles is een hybride. Hij beweegt met wonderbaarlijke gratie en heeft een verbazingwekkende efficiëntie als hij eenmaal voorbij zijn aandrijffase is, naar volledige stroom.
Zijn zwakte is zijn start, die opnieuw verschrikkelijk was. Thomson gaf toe en at de lucht voor zich op, terwijl zijn eigen moment naderde. Op dat moment gebeurde er iets vreemds, het hele veld leek in spanning te staan, achteruit te gaan terwijl het met bovennatuurlijke snelheid bewoog. Alleen Lyles niet. Hij praat er zo lang over en schetst zijn legende in het volle zicht. Er waren 30 stappen nodig om het werkelijkheid te maken. Vanaf hier ziet de toekomst er wijd open uit.