Mercurius retrograde is verantwoordelijk voor een hele reeks problemen in de levens van astrologisch ingestelde mensen: vluchtvertragingen, defecte elektronica, ruzies met een echtgenoot en meer. Dit fenomeen doet zich meerdere keren per jaar voor. Van 5 tot en met 27 augustus beleven we opnieuw retrograde. Maar hoe kan een kleine planeet als Mercurius – de kleinste in ons zonnestelsel, slechts een derde van de grootte van de aarde – van een afstand zo’n verwoesting aanrichten?
Eenvoudig antwoord? Het is niet.
De mensheid kent al duizenden jaren betekenis toe aan de nachtelijke hemel, en Mercurius is daarop geen uitzondering. De term “Mercurius retrograde” verwijst naar de retrograde beweging van de planeet, gezien vanaf hier op aarde. Gezien hoe voorspelbaar de sterren nacht na nacht langs de hemel bewegen, allemaal in dezelfde richting, is het gemakkelijk voor te stellen hoe eng het zou zijn voor oude mensen om iets te zien dat de verkeerde kant op lijkt te gaan.
De eerste gedocumenteerde waarnemingen van de retrograde beweging van Mercurius dateren uit 700 voor Christus, toen Babylonische astronomen diagrammen van de nachtelijke hemel in kleitabletten kerfden. In die tijd werden de bewegingen van de hemel meestal verklaard als de acties van de goden, en werden de veranderingen in de nachtelijke hemel geïnterpreteerd als een goddelijke boodschap. Dit idee bleef bestaan in het oude Griekenland, waar Hermes (ook bekend als Mercurius in de Romeinse mythologie, de naamgenoot van de planeet) de boodschapper van de goden was. “Het was niet alleen een vertaler en tolk van informatie, Mercurius regeerde ook over handel, rijkdom, geluk, diefstal en vruchtbaarheid”, legt Frederic Bertley, wetenschapscommunicator en voorzitter van het Center for Science and Innovation, uit. ‘Dus geloofde men dat de verstoring van de god Mercurius zich moest manifesteren in gebeurtenissen en invloeden die het domein van deze boodschapper-God uitbreidden.’
Dit bijgeloof was ook aanwezig in het middeleeuwse Europa, waar koningen de interpretaties van astrologen van planetaire bewegingen gebruikten om hun veroveringen te plannen en belangrijke beslissingen te nemen. Met de komst van de boekdrukkunst in de vijftiende eeuw werd de astrologie zoals we die nu kennen veel populairder.
Astrologie en astronomie waren toen diep met elkaar verweven, terwijl de twee tegenwoordig volledig gescheiden zijn. Astronomie staat nu bekend als de wetenschappelijke studie van het universum, terwijl astrologie niet bestand is tegen de strengheid van de wetenschappelijke methode, waardoor het een soort pseudowetenschap wordt. Alle dingen waarvan mensen denken dat ze waarschijnlijker zijn als Mercurius retrograde is, zoals het meemaken van een grote ramp of een soort van persoonlijke chaos, zijn in werkelijkheid niet waarschijnlijker.
Dat weerhoudt astrologie er echter niet van erg populair te blijven: volgens recente opiniepeilingen gelooft ongeveer één op de vier Amerikanen er tot op zekere hoogte in.
Hoe vreemd het ook mag lijken, de retrograde beweging van Mercurius is eigenlijk een zeer voorspelbaar kosmisch fenomeen. De planeet is dat niet Eigenlijk achteruitgaand, het lijkt er voor ons gewoon op – een soort optische illusie. ‘Op verschillende tijdstippen van het jaar passeren sommige planeten andere planeten, waardoor de illusie ontstaat dat een planeet in omgekeerde richting beweegt’, legt Bertley uit. “Het is vergelijkbaar met het rijden op de snelle rijstrook van een snelweg met een snelheid van 120 km/uur en het inhalen van een auto op de middelste rijstrook met een snelheid van 100 km/uur. De gepasseerde auto lijkt achteruit te rijden, maar rijdt in werkelijkheid heel snel vooruit met een snelheid van 100 km/uur.”
Retrograde beweging gebeurt feitelijk met elk van de planeten in ons zonnestelsel. Dat wil zeggen dat elke planeet aan de nachtelijke hemel op een gegeven moment achteruit lijkt te bewegen. Dat komt omdat retrograde beweging een natuurlijk gevolg is van het feit dat elke planeet – van Mercurius tot Neptunus – met een andere snelheid in zijn baan beweegt.
De derde wet van Kepler, een belangrijk onderdeel van de natuurkunde, vertelt ons dat hoe verder een planeet van de zon verwijderd is, hoe langzamer hij in zijn baan zal bewegen. Mercurius draait in slechts 88 dagen rond de zon, terwijl de aarde een rustigere 365 graden draait en Neptunus ruim 60.000 dagen verderop. Vanuit ons perspectief op aarde zul je echter niet eens een snelle Mercurius door de lucht zien zoomen. Om zijn retrograde beweging te ontdekken, moet je zorgvuldig bijhouden waar hij van nacht tot nacht wordt vergeleken met andere sterren.
Hoewel Mercurius veruit de bekendste is, suggereert de astrologie betekenissen voor de retrograde beweging van alle planeten. Maar als je nu je horoscoop leest, onthoud dan dat er een verklaring is voor die hemelbewegingen waarvoor je niet hoeft te breken met je partner of een grote gebeurtenis uitstelt – alleen de planeten die hun ding doen volgens de wetten van de natuurkunde. .