Israëlische soldaten en pantservoertuigen nabij de stad Beita op de Westelijke Jordaanoever
Wahaj Bani Mafleh/AFP
Onderschrift verbergen
Schakel bijschriften in
Wahaj Bani Mafleh/AFP
Het hoogste VN-gerechtshof in Den Haag heeft vrijdag gezegd dat Israëls 57 jaar durende bezetting van de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem ‘illegaal’ is en riep Israël op zijn aanwezigheid in de bezette gebieden te beëindigen, inclusief de ontmanteling van Israëlische nederzettingen daar en het betalen van schadevergoeding.
Het adviesbesluit van het Internationale Gerechtshof is niet bindend en zal wellicht niet veel impact hebben op de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem, waar naar schatting zo’n 700.000 Israëli’s wonen.
Maar het besluit was de eerste keer dat de rechtbank een oordeel uitsprak over de wettigheid van de Israëlische bezetting en zou een nieuwe klap betekenen voor de internationale status van Israël.
“De staat Israël is verplicht zijn illegale aanwezigheid in de bezette Palestijnse gebieden zo snel mogelijk te beëindigen”, zei ICJ-president Nawaf Salam, die de beslissing aan de 15 leden tellende rechtbank gaf.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu verwierp het besluit en hekelde de redenering ervan als “vals”. ‘Het Joodse volk zegeviert niet in eigen land’, zei Netanyahu.
Het kantoor van de Palestijnse president Mahmoud Abbas noemde het besluit ‘historisch’ en beweerde dat ‘Israël gedwongen zal worden het uit te voeren’, in een verklaring van het officiële Palestijnse persbureau Wafa.
Het ICJ weegt ook de beschuldigingen van Zuid-Afrika af dat de tien maanden durende oorlog van Israël tegen Hamas in Gaza tot genocide leidt, een beschuldiging die Israël ontkent. Het land lanceerde zijn verwoestende campagne om Hamas te vernietigen nadat de Palestijnse militante groepering een verrassingsaanval op Israël had gelanceerd, waarbij volgens Israël bijna 1.200 mensen om het leven kwamen. Volgens het Ministerie van Volksgezondheid van Gaza zijn in de oorlog in Gaza ruim 38.000 mensen om het leven gekomen.
Israël bezette de Westelijke Jordaanoever – samen met Oost-Jeruzalem en de Gazastrook – in een oorlog van 1967 tegen zijn Arabische buren. Sindsdien hebben Israëlische kolonisten – die het gebied Judea en Samaria noemen – gemeenschappen in de regio opgebouwd die de internationale gemeenschap lange tijd als illegaal heeft beschouwd.
In 2005 werden de nederzettingen in de Gazastrook ontmanteld toen Israël zich terugtrok uit de zuidelijke kustenclave. Twee jaar later nam de islamistische groep Hamas de controle over de regio over in een korte burgeroorlog met zijn seculiere rivaal Fatah. Israël legde beperkingen op aan de binnenkomst van goederen in de regio, een blokkade die werd aangescherpt tijdens zijn militaire campagne na de aanval van Hamas op 7 oktober.
De Palestijnse Autoriteit, die delen van de bezette Westelijke Jordaanoever bestuurt, wil een onafhankelijke Palestijnse staat creëren op de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en Gaza. De huidige Israëlische regering heeft de roep om een onafhankelijke Palestijnse staat afgewezen.
Tijdens de oorlog in Gaza is het geweld ook toegenomen op de Westelijke Jordaanoever, waar Israëlische strijdkrachten steeds vaker aanvallen op Palestijnse militante groepen hebben uitgevoerd en waar kolonisten hun eigen aanvallen op Palestijnen hebben opgevoerd.
Het oordeel van het ICJ dat vrijdag werd uitgebracht, was gebaseerd op de huidige oorlog in Gaza, naar aanleiding van een verzoek van de Algemene Vergadering van de VN voorafgaand aan het huidige conflict in Gaza.