De urgentie van dit moment werd onderstreept nadat maandag meer Russische raketaanvallen civiele gebieden in Oekraïne troffen, waarbij tientallen doden vielen en in één geval een kinderziekenhuis in Kiev werd verwoest. Oekraïense functionarissen pleiten al maanden bij hun westerse bondgenoten om meer luchtverdedigingsplatforms en munitie te verplaatsen om Russische spervuur te dwarsbomen, en hebben hun pleidooien in Washington opgevoerd.
“We kijken uit naar serieuze en krachtige besluiten van de top in Washington over specifieke luchtverdedigingssystemen, omdat dit een van de meest kritieke momenten is”, zei Andriy Yermak, stafchef van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, voorafgaand aan de top aan verslaggevers in Washington. .
Dinsdag onthulde president Biden plannen om Oekraïne van extra luchtverdediging te voorzien. Hoewel in het slotcommuniqué van de top, dat door alle delegaties moet worden ondertekend, kan worden gesproken over de weg van Oekraïne naar toetreding tot de NAVO als “onomkeerbaar”, is er voor dat proces geen tijdschema vastgesteld. Biden aarzelt naar verluidt om Kiev in de alliantie op te nemen en heeft zijn assistenten de opdracht gegeven om taal op te nemen in het slotdocument waarin de vooruitgang wordt belicht op het gebied van politieke en anti-corruptiehervormingen die Oekraïne nog moet doorvoeren.
WORD OPGESLAGEN
Verhalen ter informatie
“Ze gaan een aantal dingen krijgen die meer zijn dan alleen maar decoratie; het zijn verbeteringen in de manier waarop we Oekraïne de komende jaren gaan helpen”, vertelde Jim Townsend, een voormalig Pentagon-functionaris voor Europa, aan mijn collega’s. “Dus het glas is half leeg, of het glas is half vol.”
Maar achter de urgente beraadslagingen van de NAVO over Oekraïne schuilt een ander conflict. Sinds 7 oktober heeft Israëls verwoestende campagne in Gaza de mondiale aandacht afgeleid van de Russische invasie en de passies over de waargenomen westerse hypocrisie aangewakkerd. Veel critici hebben gewezen op een kloof tussen de Amerikaanse en Europese verontwaardiging over de Russische aanval op Oekraïense ziekenhuizen en hun relatieve kalmte nu Israël herhaaldelijk medische voorzieningen en scholen aanvalt in zijn oorlog tegen de militante Hamas-groep.
Het is onwaarschijnlijk dat Gaza op de top van deze week noemenswaardige commentaren zal ontvangen, hoewel minstens één lidstaat van plan is erover te spreken. Voordat hij in Washington aankwam, zei de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, die sinds het begin van de oorlog een uitgesproken criticus is van Israël, dat hij de ramp in Gaza ‘tijdens de top in de schijnwerpers wilde zetten’. In een verklaring betreurde hij het dat “de internationale gemeenschap er niet in is geslaagd Israël in deze verschrikkelijke situatie tegen te houden” en voegde eraan toe dat “het onmogelijk is om het mondiale geweten te sussen zonder een rechtvaardige, duurzame vrede in Palestina tot stand te brengen.”
Een dergelijke vrede lijkt niet ophanden in het Midden-Oosten en in Oekraïne, waar de leiders grimmig hopen het tij van de strijd tegen de Russische oorlogsmachine te kunnen keren. Maar de afwezigheid van significante westerse druk op Netanyahu of veroordeling van sommige Israëlische aanvallen op burgers, zo betoogde een vooraanstaande Turkse afgevaardigde, maakt de hartstochtelijke omhelzing van Oekraïne door de NAVO des te duidelijker.
“Het is een heel duidelijke hypocrisie, een dubbele standaard”, vertelde Numan Kurtulmus, de voorzitter van het Turkse parlement en een oude bondgenoot van Erdogan, mij maandag in een interview in Washington. “Het is een vorm van racisme, want als je Palestijnse slachtoffers niet als gelijkwaardig aan Oekraïense slachtoffers accepteert, betekent dat dat je een soort hiërarchie binnen de mensheid wilt creëren. Dat is onaanvaardbaar.”
Over slechts een paar maanden vindt het Israëlische bombardement plaats meer schoten geproduceerd in Gaza dan in de meerjarige oorlog in Oekraïne. Een dicht opeengepakt gebied is gefragmenteerd. De wederopbouw zal, wanneer deze ook begint, tientallen jaren duren. De meeste inwoners van Gaza zijn uit hun huizen verdreven en er heerst een reeks humanitaire crises, waaronder, volgens VN-experts, volledige hongersnood.
Volgens schattingen van de lokale autoriteiten en de VN zijn tijdens de oorlog bijna 40.000 mensen omgekomen. The Lancet, een gerespecteerd Brits medisch tijdschrift, berekende dat het werkelijke dodental, inclusief degenen die vermist zijn in het puin van Gaza en ‘indirecte’ sterfgevallen als gevolg van ondervoeding, ziekte en andere aandoeningen veroorzaakt door het conflict, ongeveer 186.000 mensen zou kunnen bedragen – dat wil zeggen: ongeveer 8 procent van de bevolking kijkt.
Geconfronteerd met een dergelijke aanval hebben de leiders van de landen van het zogenaamde Mondiale Zuiden al hun bezorgdheid geuit. ‘Toen Rusland Oekraïne aanviel, leidde het Westen een wereldwijde veroordelingscampagne. Hij riep de wereld op om Rusland te veroordelen in naam van de mensenrechten en het internationaal recht”, schreef de nieuw gekozen president van Indonesië, Prabowo Subianto, eerder dit jaar. “Vandaag laten dezelfde landen echter een nieuw bloedig conflict toe, dit keer in Gaza.”
Afgelopen november verwierp aftredend NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg de beschuldiging van een “dubbele standaard”.. “Oekraïne heeft nooit een bedreiging voor Rusland gevormd, Oekraïne heeft Rusland nooit aangevallen”, zei hij tegen verslaggevers. ‘De Russische invasie van Oekraïne was een niet-uitgelokte invasie, een volledige invasie van een ander land. Oekraïne heeft dus uiteraard het recht op zelfverdediging tegen een niet-uitgelokte aanval en op het behoud van zijn territoriale integriteit.”
Stoltenbergs opvolger Mark Rutte, tot voor kort jarenlang premier van Nederland, bewandelde een ongemakkelijke lijn in de oorlog in het Midden-Oosten. Hij heeft kritiek geuit op de Israëlische aanpak van de Gaza-campagne, maar critici beschuldigen hem en zijn bondgenoten ervan de veroordeling van Israël binnen de Nederlandse regering te onderdrukken, misschien om hun eigen opkomst naar de topfunctie van de NAVO te beschermen. Rutte heeft deze beschuldigingen ontkend.
Maar slechts een paar weken na het begin van de oorlog beschuldigde een uitgelekte memo van de militaire Attaché van de Nederlandse ambassade in Tel Aviv Israël effectief van het plannen van oorlogsmisdaden, wat suggereert dat het Israëlische leger “opzettelijk van plan is massavernietiging van infrastructuur te veroorzaken.” en civiele centra. De Nederlandse minister van Defensie zei destijds dat de gelekte memo niet het officiële beleid vertegenwoordigde, en hij typeerde sommige berichten over de inhoud van de memo als selectief en ‘oneerlijk’. Maar het lek zelf was een demonstratie van het groeiende westerse ongenoegen over de Israëlische vervolging van de oorlog – een ongenoegen dat in de loop van de tijd steeds duidelijker dreigt te worden. Verwacht alleen niet dat je er deze week in Washington over zult horen.