DIT ARTIKEL IS opnieuw gepubliceerd van Gesprek onder een Creative Commons-licentie.
Het lijkt erop dat we eraan gewend raken dat de aarde in brand staat. Recentelijk woedden er in Griekenland meer dan zeventig bosbranden tegelijkertijd. Begin 2024 kende Chili het ergste brandseizoen ooit, met meer dan 130 doden. Vorig jaar woedden er van maart tot november recordbranden in Canada, en in augustus verwoestten vlammen het Hawaiiaanse eiland Maui. En de lijst gaat maar door.
Als je naar het nieuws kijkt, lijkt het er zeker op dat er steeds vaker catastrofale extreme branden plaatsvinden, en helaas is dit gevoel nu bevestigd. Uit een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature Ecology & Evolution blijkt dat het aantal en de intensiteit van de meest extreme bosbranden op aarde de afgelopen twintig jaar zijn verdubbeld.
De auteurs van de nieuwe studie, onderzoekers van de Universiteit van Tasmanië, zijn de eersten die de energie berekenen die vrijkomt bij verschillende branden in de loop van de 21 jaar, van 2003 tot 2023. Ze deden dit met behulp van een satellietsensor die de hitte van de brand kan identificeren en de vrijkomende energie meet als ‘vuurstralingskracht’.
De onderzoekers identificeerden in totaal 30 miljoen branden (technisch gezien 30 miljoen ‘brandgebeurtenissen’, waaronder mogelijk enkele groepen branden gegroepeerd). Vervolgens selecteerden ze de eerste 2.913 met de meeste vrijkomende energie, oftewel 0,01 procent van de ‘meest extreme’ bosbranden. Uit hun werk blijkt dat deze extreme bosbranden steeds vaker voorkomen; hun aantal is de afgelopen twintig jaar verdubbeld. Vanaf 2017 heeft de aarde zes jaar meegemaakt met het hoogste aantal extreme bosbranden (alle jaren behalve 2022).
Het is belangrijk dat zelfs deze extreme bosbranden heviger worden. Degenen die de afgelopen jaren als extreem zijn geclassificeerd, hebben twee keer zoveel energie vrijgemaakt als degenen die aan het begin van de onderzoeksperiode als extreem zijn geclassificeerd.
Deze bevindingen komen overeen met ander recent bewijs dat bosbranden erger worden. Het gebied met verbrande bossen neemt bijvoorbeeld elk jaar iets toe, wat leidt tot een overeenkomstige toename van de koolstofemissies van bossen. (Het totale gebied dat elk jaar wordt verbrand, neemt feitelijk af, als gevolg van minder branden in grasland en akkerland, maar deze branden zijn minder intens en stoten minder koolstof uit dan bosbranden.)
De ernst van de brandwonden – een indicator van de mate waarin een brand een ecosysteem schaadt – verslechtert in veel regio’s ook, en het percentage verbrand land dat door ernstige branden wordt getroffen, neemt ook wereldwijd toe.
Met dank aan Victor Fernandez Garcia