Een Spaans kind worstelt met traditie in De jongen en het pak van het licht

Een nieuwe documentaire volgt een jongen die in een klein stadje in Spanje woont en wiens familie verwacht dat hij een professionele stierenvechter wordt.

Het klinkt misschien als een ongebruikelijke carrièrekeuze in een tijdperk waarin het stierenvechten als een wrede en verouderde sport wordt beschouwd, vooral vanwege bezorgdheid over het dierenwelzijn.

De sociale opvattingen in sommige delen van Castellón zijn echter niet zo vooruitstrevend als die in het nabijgelegen Valencia en Barcelona, ​​en de grootvader van de jongen, niet afgeschrikt door de controverse rond het stierenvechten, moedigt zijn kleinzoon aan om ermee aan de slag te gaan.

Een nieuwe documentaire, The Boy and the Suit of Light, die zojuist in première is gegaan op het Sheffield Documentary Film Festival, volgt het kind Borja en zijn relatie met zijn grootvader Matijas gedurende meerdere jaren.

Filmmaakster Inma De Reyes, afkomstig uit Castellón, groeide op naast de arena in het centrum van haar geboortestad en keek naar stierengevechten op televisie, maar ze realiseerde zich niet dat haar geboortestad werd beschouwd als de Spaanse hoofdstad van het stierenvechten.

“Het is een klein stadje waar de tijd niet is verstreken, mensen hebben heel traditionele banen, ze werken in de visserij, in de sinaasappelvelden of in stierengevechten, en af ​​en toe was er een traditionele viering die religieus was.

“Dus ik zie mijn geboorteplaats alsof er niets is veranderd. Daarom ben ik vertrokken, ik paste daar niet, ik wilde de wereld verkennen en ontdekken wie ik ben buiten die plek.

“En toen ik daar terugkwam en een film maakte, begon ik dieper te kijken naar hoe gezinnen waarden aan kinderen toekennen en hoe hun persoonlijkheid wordt gevormd.”

Toen De Reyes voor de documentaire aan het onderwerp begon te werken, stuurde haar moeder haar artikelen in lokale kranten waarin de traditie van het stierenvechten werd benadrukt, en de regisseur stond open voor een wereld waarin ze voorheen “niet geïnteresseerd was”.

“Mijn grootvader had boeken en posters over het stierenvechten, maar ik dacht dat dat al generaties geleden was”, herinnert De Reyes zich. “Ik wist niet hoe groot de cultuur was.”

Een vriendin van de Spaanse regisseur, die inmiddels in Edinburgh woont, bracht haar in contact met een stierenvechtschool, waar ze uiteindelijk Borja ontmoette.

Bij deze praktijk probeert een stierenvechter, meestal in felgekleurde en sierlijke kleding, een stier te onderwerpen, te immobiliseren of te doden, in de ring voor een live publiek.

Uit de film blijkt duidelijk dat Matias onvervulde dromen koestert om een ​​professionele stierenvechter te worden, en hij schrijft zijn ambities toe aan het zien slagen van zijn kleinzoon waar hij faalde, deels in de hoop dat dit het gezin uit de armoede zou kunnen helpen.

Borja komt uit een kansarme achtergrond en voelt zich beperkt door een leven met schijnbaar weinig kansen, en is het in eerste instantie eens met de wensen van zijn familie.

Producent Aimara Reques zegt dat stierenvechter worden een ‘romantisch idee’ is, en voegt eraan toe: ‘Dat is waar Borja aan vasthoudt.’

“Iedereen beschouwt een stierenvechter als een statusfiguur, je denkt niet aan moord. Als kind fantaseert hij net als de familie. ‘Oh wauw, hij zal daarboven zijn.’

“Het is een theatrale gebeurtenis, het is in zekere zin een behoorlijk kamp. Je verkleedt je, de moeders zijn zo trots. Maar dan moet je de stier doden, dat is de grootste paradox.”

The Boy and the Suit of Light, gefilmd over een periode van vijf jaar, schuwt de controverse over het stierenvechten niet.

Borja kijkt toe terwijl demonstranten tijdens een gevecht de ring binnenstormen met spandoeken met de tekst “Geen geweld”.

Voor een film waarin het stierenvechten centraal staat, bevat deze echter opmerkelijk weinig beeldmateriaal van het stierenvechten. In plaats daarvan vormt het de achtergrond voor een subtiel coming-of-age-verhaal over adolescentie, familie en armoede.

“We wisten dat de film geen stierengevechten in de hoofdrol kon hebben”, zegt De Reyes. “Het verhaal van Borja’s opvoeding moest in het middelpunt van de belangstelling staan ​​en de film kijkbaar maken.

“Je kunt het stierenvechten bekijken op YouTube, ik had er geen interesse meer in om het te filmen. Het gaat meer om het vormen van een persoonlijkheid als kind.”

Praktisch gezien waren er ook niet veel stierengevechten; er vonden er slechts twee plaats tijdens het maken van de documentaire.

De Reyes, die nu in Edinburgh woont, beschrijft Borja’s persoonlijkheid als “zachtaardig en zorgzaam” – een temperament dat misschien niet past in de wereld van het stierenvechten.

“In het begin was ik erg onder de indruk van Borja’s toewijding en hij was zo ijverig in zijn plicht. Hij zei bijna: ‘dit is wat mij werd verteld te doen en dit is wat ik ga doen’. Ik dacht dat hij een geweldig kind”, zegt de Reyes.

“En naarmate de tijd verstrijkt, hoop ik dat je in de film kunt zien hoe zijn geest niet volledig bezig is met de toewijding om de stier te doden. En ik voelde dat Borja als regisseur hier niet voor geschikt was, en hij was nogal wist dat.”

De film bevat beelden van Borja en zijn broer die oefenen met replica’s van stierenkoppen die op verrijdbare frames zijn gemonteerd, terwijl hun grootvader toekijkt.

Volg Borja ook in andere omgevingen: hang rond met vrienden en draag een traditioneel stierenvechterskostuum.

De uitdaging om Borja’s verhaal centraal te stellen was echter dat hij, zoals veel jongens van zijn leeftijd, niet altijd geneigd was zijn gevoelens te delen.

“Terwijl ik de film maakte, probeerde ik vast te leggen wat Borja dacht zonder dat hij het zei”, zegt De Reyes, “omdat ik niet het gevoel heb dat hij ooit aan iemand zou vertellen dat hij dit niet ging doen – maar je zou kunnen.

“Dus het was erg moeilijk om dat in de bioscoop vast te leggen en te zeggen dat hij die gedachten had, zonder enige voice-over of interview.”

Ze dankt haar cameraman voor het vastleggen van Borja’s emoties door middel van gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal. “Je begint te beseffen dat er veel aan de hand is, alleen al door naar hem te kijken.”

Hoewel legaal in Spanje, hebben veel individuele steden de praktijk van het stierenvechten verboden. Het wordt ook nog steeds af en toe gehouden in delen van Portugal, Zuid-Frankrijk, Mexico, Ecuador, Venezuela en Peru.

Maar in veel landen, waaronder Groot-Brittannië, is het verboden, of wordt het binnenkort verboden. Het verbod in Colombia wordt geleidelijk afgeschaft en zou in 2027 volledig ten uitvoer moeten zijn gelegd.

De Reyes is zich ervan bewust dat sommige mensen misschien over het stierenvechtelement in de film horen en er niet naar kijken, maar zegt dat de boodschap van de documentaire meer is ‘dat kinderen de kans moeten krijgen om te ontdekken en te zijn wie ze willen zijn’.

‘En ik hoop ook dat het zich uitbreidt [viewers’] Let op: veroordeel niet onmiddellijk iemand die iets doet waarvan jij denkt dat het verkeerd is, en geef iemand een tweede kans en leg de redenen uit voor de keuzes van sommige mensen.

“Niet iedereen heeft het voorrecht om een ​​carrière te kiezen of naar de universiteit te gaan, ook al zijn ze blank en wonen ze in Europa. Ik hoop dat mensen zich niet laten afschrikken door het woord stierenvechten of de wereld eromheen.”

Reques voegt eraan toe dat het onwaarschijnlijk is dat er veel toekomst is voor het stierenvechten, zelfs niet voor degenen die het als carrière nastreven.

“De realiteit is dat het een sector in verval is”, zegt ze. ‘Het neemt af, het bestaat niet meer.

“Mensen die vasthouden aan de traditie vinden het heel groot, maar de meeste stierenvechters zijn werkloos. Het is niet meer wat het was, en dat zie je terug in de film.”

The Boy and the Suit of Lights wordt zondag vertoond op Sheffield DocFest, voordat hij de komende maanden op andere filmfestivals verschijnt. Aconite Productions hoopt het op een later tijdstip in Groot-Brittannië te distribueren.