Toen donderdag de dageraad aanbrak, kamde Haitham Abu Ammar door het puin van de school die een schuilplaats was geworden voor hem en duizenden andere ontheemde inwoners van Gaza. Hij bracht uren door met het helpen van mensen bij het weer in elkaar zetten van de ledematen van hun dierbaren.
“Het meest pijnlijke dat ik ooit heb meegemaakt, was het optillen van die stukken vlees met mijn handen”, zegt Abu Ammar, een 27-jarige bouwvakker. “Ik had nooit gedacht dat ik zoiets zou moeten doen.”
Israëlische luchtaanvallen troffen donderdag vroeg het schoolcomplex, waarbij tientallen mensen om het leven kwamen – onder wie minstens negen militanten, aldus het Israëlische leger.
Overdag werden lijken en verminkte ledematen die uit het puin werden gehaald, in dekens gewikkeld, in vrachtwagenbedden opgestapeld en naar het Al Aqsa Martelarenziekenhuis gebracht, de laatste grote medische faciliteit die nog in centraal Gaza actief was.
Het Israëlische leger omschreef de luchtaanval als nauwgezet gepland. Achter adm. Daniel Hagari vertelde verslaggevers dat Israëlische troepen de militanten drie dagen lang hadden gevolgd op de school, die tot schuilplaats was omgebouwd, voordat ze het vuur openden.
“Het Israëlische leger en de Shin Bet hebben een oplossing gevonden om terroristen te scheiden van degenen die hun toevlucht zoeken”, zei hij.
Maar berichten van binnen- en buitenlandse medici en een bezoek aan het ziekenhuis door The New York Times op donderdagmiddag maakten duidelijk dat er ook burgers waren omgekomen.
Een menigte verzamelde zich buiten het mortuarium van het ziekenhuis om te huilen en te bidden voor de doden. De ziekenhuisgangen waren gevuld met mensen die om hulp smeekten, of op zijn minst enige troost.
Een jong meisje met een bloederig been schreeuwde: ‘Mam! Mam!” Haar snikkende moeder volgde haar door de ziekenhuisgangen.
Het exacte aantal kon niet worden bevestigd, maar het ministerie van Volksgezondheid van Gaza zei dat van de ongeveer 40 mensen die bij de aanval omkwamen, 14 kinderen en negen vrouwen waren. Later op de dag meldde Associated Press verschillende cijfers, waarbij werd gezegd dat minstens 33 mensen waren omgekomen, waaronder drie vrouwen en negen kinderen, daarbij verwijzend naar een mortuarium in een ziekenhuis.
Het Al Aqsa Martelarenziekenhuis is niet alleen een symbool geworden van het zware verlies aan mensenlevens in centraal Gaza, maar ook van het groeiende gevoel van wanhoop onder de Gazanen die worstelen om daar een plek te vinden die nog steeds veilig is.
De afgelopen weken is de regio uitgebreid met mensen die op de vlucht zijn voor een nieuw Israëlisch offensief, dit keer in de zuidelijke stad Rafah. Voordat dat offensief begon, was Rafah een belangrijk toevluchtsoord voor burgers, waar ooit meer dan de helft van de bevolking van de Gazastrook woonde.
Vervolgens maakte Israël woensdag bekend dat het een nieuwe operatie had gelanceerd tegen Hamas-militanten in centraal Gaza – precies de plaats waar veel Gazanen die Rafah ontvluchtten terechtkwamen.
De aanval op het schoolcomplex volgde de volgende dag vroeg, rond 02.00 uur, en trof een gebouw op het schoolcomplex dat wordt beheerd door UNRWA, de belangrijkste Palestijnse hulporganisatie van de VN in Gaza.
Sinds het Israëlische offensief op Gaza in oktober begon als vergelding voor een door Hamas geleide aanval op Israël, worden dergelijke scholen gebruikt om Gazanen op te vangen die door de gevechten uit hun huizen zijn verdreven. Israël zegt dat Hamas zijn troepen verbergt in civiele omgevingen zoals scholen of ziekenhuizen, een beschuldiging die de groep ontkent.
In de afgelopen twee dagen van de nieuwe militaire campagne heeft Al Aqsa 140 doden en honderden gewonden ontvangen, zeiden gezondheidswerkers.
“Het is een totale chaos, omdat we massale slachtoffers na massale slachtoffers hebben, maar steeds minder medische apparatuur om ze te behandelen”, zegt Karin Huster, een verpleegster bij de internationale hulpgroep Artsen Zonder Grenzen die in het ziekenhuis werkt.
Tijdens een bezoek aan Al Aqsa door The Times kon je zien hoe medici zich een weg baanden door menigten in paniek geraakte mensen in een poging de operatiekamers te bereiken, en een grote massa mensen liep vertraging op. Te midden van de verwarring, zo zei mevrouw Huster, brachten medici soms dodelijk gewonde mensen naar de operatiekamers, waardoor cruciale tijd werd verspild voor degenen die nog een overlevingskans hadden.
Mevrouw Huster zei dat de meeste mensen die ze de afgelopen dagen heeft behandeld vrouwen en kinderen waren.
Donderdagmiddag vroeg, nadat hij een vriend had begraven die hij uit het puin van het schoolterrein had gehaald, bevond meneer Abu Ammar zich weer in het ziekenhuis.
Dit keer werd hij vergezeld door de broer van zijn vriend, die hij de gang bij de ingang in probeerde te duwen. Het gezicht van de broer was door granaatscherven getroffen en hij had een diepe wond aan zijn rechterbeen.
Maar hij was niet de enige die wanhopig op zoek was naar hulp.
Overal om hen heen lagen gewonde mensen, sommigen lagen in hun eigen bloed op de grond, anderen op bedden en riepen om hulp. Een man wiens gezicht zwart was van de brandwonden en het stof van de explosie die ochtend, smeekte twee familieleden die bij hem waren om zijn gezicht eraf te slaan met een stuk karton dat ze over hem heen zwaaiden.
De scènes onder de doden in het mortuarium waren bijna net zo chaotisch als die onder de levenden. Overal lagen lichamen, terwijl familieleden zich opstapelden, huilend en schreeuwend over hen heen. De stank van bloed was overweldigend.
De menigte buiten het mortuarium ebde en vloeide terwijl de in dekens gewikkelde lichamen – lijkwaden waren schaars – in begrafeniswagens werden getild. Familieleden en vrienden stonden in de rij om te bidden voordat de doden werden verdreven. Zelfs voorbijgangers op straat stopten om zich bij hen aan te sluiten.
“Wanneer is te veel?” zei mevrouw Huster. “Ik weet niet meer hoe ik dit moet uitdrukken op een manier die mensen choqueert. Waar is het met de mensheid misgegaan?”