Hersenceltransplantaties zijn de nieuwste experimentele behandeling voor epilepsie

“Het is vroeg, maar het zou regeneratief kunnen zijn”, zegt Cory Nicholas, een voormalig laboratoriumwetenschapper en CEO van Neurona. “Ik noem het balancerings- en reparatieactiviteiten.”

Beginnend met een voorraad stamcellen die oorspronkelijk afkomstig zijn van een menselijk embryo dat via IVF is gecreëerd, kweekt Neurona “remmende interneuronen”. De taak van deze neuronen is het onderdrukken van de hersenactiviteit. Ze vertellen andere cellen dat ze hun elektrische activiteit moeten verminderen door een chemische stof af te scheiden die GABA wordt genoemd.

Graves ontving de transplantatie in juli. Hij werd naar de MRI-machine van de Universiteit van Californië, San Diego gebracht. Daar keek chirurg Sharona Ben-Haim op een scherm hoe ze een keramische naald in zijn hippocampus stak, waardoor duizenden remmende cellen vrijkwamen. De weddenschap was dat ze verbindingen zouden gaan leggen en de tsunami aan mislukkingen die epileptische aanvallen veroorzaken, zouden verzachten.

Ben-Haim zegt dat het een grote verandering is ten opzichte van de operaties die hij gewoonlijk uitvoert. Meestal probeert ze bij ernstige gevallen van epilepsie de ‘focus’ van zich misdragende cellen die aanvallen veroorzaken, te vinden en te vernietigen. Ze zal een deel van de slaapkwab wegsnijden of een laser gebruiken om kleinere plekken te vernietigen. Hoewel dit type operatie aanvallen permanent kan stoppen, brengt het het risico met zich mee van ‘grote cognitieve gevolgen’. Mensen kunnen hun herinneringen en zelfs hun visie verliezen.

Daarom denkt Ben-Haim dat celtherapie een fundamentele doorbraak zou kunnen zijn. “Het concept dat we een patiënt een definitieve behandeling kunnen bieden zonder het onderliggende weefsel te vernietigen, zou een potentieel enorme paradigmaverschuiving betekenen in de manier waarop we epilepsie behandelen”, zegt ze.

Nicholas, CEO van Neurona, is botter. “De huidige zorgstandaard is middeleeuws”, zegt hij. ‘Je snijdt een deel van de hersenen af.’

Voor Graves lijkt de celtransplantatie te werken. Hij heeft geen van de gevreesde ‘grand mal’-aanvallen meer gehad, het soort waar je bewusteloos van kunt worden, sinds hij gestopt is met drinken. Maar vóór de procedure in San Diego had hij nog steeds een of twee kleine aanvallen per dag. Deze episoden, die lijken op euforie of déjà vu, of een afwezige, lege blik, duurden maximaal een halve minuut.

Nu, in het dagboek dat hij bijhoudt als onderdeel van een onderzoek om zijn aanvallen te tellen, omcirkelt Graves de meeste dagen ‘geen’.