Rishi Sunak riskeert het vredesproces in Noord-Ierland te laten ontsporen als hij de mensenrechtenwetten blokkeert, zodat Groot-Brittannië asielzoekers naar Rwanda kan deporteren, zeggen hoge Conservatieven.
Na soortgelijke zorgen uit het Witte Huis donderdag zeiden parlementsleden dat plannen van Downing Street om delen van de Human Rights Act te negeren het Goede Vrijdagakkoord zouden kunnen ondermijnen en de betrekkingen tussen Groot-Brittannië en de VS zouden kunnen schaden.
De waarschuwingen komen omdat de premier onder toenemende druk komt te staan van rechtse parlementsleden en ministers om legale wegen af te sluiten voor asielzoekers die met succes hun verwijdering in Rwanda hebben aangevochten.
Verwacht wordt dat de regering het Rwandese beleid om asielzoekers naar Oost-Afrika te sturen volgende week nieuw leven zal inblazen, nadat het Hooggerechtshof de plannen onwettig heeft verklaard.
Sunak gelooft dat de regering op de zorgen van de rechtbank kan reageren met een nieuwe deal met Rwanda, die volgende week zou kunnen worden ondertekend door James Cleverly, de minister van Binnenlandse Zaken, en met noodwetgeving om toekomstige juridische uitdagingen voor het beleid te blokkeren.
In een interview met de Times gaf Cleverly toe dat hij “gefrustreerd” was geraakt door de focus op Rwanda en dat dit niet gezien mocht worden als het “alles en het eindpunt”.
Hij zei dat hoewel het een “belangrijk” onderdeel van de plannen was en mensen ervan zou weerhouden het Kanaal in kleine boten over te steken, het deel uitmaakte van een bredere strategie.
Cleverly zei ook dat hij geloofde dat het verlaten van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) de “cruciale samenwerking” met andere landen, waaronder Frankrijk, in gevaar zou brengen, wat heeft geholpen bij het bestrijden van illegale overtochten naar Groot-Brittannië.
De New York Times meldde donderdag dat hoge functionarissen van het Witte Huis bezorgd waren dat een wegversperring voor juridische uitdagingen de autoriteit van het EHRM, dat ten grondslag ligt aan het Goede Vrijdagakkoord, zou schaden.
De conservatieve Sir Bob Neill, voorzitter van de rechterlijke commissie en voormalig minister, zei dat hij soortgelijke zorgen koesterde dat pogingen om de mensenrechtenwetgeving te blokkeren de autoriteit van het EHRM zouden schaden en de vrede in Noord-Ierland zouden bedreigen.
“We weten al lang dat wetten zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens centraal staan in het Goede Vrijdagakkoord”, zei hij.
‘Alles wat het Goede Vrijdag-akkoord ondermijnt, zou echt gevaarlijk zijn voor het vredesproces. Er is geen à la carte menu waarbij je kunt kiezen welke onderdelen van de conventie je wilt volgen.”
Op de vraag of hij het eens was met berichten dat tientallen Tory-parlementsleden tegen elke poging zouden kunnen stemmen om de mensenrechtenwetgeving of het EVRM te ondermijnen, zei Neill: “Ja. Er heerst een heel sterk gevoel dat we hierin proportioneel moeten zijn. We willen de boten tegenhouden. Maar we kunnen onze internationale verplichtingen niet schenden.”
De minister vertelde de Guardian dat er ontslag van de regering zou volgen als elke poging om de mensenrechtenwetgeving te blokkeren het Goede Vrijdag-akkoord zou ondermijnen.
‘Deze overeenkomst is van fundamenteel belang voor onze plaats in de wereld. We weten allemaal wat dat betekent voor Joe Biden. Wij zijn een regering die gelooft in het internationaal recht en – ik hoop, geloof ik – dat de premier het daarmee eens is”, aldus de minister.
De ontwikkeling komt nadat Sunak weigerde zich te verontschuldigen nadat recordniveaus van netto-immigratie een belangrijke verkiezingsbelofte leken te breken.
Officiële cijfers lieten donderdag zien dat de kloof tussen het aantal mensen dat in Groot-Brittannië komt wonen en het aantal dat vertrekt, een piek bereikte van 745.000.
In een interview in de autofabriek van Nissan in Sunderland weigerde Sunak commentaar te geven toen hem werd gevraagd of hij zich zou verontschuldigen omdat hij zijn belofte in het manifest niet was nagekomen. “Het is mij duidelijk dat de migratieniveaus te hoog zijn en naar een duurzamer niveau moeten worden teruggebracht”, zei hij.
De minister van immigratie, Robert Jenrick, stelde een vijfpuntenplan op voor nummer 10, met onder meer voorstellen om een minimumjaarsalaris van £ 35.000 te eisen om een werkvisum te krijgen en een limiet op het totale aantal visa voor NHS- en maatschappelijk werkers.
na het promoten van de nieuwsbrief
Madeleine Sumption, directeur van het Migration Observatory aan de Universiteit van Oxford, zei dat beide voorstellen moeite zouden kunnen hebben om de aantallen terug te dringen, vooral als er geen vrijstelling zou zijn voor zorgverleners.
“Het fundamentele probleem, dat het immigratiesysteem niet kan oplossen, is dat de zorg slecht gefinancierd is en dat de lonen en arbeidsomstandigheden niet goed genoeg zijn om Britse werknemers naar moeilijke en stressvolle banen te lokken”, zei ze.
“En de laatste keer dat er een plafond was voor geschoolde arbeidskrachten, schrapte de regering deze zodra deze begon te bijten, omdat het allerlei operationele problemen veroorzaakte.”
Downing Street weigerde te zeggen wat Sunak van de voorstellen van Jenrick vond toen verslaggevers ernaar vroegen, en benadrukte dat nummer 10 zich niet zou bezighouden met “commentaar geven op beleidsontwikkelingen”.
Boris Johnson zei in een krantencolumn dat hij de minimumloongrens zou verhogen naar £40.000 per jaar.
“Wij hebben de macht om dit probleem op te lossen en onze immigratieregels te veranderen – en dat is precies de reden waarom het Britse volk er in 2016 voor heeft gestemd om die bevoegdheden terug te brengen”, schreef de voormalige premier in de Daily Mail.
Johnson verliet vorig jaar zijn ambt en beloofde in 2019 in zijn manifest dat “de totale cijfers zullen dalen”.
De ONS zei donderdag dat het verschil tussen het aantal mensen dat legaal naar Groot-Brittannië komt en het aantal dat vertrekt, 745.000 bedraagt in het jaar tot december 2022.
Dit cijfer is drie keer hoger dan het niveau van vóór de Brexit.
Veel wetgevers uit de rechtervleugel van de partij, waaronder voormalig minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman, riepen Sunak op om de inkrimpingstoezegging gestand te doen.
Oproepen om het aantal buitenlandse werknemers in de NHS en de sociale zorg te verminderen zullen waarschijnlijk op weerstand stuiten van gezondheidsfunctionarissen vanwege het chronische personeelstekort in de gezondheidszorg- en zorgsector.