Maar vorig jaar leidden de weersomstandigheden tot een aanzienlijke daling van de waterkrachtproductie, waardoor de productie met een recordbedrag daalde. In feite was de reductie significant genoeg om een meetbaar effect op de mondiale emissies te hebben. Volgens een nieuw rapport van het Internationaal Energieagentschap zal de totale energiegerelateerde uitstoot in 2023 met ongeveer 1,1% stijgen, waarbij tekorten aan waterkracht 40% van die stijging voor hun rekening zullen nemen.
Tussen de jaarlijkse weersvariabiliteit en de klimaatverandering zou het een moeilijke tijd kunnen worden voor waterkracht. Dit is wat we van de energiebron kunnen verwachten en wat deze zou kunnen betekenen voor de klimaatdoelstellingen.
Drogen
Waterkrachtcentrales gebruiken bewegend water om elektriciteit te produceren. De meeste planten gebruiken tegenwoordig dammen om water vast te houden, waardoor reservoirs ontstaan. Operators kunnen indien nodig water door de installatie laten stromen, waardoor een energiebron ontstaat die op verzoek kan worden in- en uitgeschakeld.
Dit vermogen om te distribueren is een geschenk uit de hemel voor het elektriciteitsnet, vooral omdat sommige hernieuwbare energiebronnen, zoals wind- en zonne-energie, niet zo eenvoudig te controleren zijn. (Als iemand weet hoe ik meer zonneschijn mijn kant op kan sturen, laat het me dan weten – daar kan ik meer van gebruiken.)
Maar hoewel de meeste waterkrachtcentrales een zekere mate van sturing hebben, is de energiebron nog steeds afhankelijk van het weer, aangezien het vooral regen en sneeuw zijn die de reservoirs vullen. Dit is de afgelopen jaren een probleem geweest, toen veel regio’s in de wereld te maken kregen met ernstige droogtes.
De wereld heeft in 2023 ongeveer 20 gigawatt aan waterkrachtcapaciteit toegevoegd, maar als gevolg van de weersomstandigheden is de hoeveelheid elektriciteit die uit waterkracht wordt opgewekt over het geheel genomen gedaald.
Het tekort was vooral groot in China, waar de productie met 4,9% daalde. Noord-Amerika kreeg ook te maken met droogtes die bijdroegen aan hydro-elektrische problemen, deels omdat El Niño warmere en drogere omstandigheden met zich meebracht. Europa was een van de weinige plaatsen waar de omstandigheden in 2023 verbeterden – grotendeels omdat 2022 een nog slechter jaar was vanwege de droogte op het continent.
Toen de waterkracht daalde, kwamen fossiele brandstoffen zoals steenkool en aardgas tussenbeide om de leegte op te vullen, wat bijdroeg aan een stijging van de mondiale uitstoot. In totaal hadden veranderingen in de opwekking van waterkracht tussen 2022 en 2023 meer impact op de mondiale emissies dan de post-pandemische groei van de luchtvaartindustrie.