MMijn hele familie is weer onder één dak, nadat de flirt van mijn zoon Charlie met de universiteit werd stopgezet door een combinatie van een onbetrouwbare huisbaas en teleurstellende entertainmentniveaus. Als verantwoordelijke ouder had ik hem moeten overhalen om te blijven, maar 5.000 kilometer was een enorme afstand voor één familielid dat a) legaal kan drinken en b) met mij wil drinken. Onze eerste zaterdagavond samen heb ik bestempeld als familieavond.
“Er is multiplayer Tetris op PlayStation Plus”, stel ik voor, “dat zou leuk kunnen zijn!”
De kwaadaardige jongste dochter kreunt. “Nauwelijks niet.”
“Waarom?”
“Saai.”
“Waarom is Tetris saai?” Ik weet al wat er gaat komen: Tienertautologie #1.
“Omdat het zo is.”
Het is een slimme variant op Descartes’ ‘Ik denk, dus ik besta’. Het is saai omdat het zo is.
‘Ik hou van Tetris,’ zeg ik.
‘Dat komt omdat je ‘theïsme’ hebt,’ antwoordt ze, terwijl ze aan de neusring speelt die ze heeft gekregen zonder het ons eerst te vragen. Dat denk ik tenminste. Ik kan niet onder de tsunami van geverfd zwart haar kijken.
“Wat is ’tisme?”
‘Autisme, papa,’ zucht ze. (Ze probeert mij niet te beledigen. We zijn een behoorlijk neurodiverse familie. Ze denkt gewoon, net als de meeste tieners, dat zij het beter weet dan ik.)
“Wanneer werd het een ’tisme?’
Ik kreeg hier een reactie op. Ik stop met het herschikken van de koelkastmagneten in perfect rechte lijnen op gelijke afstand van elkaar en ga verder met het sorteren van de oliën en azijn, zodat de meest gebruikte vooraan staan. Mijn oudste dochter komt de keuken binnen.
“Vertel papa waarom hij ’tisme’ heeft”, zegt het boze jongste kind.
“Rijd rond op een lege parkeerplaats totdat je een ruimte tussen twee auto’s vindt. Je kunt het spel niet spelen zonder alle submissies te voltooien. Je hebt rigide patronen die je volgt voor alles, van slapen tot koken. Je praat tegen jezelf wanneer je een taak uitvoert.
‘Het beste gesprek dat ik ooit heb gehad,’ antwoord ik.
‘Charlie heeft er ook een.’
‘Charlie heeft ook blond Arisch haar, en dat heeft hij niet van mij, hè?’
De kwaadaardige jongste dochter haalt haar schouders op en glijdt naar haar kelder om Mario 3D World te spelen met haar eenlettergrepige vriendjes.
Ik vind het goed. Ik heb maar vier spelers nodig. Dat is een familielid minder om mee te discussiëren. Dit is altijd het ergste deel van ‘gezinsspel’: de schapen bijeendrijven. Mijn vrouw heeft pantoffels nodig, mijn oudste heeft ADHD en OCD, dus er moeten veel dingen op een rij komen, en mijn zoon krijgt, bizar genoeg, een bloedneus vlak voordat we beginnen.
Tetris-effect: verbonden zou geweldig moeten zijn. Drie spelers spelen samen tegen een vierde. Wanneer ze een bepaald aantal lijnen verzamelen, worden de speelvelden gecombineerd tot één drievoudige breedte, met afwisselende beurten. Neem de lijnen in OVO en werp ze naar speler vier.
In theorie is het briljant. In praktijk? Met de mijne familie? Het is een auto-ongeluk. Mijn vrouw kijkt steeds naar de verkeerde speeltuin. Het brein van mijn oudste laat haar niet wachten op haar beurt op de driedubbele speeltuin. Ik geef iedereen bevelen en word boos als ze niet doen wat ik zeg. Mijn zoon krijgt weer een bloedneus. Het is niet leuk. Het is gewoon stressvol. Ze namen een spel waarvan de essentie kalm en eenvoudig was en maakten het hectisch. Dit lijkt op een dansremix van de Beatles.
Onze sessie duurt niet lang. De oudste gaat de Zelda-game spelen die ze deze week voor de tiende keer wil spelen. Mijn zoon keert terug naar de wereld van Pikmin en sleept als een draak een bloedige wc-rol uit elk neusgat. Opnieuw besef ik dat ik geen idee heb hoeveel Nintendo-machines we in huis hebben. Ik denk dat ze zich voortplanten terwijl ik slaap.
Ik smeek mijn vrouw om de eenvoudigere Tetris Effect-optie voor twee spelers met mij te spelen. Zij is het er mee eens. Het wordt steeds beter. Veel beter. We warmen ons op in die heerlijk warme Tetris-zone, waarbij we moeiteloos in vorm glijden om mooie rechte lijnen te vormen. Orde scheppen in de chaos. Tetris heeft mij altijd gekalmeerd. Vooral als het in de originele vorm op de Game Boy wordt gespeeld. Rustgevende gameplay op de meest geruststellende machine die je ooit in je hand hebt gehouden. Stevige betrouwbare baksteen. De meest voelbare knoppen. Drie zachte hoeken, dan de curve rechtsonder. Door dit grappige ontwerp lijken Apple-producten op Nissan Cubes.
Mijn vrouw en ik praten niet als we Tetris spelen. We kunnen niet. We zijn in een zen-toestand. In een tijd waarin de wereld zo verpest is door zoveel problemen, is het goed om iets te spelen dat helemaal draait om het oplossen van problemen.
Maar het gevoel is vluchtig. Dit is allemaal een luchtspiegeling, nietwaar? Tetris liegt tegen ons, net als al die bedrieglijk eenvoudige arcadespellen uit onze kindertijd. Handleidingen van één zin die u een vals gevoel van controle geven, totdat de zaken steeds sneller gaan. Met Tetris is er een moment waarop je een regel niet kunt voltooien en in paniek raakt. Er verschijnt weer een van die kapotte Z-blokken en binnen enkele seconden rommel je verwoed over de bovenkant van het scherm, verdrinkend in verwrongen verwarring.
Het enige dat Tetris uiteindelijk laat zien, is dat hoeveel controle je ook denkt te hebben, er grenzen zijn. En het is slechts een kwestie van tijd voordat de chaos weer regeert. Alles I Verlangen is een wereld waarin problemen zich langzaam in de loop van de tijd voordoen en ze in nette oplossingen ordenen.
Ik zet Tetris uit, sleep mijn zoon weg van de Pikmin en ga een pintje drinken.