Het aantal bultruggen die hun winter doorbrengen op Hawaï, zoals deze moeder en dit kalf, is de afgelopen tien jaar afgenomen.
Martin Van Aswegen/Marine Mammal Research Program, Universiteit van Hawaï in Manoa, NMFS-vergunning nr.: 21476/21321
Onderschrift verbergen
Schakel bijschriften in
Martin Van Aswegen/Marine Mammal Research Program, Universiteit van Hawaï in Manoa, NMFS-vergunning nr.: 21476/21321
Het aantal bultruggen die hun winter doorbrengen op Hawaï, zoals deze moeder en dit kalf, is de afgelopen tien jaar afgenomen.
Martin Van Aswegen/Marine Mammal Research Program, Universiteit van Hawaï in Manoa, NMFS-vergunning nr.: 21476/21321
Nadat tientallen jaren van walvisjacht hun aantal was gedecimeerd, hebben bultruggen een opmerkelijke comeback gemaakt. De 15 meter hoge reuzen, bekend om hun uitgebreide lied, zijn gemeengoed geworden in delen van de Stille Oceaan waaruit ze verdwenen.
Nu suggereert een nieuwe studie dat klimaatverandering dat herstel zou kunnen vertragen. Met behulp van door kunstmatige intelligentie aangedreven beeldherkenning toonde het onderzoek aan dat de bultruggenpopulaties in de noordelijke Stille Oceaan tussen 2012 en 2021 met 20% zijn afgenomen.
De herfst valt samen met ‘The Blob’, een dodelijke hittegolf in de oceaan die de watertemperatuur van Alaska tot Californië heeft doen stijgen. De effecten verspreiden zich via het voedselweb en treffen vissen, vogels en walvissen.
“Ik denk dat een van de meest beangstigende veranderingen die we in de oceaanomstandigheden hebben gezien, de snelheid is waarmee ze plaatsvinden”, zegt John Calambokidis, walvisbioloog bij Cascadia Research en co-auteur van het onderzoek. “En dat zal langlevende, langzaam voortplantende soorten zoals bultruggen en andere grote walvissen kwetsbaarder maken.”
Gezichtsherkenning voor walvisstaart
Ted Cheeseman is co-auteur van de nieuwe studie en werkt al dertig jaar als natuuronderzoeker en begeleidt boottochten rond Antarctica. Dat betekende het vinden van walvissen, wat begin jaren negentig niet eenvoudig was.
“We hebben heel, heel weinig walvissen gezien”, zegt hij. “In de jaren 2000 zagen we meer. In de jaren 2010 begonnen we behoorlijk wat walvissen te zien.”
Walvissen herstelden zich langzaam van de industriële walvisvangst, die voor veel soorten tot in de jaren zestig doorging. Door de jaren heen dat hij walvissen fotografeerde, realiseerde Cheeseman zich dat hij waardevolle informatie voor wetenschappers verzamelde.
Foto’s zijn belangrijk voor het tellen van walvissen. Wanneer ze diep duiken, tillen bultruggen hun staart uit het water, waardoor markeringen en patronen zichtbaar worden die uniek zijn voor elk individu. Wetenschappers identificeren walvissen meestal door ze te fotograferen door de staart bij elkaar te passen, een moeizaam proces.
Bultruggen hebben unieke markeringen op hun staart, waardoor zowel wetenschappers als computeralgoritmen individuele walvissen kunnen identificeren.
Ted Kaasman
Onderschrift verbergen
Schakel bijschriften in
Ted Kaasman
Cheeseman dacht dat technologie het nog sneller kon doen. Hij startte Happy Whale, dat gebruik maakt van door kunstmatige intelligentie aangedreven beeldherkenning om walvissen te identificeren. Het project heeft bijna 200.000 foto’s van bultruggen verzameld. Velen zijn afkomstig van wetenschappers die in de loop der jaren grote beeldcatalogi hebben opgebouwd. Anderen komen van walvisobservatiegroepen en burgerwetenschappers, aangezien de website is ontworpen om de identiteit van een walvis te delen en waar deze is waargenomen.
“In de noordelijke Stille Oceaan hebben we bijna elke levende walvis geïdentificeerd”, zei Cheeseman. “We deden dit alleen als bevolkingsonderzoek. We hadden niet verwacht dat we een groot effect van het klimaat zouden zien.”
Noem het geen comeback
Het aantal bultruggen in de noordelijke Stille Oceaan is waarschijnlijk afgenomen tot tussen de 1.200 en 1.600 exemplaren als gevolg van de walvisvangst. In 2012 waren er nog maar zo’n 33.000 walvissen. Uit onderzoek is gebleken dat hun aantal daarna weer begint af te nemen.
De grootste daling werd waargenomen bij een bepaalde groep in de Pacific-regio. Walvissen zwemmen als trekdieren duizenden kilometers en keren elk jaar terug naar dezelfde plek. Sommige walvissen brengen hun zomers door met eten in Alaska en migreren vervolgens voor de winter naar Hawaï. Uit het onderzoek bleek dat deze groep een daling van 34% kende, terwijl andere groepen weinig daling zagen.
“Dit vertelt ons dat er iets heel dramatisch is gebeurd met bultruggen,” zei Calambokidis. “We staan voor een nieuw tijdperk van invloed.”
Calambokidis zei dat wetenschappers jarenlang dachten dat bultruggen zo goed hersteld waren dat ze op een natuurlijk plateau terecht zouden komen als het ecosysteem niet meer dieren kon ondersteunen. Volgens hem blijkt uit het onderzoek dat er nog iets anders speelt.
Walvissen uit Alaska en Hawaii zijn mogelijk gevoeliger voor dramatische veranderingen veroorzaakt door ‘blobs’. Jarenlang hebben intense hittegolven in de oceaan de voedselketens verstoord, waaronder kleine organismen zoals krill die zich voeden met grotere dieren zoals walvissen. Studies tonen aan dat oceanische hittegolven vaker voorkomen naarmate het klimaat blijft opwarmen als gevolg van de verbranding van fossiele brandstoffen. Bultruggen zijn ook kwetsbaar voor scheepsaanvaringen en verstrikking in vistuig aan de westkust.
Calambokidis zei dat het instorten van de bult gemakkelijk te detecteren was omdat de walvissen zich zo sterk herstelden. Wat zeldzame walvissen betreft, deze zijn veel moeilijker te volgen en te tellen, waardoor het moeilijk is om te zien welke gevolgen de hittegolven van de oceaan voor hen kunnen hebben. De hoop is dat nieuwe technologieën zoals Happy Whale deze veranderingen sneller dan ooit tevoren zullen helpen onthullen.