Om het nieuwe genetische materiaal in de cellen te krijgen, ontwikkelden ze onschadelijke virussen die het konden vervoeren. Artsen injecteerden voorzichtig een kleine hoeveelheid vloeistof die de virussen bevatte in een deel van het binnenoor van het kind, het slakkenhuis genaamd, een spiraalvormige kamer die haarcellen bevat. De eerste patiënt in de proef kreeg de gentherapie in december 2022. Onderzoekers volgden de deelnemers in de leeftijd van 1 tot 6 jaar gedurende 23 weken na de behandeling.
Hoewel de gentherapie de kinderen geen ‘normaal’ gehoorniveau gaf, gingen ze van niets horen onder de 95 decibel – ongeveer zo luid als een keukenmachine of motorfiets – naar het waarnemen van geluiden van ongeveer 45 decibel – het niveau van een normaal gesprek of het gezoem van een koelkast.
“Families zijn heel erg opgewonden”, zegt Yilai Shu, hoofd- en nekchirurg aan het Fudan University Eye and ENT Hospital en auteur van het artikel. Voor sommige ouders is dit de eerste keer dat ze hun kinderen ‘mama’ of ‘baba’ (Chinees voor ‘papa’) horen zeggen.
Andere kinderen in het onderzoek hadden eerder een cochleair implantaat in één oor gekregen en hadden al leren praten. In die gevallen injecteerden artsen de gentherapie in het andere oor. Cochleaire implantaten zijn chirurgisch geïmplanteerde apparaten die de gehoorzenuw stimuleren om de drager het gevoel van geluid te geven. Implantaten reproduceren echter geen natuurlijk gehoor. Het resulterende geluid kan robotachtig of vervormd zijn. En als ze zijn uitgeschakeld, kan de drager helemaal niets horen.
Met gentherapie willen onderzoekers een natuurlijk gehoor creëren. Toen ze de patiënten na de injectie volgden, schakelden ze de cochleaire implantaten uit om te beoordelen hoe goed de therapie bij de kinderen werkte.
‘Ze werden meer betrokken en verantwoordelijker. Het is als een persoonlijkheidsverandering”, zegt Zheng-Yi Chen, onderzoeksmedewerker bij Mass Eye and Ear, die mede leiding gaf aan het onderzoek.
Het gehoor van één kind verbeterde helemaal niet. Eén verklaring, zegt Shu, is dat het kind al immuniteit had tegen het type virus dat werd gebruikt om het nieuwe gen aan cellen in het binnenoor af te leveren – wat betekent dat de behandeling door hun immuunsysteem zou zijn vernietigd voordat het kon werken. Het is ook mogelijk dat de dosis te laag was om effectief te zijn, zegt Lustig.
Verschillende bedrijven streven naar gentherapieën voor dezelfde oorzaak van doofheid. Het in Boston gevestigde Akouos, dat in 2022 door Eli Lilly werd overgenomen, behandelde twee proefpersonen in een klinische proef die vorig jaar begon. Eli Lilly maakte deze week bekend dat een van die deelnemers, een 11-jarige jongen, binnen 30 dagen na ontvangst van de otoferlin-gentherapie kon horen.
En in oktober rapporteerde Decibel Therapeutics van Regeneron in Boston verbeterde auditieve reacties bij één patiënt als onderdeel van een lopende klinische proef. Otovia Therapeutics in China en Sensorion in Frankrijk werken aan soortgelijke behandelingen. De proef van de Fudan Universiteit, die vandaag werd aangekondigd, werd gefinancierd door het in Shanghai gevestigde Refreshgene Therapeutics.
Colin Johnson, een biochemicus aan de Oregon State University die otoferlin bestudeert, noemt de resultaten van de Chinese en Amerikaanse onderzoeken ‘een dramatische ontwikkeling’. Wetenschappers zijn al jaren geïnteresseerd in het herstellen van otoferlin, maar hadden moeite met de manier waarop ze het gen in virusdeeltjes konden krijgen. Het otoferlin-gen is groot – ongeveer 6.000 DNA-letters lang – en past niet in de virussen die voor gentherapie worden gebruikt. Wetenschappers realiseerden zich uiteindelijk dat ze het gen in tweeën konden splitsen en de delen afzonderlijk konden afleveren. Bij tests op muizen splitste het gen zich in het binnenoor, waardoor ze konden horen.